ओलीले मसी नभएको छेस्को भन्थे, त्यही कलमबाट धनराजले लेखाए पोखरामा इतिहास

A+ A A-

पोखरा महानगरपालिकाको मेयरमा नेकपा एकीकृत समाजवादीका धनराज आचार्य निर्वाचित भएका छन् ।

एमालेको प्रभाव क्षेत्र मानिँदै आएको पोखरामा एमालेका कृष्णबहादुर थापालाई ६ हजार ४५ मतान्तरले हराएर आचार्य मेयर बनेका हुन् । गठबन्धन नै गरेर चुनाव जिते पनि एकीकृत समाजवादीलाई यो ठूलो सफलता हो ।

गत २६ वैशाखमा पोखराको अमरसिंह चौरमा एमालेको चुनावी सभा थियो । त्यहाँ अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले गठबन्धनलाई कम आँक्दै भनेका थिए, ‘हाम्रा वडाध्यक्ष र वडा सदस्यका उम्मेदवारभन्दा हिजोको सभामा अलिक बढी थिए ।’ २५ वैशाखमा सत्तारुढ गठबन्धनले त्यही चौरमा सभा गर्दा एमालेका भन्दा सहभागी कम थिए । तर, चौरमा विशाल देखिएको एमालेलाई मतदाताले पत्याएनन् ।

एमाले अध्यक्ष ओलीको ‘हेपाहा प्रवृत्ति’लाई धनराजले मतबाटै जवाफ दिएका छन् । एकीकृत समाजवादीको चुनाव चिह्न कलमलाई व्यंग्य गर्दै त्यही सभामा ओलीले भनेका थिए, ‘टुप्पो भाँचिने मसी नभएको कलमको छेस्को ।’

ओलीले कमजोर आँकेको ‘छेस्को’ले एमालेलाई नराम्रोसँग घोचेको छ । एमालेको प्रभाव मानिने वडामै उनले कृष्ण थापाले भन्दा बढी मत पाएका छन् । एमालेको मत चोर्न सक्नु पनि धनराजको सफलता हो । एमालेले आफ्नो पकड वडा पोखरा १६, १९ र ३१ गुमाएको छ । २०७४ सालमा मेयर, उपमेयर र २२ वटा वडा जितेको एमाले यसपटक उपमेयर र ९ वटा वडामा सीमित भएको छ । कांग्रेसले २३ र एक वडा स्वतन्त्र उम्मेदवारले जितेका छन् ।

पोखरामा धनराजलाई गठबन्धनलाई एकढिक्का बनाएर लैजान चुनौती थियो । उनी त्यसमा सफल भए । गठबन्धनले इमानदार भएर साथ दिँदा र एमाले पङ्क्तिको मतले धनराज पोखराको १५औँ मेयर बनेका छन् ।

को हुन् धनराज ?

५३ वर्षीय आचार्य नेकपा एकीकृत समाजवादीका केन्द्रीय सदस्यसँगै कास्की जिल्ला अध्यक्ष हुन् । एमाले टुक्रिँदा माधव नेपाललाई साथ दिएका आचार्यको कम्युनिस्ट यात्राले चार दशक पूरा गरेको छ । भर्खर गठित पार्टीबाट मेयर जितेका आचार्यले १३ वर्षको हुँदा अनेरास्ववियुको सदस्यता लिएका थिए ।

२०२६ साल चैतमा कास्कीको भरतपोखरीमा जन्मिएका आचार्यले २०३९ सालमा विद्यालयमै अनेरास्ववियु प्रारम्भिक कमिटीबाट विद्यार्थी राजनीति सुरु गरेका थिए । तर, पढ्न पृथ्वीनारायण क्याम्पस छिरेपछि उनको राजनीतिक हिँडाइको गति बढेको हो ।

२०४४ सालमा एमालेनिकट अनेरास्ववियु प्रारम्भिक कमिटी पृथ्वीनारायण क्याम्पस पोखराबाट उनी अझ सक्रिय भएर कम्युनिस्ट आन्दोलनमा लागेका हुन् । त्यहीँबाट आचार्य राजनीतिमा अझ निखारिए । २०४५ सालमा अनेरास्ववियुको जिल्ला कमिटी सदस्य, २०४६ सालमा सचिव र २०४७ सालमा अध्यक्ष बनेका थिए ।

२०४८ सालमा धनराज अनेरास्ववियु गण्डकी अञ्चल अध्यक्ष चुनिए । २०४९ सालमा अनेरास्ववियुको केन्द्रीय कमिटी सदस्य बने । त्यही वर्ष उनी स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन (स्ववियु)को पृथ्वीनारायण क्याम्पस कोषध्यक्ष बने ।

