माला सिन्हाको प्रेम प्रस्ताव अस्वीकार गरेपछि...

A+ A A-

नेपाली संगीत आकाशका जाज्वल्यमान नक्षत्र हुन्, प्रेमध्वज प्रधान । सिन्धुपाल्चोकको चौतारामा जन्मिएका प्रधानले नेपाली संगीतको श्रीवृद्धिमा पुर्याएको योगदान अतुलनीय छ ।

१९९४ साल असारमा बुबा रत्नध्वज र आमा प्राणदेवीको कोखबाट जन्मिएका प्रधानले जीवनमा थुप्रै आरोह र अवरोहको सामना गर्नुपर्यो ।

आर्थिक हिसाबमा सम्पन्न परिवारमा जन्मिएपनि उनको बाल्यकाल सुखद रहेन । उनी बालकै छँदा बा आमाको सम्बन्ध विच्छेद भयो । जसकारण, उनले बाल्यकालमै अनपेक्षित दुःखको सामना गर्नुपर्यो । यद्यपि, अप्ठ्यारोबीच गुज्रे पनि उनले नेपाली संगीतको विकास र विस्तारमा निरन्तर योगदान पुर्याइरहे ।

गणेशध्वजदेखि प्रेमध्वजसम्म

प्रधानले २००२ सालदेखि काठमाडौंस्थित विश्वनिकेतन माध्यमिक विद्यालयबाट औपचारिक शिक्षा सुरु गरे । पढाइमा तीक्ष्ण प्रेमध्वजको नाम त्यतिबेला गणेशध्वज थियो । निकै सुन्दर र आकर्षक उनलाई प्रधानाध्यापक प्रेमबहादुर श्रेष्ठले आफ्नै नाम प्रेम राखेर प्रेमध्वज बनाइदिए, जुन नाम अहिले नेपाली संगीत आकाशमा चम्किलो तारा बनेर चम्किरहेको छ ।

रेडियो नेपाल प्रवेश

प्रधानले २००९ सालमा रेडियो नेपालमा स्वर परीक्षा उत्तीर्ण गरी तीन वटा गीतमा स्वर दिएका थिए । बाल्यकालदेखि नै संगीतमा रुचि राख्ने प्रधानले रेडियोमा गीत गाउन थालेपछि उनले सांगीतिक गतिविधिलाई अझ तीव्र बनाए ।

गणेशलाल श्रेष्ठसँग १५ महिना शास्त्रीय संगीतको शिक्षा लिएका प्रधानले २०१० सालमै प्रवेशिका परीक्षा उत्तीर्ण गरेका थिए । परिवारको आर्थिक अवस्था सबल भएपनि पारिवारिक असमझदारीका कारण उनले अध्ययनका लागि निकै कठिन परिस्थितिको सामना गर्नुप¥यो ।

प्रधानकी आमाले निकै दुःख गरेर पुतली गुडिया बनाई त्यसको बिक्रीबाट आउने पैसाले जीवनयापन गरिरहेकी थिइन् । आमाले आफ्ना लागि दिनरात दुःख गरेको देख्दा प्रेमध्वजको मन रुन्थ्यो । जसकारण, उनले नेपालस्थित अमेरिकी दूतावासको पुस्तकालयमा काम गर्न थाले । र, जीवनको लामो समय त्यहीँबिताए । जागिर सँगसँगै प्रधानले सांगीतिक गतिविधिलाई पनि अघि बढाउँदै गए ।

२०१८ सालमा उनले केही पैसा जम्मा गरी भारतको बम्बई गएर चार वटा गीत रेकर्ड गरे । बम्बईमा रेकर्ड भएका उनका गीतहरू रेडियो नेपालमा बज्न थालेपछि उनले देशव्यापी रूपमा नाम कमाए । रेडियो नेपालमा प्रेमध्वजका गीतले त्यतिखेर एकछत्र राज नै गरेका थिए ।

माला सिन्हाको प्रेम प्रस्ताव अस्वीकार

प्रधानले २०२३ सालमा पहिलोपटक चलचित्र ‘माइतीघर’मा स्वर दिने अवसर पाए । चलचित्र माइतीघरमा अभिनय गर्न नेपाल आएकी त्यतिबेलाकी चर्चित भारतीय नायिका माला सिन्हा प्रेमध्वजको स्वर र रुपबाट भुतुक्कै भई प्रेमध्वजलाई प्रेमप्रस्ताव राखेकी थिइन् । तर, सिन्हाको प्रेम प्रस्तावलाई प्रेमध्वजले अस्वीकार गरे ।

मागी विवाह

प्रधानले ६ फागुन २०२८ मा डिल्लीबजारकी किरण श्रेष्ठसँग मागी विवाह गरे । प्रेमध्वजको विवाहमा नेपाली साहित्य क्षेत्रका हस्तीहरू नारायण गोपाल, नातिकाजी, पुष्प नेपाली, मणिकरत्नलगायतका थुप्रै कलाकार जन्ती गएका थिए ।

माइतीघर, अन्याय, मायालु, बदलिँदो आकाशलगायतका १२ वटा चलचित्रमा आवाज दिइसकेका प्रेमध्वज प्रधानले लोकगीत र भजनहरू पनि गाएका छन् । उनले ७ सय बढी आधुनिक, राष्ट्रिय र नेवारी गीत गाइसकेका छन् ।

‘यो नेपाली शिर उचाली, पर लैजाऊ फूलहरू, घुम्तीमा नआऊ है’ जस्ता कर्णप्रिय र कालजयी गीतहरू प्रधानको स्वरमा सुसज्जित छन् ।

नेपाली संगीतको इतिहासमा अनुकरणीय योगदान पु¥याएका प्रधान २०४४ सालमा गोरखा दक्षिण बाहु चौथो, २०४७ सालमा छिन्नलता पुरस्कार, २०५३ सालमात्रिशक्ति पट तेस्रोलगायतका पुरस्कारबाट सम्मानित भएका छन् ।

प्रधान अहिले पनि संगीत साधनामै व्यस्त छन् । उनको जीवन गीत संगीतमा लाग्न चाहने जो कोहीलाई प्रेरणाको स्रोत बन्न सक्छ ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, साउन ४, २०७६ २१:१८