केन्द्रीय सदस्यलाई प्रचण्डको ब्रिफिङ– अमेरिकाले ‘सोफा’ मोडलमा अर्को सैन्य गठबन्धनको प्रस्ताव गर्दैछ

केन्द्रीय सदस्यलाई प्रचण्डको ब्रिफिङ– अमेरिकाले ‘सोफा’ मोडलमा अर्को सैन्य गठबन्धनको प्रस्ताव गर्दैछ

A+ A A-

नेकपा (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड'ले केन्द्रीय कमिटीका सदस्यहरूलाई सम्बोधन गर्ने क्रममा बिहीबार अमेरिकाले नयाँ नयाँ नाममा सैन्य गठबन्धन गर्न खोजेकाे बताएका छन् । नेपाली सेनासँग सैन्य सम्बन्ध विस्तार गर्ने प्रयासका क्रममा स्टेट पार्टनरसीप प्रोग्राम (एसपीपी) विवादमा परेपछि अरु नाममा आउन खोजेको प्रचण्डको दाबी थियो ।

प्रचण्डले केन्द्रीय सदस्यहरूलाई सम्बोधन गर्ने क्रममा सैन्य गठबन्धनको सन्दर्भमा तीनवटा कुरा भनेका थिए । पहिलो, अमेरिका एसपीपीलाई नै निरन्तरता खोजिरहेको छ । दोस्रो, स्टाटस अफ फोर्स एग्रिमेन्ट (सोफा) मार्फत नेपाल आउने प्रयास गरेको छ । तेस्रो, एसपीए नामक अर्को मोडल पनि अपनाउन खोजेको छ ।

त्यसैका लागि अहिले अमेरिकाले सरकारलाई त्यसमाथि दबाब बढाइरहेको प्रचण्डको बुझाइ रहेको छ । सरकारले एसपीपीमा सहभागी नहुने निर्णय गरेर पत्राचार ढिलाई गर्नुमा अमेरिकी दबाबको संकेतसम्म गरेका प्रचण्डले एसपीपी विवादमा परेका कारण अन्य दुईवटा विकल्प खुला गरेको दाबी गरेका छन् ।

एसपीपीमा सहभागी नहुने सरकारको निर्णय गराउन आफूहरूको महत्वपूर्ण भूमिका रहेको पनि उनले उल्लेख गरेका थिए । एसपीपीमा सहभागी नहुने पत्राचारको निर्णय गराउन गठबन्धन भत्किनेसम्मको चेतावनी देउवालाई दिएको प्रचण्डले केन्द्रीय सदस्यहरूलाई बताएका थिए ।

केन्द्रीय सदस्यहरूका अनुसार, प्रचण्डले एसपीपीको विकल्पमा ‘एसपीए’ वा ‘सोफा’को मोडलमा सैन्य गठबन्धन गर्न खोजेको बताएका थिए । प्रचण्डले ‘सोफा’ को प्रसंग दुईपटक उच्चारण गरेका थिए ।

केन्द्रीय सदस्य सीता नेपालीका अनुसार, प्रचण्डले एसपीपीबाहेकका मोडलमा पनि अमेरिकाले सैन्य गठबन्धन गर्न खोजेको बताएको जानकारी दिइन् । शिलापत्रसँग कुरा गर्दै नेपालीले भनिन, ‘एसपीपीको विरोध भएपछि ‘सोफा’मार्फत सैन्य गठबन्धन गर्न खोजिरहेको छ, त्यसबारे प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवासँग पनि कुराकानी भएको थियो भनेर अध्यक्षले बोल्नुभएको थियो ।’

प्रचण्डले बोल्ने क्रममा प्रधानमन्त्री देउवाको अमेरिका भ्रमणको सन्दर्भ पनि सुनाएका थिए ।

जनार्दन शर्माले संसदमा अर्थमन्त्रीबाट राजीनामा दिएको साँझ प्रधानमन्त्री देउवालाई भेट्न प्रचण्ड बालुवाटार पुगेका थिए । त्यसक्रममा अर्थ मन्त्रालयको विषयबाहेक प्रधानमन्त्रीको संभावित अमेरिका भ्रमणको विषयमा कुराकानी भएको प्रचण्डले सुनाएका थिए ।

प्रचण्डले केन्द्रीय कमिटीमा सुनाएअनुसार ‘अमेरिका भ्रमणको विषयमा के भइरहेको छ ? अमेरिकाले सैन्य गबठन्धनका लागि विभिन्न नाममा प्रस्ताव गरेको छ र प्रधानमन्त्रीले सम्झौता गर्दै हुनुहुन्छ भन्ने सुनिएको खास कुरा के हो भनेर प्रधानमन्त्री देउवालाई सोधेका थिए ।’ त्यसको जवाफ देउवाले अहिले अमेरिका भ्रमणको विषय प्रष्ट केही नभइसकेको र सैन्य गठबन्धनमा सम्झौता नगर्ने बताएको पनि प्रचण्डले केन्द्रीय सदस्यलाई सुनाएका थिए ।

स्टाट्स अफ फोर्स एग्रिमेन्ट (सोफा) अमेरिकासँग हुने दुई देशको सैन्य सम्झौता हो । यो सम्झौतामा अन्य सैन्य सम्झौताको अलवा बृहत् सुरक्षा सम्झौता पनि हो । खासमा यो सम्झौताचाहिँ अमेरिकी सेना सम्झौता गर्ने देशमा बस्न पाउने सुविधासहितको सुरक्षा सम्झौता पनि हो ।

अन्तर्राष्ट्रिय कानुनअनुसार, सेना सम्झौताको स्थिति सैन्य पेशाभन्दा फरक पनि रहेको छ । संयुक्त राज्य अमेरिकाको सेनाको सबैभन्दा ठूलो विदेशी उपस्थिति रहेको छ । त्यो उपस्थिति सोफा सम्झौताअनुसार नै भएकाे हो । सोफा सम्झौताअनुसार, बेलायत, फ्रान्स, अस्ट्रेलिया, जर्मनी, इटाली, रुस, स्पेनसहित अन्य केही देशले पनि विदेशमा सैन्य बलहरू राख्छन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, असार २४, २०७९ २१:२४