जुलाई अनि अर्नेस्ट हेमिङ्वेको सम्झना

A+ A A-

(जुलाईको महिना र अर्नेस्ट हेमिङ्वे आपसमा अनौठोसँग जोडिएका छन् । यसै महिनाको २१ तारिखका दिन हेमिङ्वेको जन्म भएको थियो भने २ तारिखमा उनले आफ्नो जीवन आफैं त्यागेर संसारबाट बिदा लिएका थिए ।

अर्नेस्ट हेमिङ्वे विश्वका महान् कथाकारमध्ये एक मानिन्छन् । ‘केही नभने जस्तो गरी सबै कुरा भनिदिने’ उनको कथा शैली आज पनि कसैले पछ्याउन सकेका छैनन् ।

उनको खुबीलाई ‘हिडेन फैक्ट’ भनिन्छ । यो प्रस्तुत कथामा उनको यही खुबी देखिन्छ । लेखकले जे लेखेका छैनन्, त्यही कुराले यो कथाको अर्थ बोकेको छ । जुलाईको महिनामा हेमिङ्वेको सम्झनामा यो कथा सान्दर्भिक हुन्छ ।)

एक लेखिका लेख्छिन्

आफ्नो सुत्ने कोठाको मेचमा अखबार खोलेर बसेकी ऊ झ्यालबाट बाहिर हिमपात हेरिरहेकी थिई । हिउँ छतमा झरेर पग्लँदै थियो । ऊ बाहिर हेर्न छोडेर यो चिठी लेख्न थाली, बिस्तार बिस्तार केही काट्नु पनि नपर्ने अनि केही दोहोर्याउनु पनि नपर्ने गरी ।

रोनाके, बर्जिनिया
फेब्रुअरी–६, १९३३

आदरणीय डाक्टर साहेब,

के म यो पत्रको माध्यमबाट तपाईंसँग केही आवश्यक परामर्श लिन सक्छु ? मैले एउटा निर्णय गर्नु छ तर मलाई यकिन भइरहेको छैन । म कसको विश्वास गरूँ ? आफ्ना आमाबुबासँग सोध्ने हिम्मत जुटाउन सकिनँ त्यसैले तपाईंलाई लेख्दै छु, यसकारण कि, म तपाईंलाई भेट्नुपर्ने आवश्यकता ठान्दिनँ । के त्यति हुँदा पनि म तपाईंलाई विश्वास गर्न सक्छु ?

कुराचाहिँ यो हो, मैले १९२९ मा अमेरिकी सेनामा काम गर्ने एक व्यक्तिसँग विवाह गरें । अनि त्यसै वर्ष उसलाई चीन पठाइयो (संघाई) । त्यहाँ ऊ तीन वर्ष बस्यो । अनि घर आयो ।

केही महिना पहिले उसलाई सेनाबाट अवकाश दिइयो । अनि ऊ हेलेना, अरकांसासमा आफ्नी आमाको घर गयो । उसले चिठी लेखेर मलाई घर बोलायो । म गएँ । त्यहाँ मैले देखें, उसलाई नियमित रूपमा इन्जेक्सन दिइन्थ्यो ।

स्वाभाविक रूपमा मैले उसलाई के भएको हो सोधें । अब म कसरी भनूँ, उसलाई सिफलिस* भएको रहेछ । अनि त्यसैको उपचार चलिरहेको रहेछ । तपाईंले बुझ्नुभयो नि, म के भन्दै छु ?

अब तपाईं नै मलाई बताउनुस्, ऊसँग फेरि सँगै बस्न सुरक्षित होला ? ऊ चीनबाट आएदेखि म उसको नजिक गएको छैन । ऊ मलाई आश्वस्त पारिरहन्छ कि त्यो रोग डाक्टरको उपचारबाट ठीक हुन्छ । के तपाईंलाई त्यस्तो लाग्छ ?

मलाई याद छ, मेरो बुबा भन्नुहुन्थ्यो, ‘कोही यस्तो बिरामीको चपेटामा पर्याे भने उसको चाँडै मृत्यु होस् भन्ने कामना गर्नुबाहेक केही गर्न सकिँदैन ।’

म आफ्नो बुबामा भरोसा गर्न सक्छु तर सबैभन्दा बढी विश्वास आफ्नै पतिलाई गर्न चाहन्छु । प्लिज, प्लिज, मलाई बताइदिनुस् म के गरूँ ? जब ऊ चीनमा थियो, त्यतिबेला हाम्री एउटी छोरी जन्मिएकी थिई ।

धन्यवाद अनि सम्पूर्ण रूपमा तपाईंको सल्लाहमा निर्भर, तपाईंकी

अनि तल उसले अफ्नो हस्ताक्षर गरी ।

उनले मलाई यसबारे बताउलान् , मैले के गर्नु उचित हुन्छ ? उसले आफैंलाई भनी । हुन सक्छ उनले मलाई केही न केही सुझाव देलान् । अखबारमा छापिएको तस्बिर हेर्दा त उनी निकै जान्नेबुझ्ने जस्तो लाग्छन् । निकै स्मार्ट देखिन्छन् ।

हरेक दिन उनी कसै न कसैलाई के गर्नुपर्छ भनी बताइरहन्छन् । उनलाई पक्कै थाहा होला । म जस्तो उचित हुन्छ, त्यही गर्न चाहन्छु । तर, धेरै समय त बिति नै सक्यो । धेरै नै भइसक्यो । धेरै भयो, यस्तै भइरहेको छ ।

हे भगवान्, धेरै नै समय भइसक्यो । अब उसलाई उनीहरूले जहाँ पठाउँछन्, उसले त्यहीं जानुपर्छ, यो त मलाई थाहा छ तर योचाहिँ मलाई थाहा भएन कि उसले के गरेछ ? र, उसलाई यस्तो भयो ।

म त भगवानसँग यही कामना गर्छु कि उसलाई यस्तो नभएको भए हुन्थ्यो । मलाई त्यो कुनै मतलब छैन कि उसले के गर्याे र ऊ यस्तो बिरामी भयो । बरु म त ईश्वरसँग यही कामना गर्छु कि उसलाई यस्तो कहिल्यै नभएको भए हुन्थ्यो ।

यस्तो त मलाई लाग्दैन, ‘उसलाई यस्तो हुनै हुँदैनथ्यो ।’

म के गरूँ ? केही थाहा भइरहेको छैन । म त भगवानसँग यही प्रार्थना गर्छु कि ऊ कुनै पनि प्रकारको बिरामी नभइदिएको भए हुन्थ्यो ।

मलाई थाहा छैन, ऊ किन बिरामी भयो ।

(*सिफलिस– एक प्रकारको यौन रोग हो । यो रोग लागेको व्यक्तिले अर्काे व्यक्तिसँग सिधा शारीरिक सम्पर्क गरेमा रोग सर्छ । गर्भवती महिलाको गर्भमा रहेको बच्चामा पनि यो रोग सर्न सक्छ । सिफलिस शौचालयमा बस्ने स्थान, पौडने पोखरी, नुहाउने के टब, लुगा साटासाट गरेर लगाउँदा वा सँगै खाना खाँदा र एउटै भाँडा प्रयोग गर्दा सर्दैन ।)

(लेखकले अनुवाद गरी यो सामग्री तयार गरेका हुन् ।)

प्रकाशित मिति: शनिबार, साउन ४, २०७६ १७:४८