तीन वर्ष कोषाध्यक्ष बनेका उनी २०५१ सालमा स्ववियु पृथ्वीनारायण क्याम्पस सभापति भएका थिए । स्ववियुको जिम्मेवारी लिइरहँदा २०५० देखि २०५४ सालसम्म संगठनकै पश्चिमाञ्चल प्रमुख, २०५४ देखि २०५८ सालसम्म केन्द्रीय सचिवालय सदस्य भएका थिए ।

२०४२ सालमा उनी नेकपा माले युवा लिगमा संगठित भए । २०४४ सालमा नेकपा माले पार्टी सक्रिय दल र त्यही वर्ष पार्टी सदस्य उम्मेदवार बनेका थिए । २०४४ सालमै नेकपा माले विद्यार्थी इलाका कमिटी (जेल विभाग) को जिम्मेवारी पाएका थिए । २०४५ सालमा राष्ट्रिय पञ्चायतका सदस्य प्रत्याहृावनविरुद्ध आन्दोलन गर्दा गिरफ्तारीसँगै घाइते पनि भए । त्यसपछिको दुई वर्ष २०४७ सालसम्म जेलका राजबन्दी र पार्टीबीचको सम्पर्क सुत्रको जिम्मेवारी पाएका थिए । २०४७ सालमा नेकपा माले संगठित सदस्यता पाएका आचार्य २०४६ देखि २०५१ सम्म पार्टी विद्यार्थी इलाका कमिटी सदस्य र सचिव भए ।

२०५२ सालमा उनी नेकपा एमाले कास्की जिल्ला कमिटी सदस्य भए । पार्टी विभाजन भएपछि आचार्य २०५४ सालमा नेकपा माले कास्की जिल्ला कमिटी सचिवालय सदस्य बनेका थिए । राजनीतिसँगै उनी व्यावसायिक संगठनमा पनि सक्रिय रहे । २०६० सालमा नेकपा एमाले कास्की उद्योग व्यवसाय विभाग प्रमुखको जिम्मा पाएका थिए । २०६४ देखि २०६९ सम्म नेपाल पुस्तक तथा स्टेसनरी व्यवसायी महासंघको फ्र्याक्सन सचिव बनेका थिए ।

२०६९ देखि २०७४ सम्म एमालेसम्बद्ध नेपाल राष्ट्रिय वाणिज्य संघ केन्द्रीय कमिटी अध्यक्ष भए । त्यहीबीच २०७१ देखि २०७६ सम्म नेपाल उद्योग तथा व्यवसायी महासंघ स्थायी कमिटी सदस्य, २०७१ देखि २०७५ सम्म नेकपा एमाले केन्द्रीय उद्योग तथा श्रम व्यवसाय विभाग सदस्य र २०७५ देखि २०७८ सालसम्म नेकपा उद्योग तथा व्यवसाय विभाग सदस्य थिए ।

२०७७ सालको अन्तिममा एमालेभित्रको विवादले देशभर समानान्तर गतिविधि भए । सुरुमा कतै नखुलेका आचार्य पछि माधव नेपालले थालेको समानान्तर गतिविधिमा संलग्न भए । २०७७ चैतमा समानान्तर कमिटीको अध्यक्ष बनेका उनी नेकपा (एकीकृत समाजवादी) स्थापनादेखि एमालेबाट अलग भएका छन् ।

पुस्तक पसलदेखि व्यवसायको साम्राज्यसम्म

राजनीतिसँगै व्यवसायलाई पनि अघि बढेका उनी व्यवसायमा पनि सफल रहे । पढ्दापढ्दै क्याम्पसअघि नै पुस्तक पसल सुरु गरेका आचार्य प्रकाशन गृह नै चलाइरहेका छन् । २०५१ सालमा स्ववियु सभापति हुँदा ‘हेल्लो स्टेसनरी’ थियो । तीन दशकभित्रै उनले व्यावसायिक छलाङ मारेका छन् ।

पाठयपुस्तक प्रकाशन गृह, शैक्षिक सामग्री उद्योग, स्कुल–कलेज, रासायनिक मल उद्योग, हाइड्रो पावर, कृषि, पर्यटन, बैंकिङ, हस्पिटालिटीजस्ता दुई दर्जनभन्दा बढी व्यावसायिक प्रतिष्ठानमा उनको आबद्धता छ । यी व्यवसायमा उनी कतै अध्यक्ष, कतै सञ्चालक र कतै प्रोमोटर छन् । व्यवसायमा स्थापित हुँदाका वर्ष उनी सक्रिय राजनीतिबाट भने केही टाढा थिए ।

नेपाल पुस्तक तथा स्टेसनरी व्यवसायी महासंघको महासचिव हुँदै राष्ट्रिय अध्यक्ष बने । पोखरा उद्योग वाणिज्य संघको कार्यकारिणी सदस्य पनि भए । २०५८ सालमा उच्चस्तरीय पुस्तक नीति मस्यौदा समिति, नेपाल सरकारको विज्ञ सदस्य २०५८, २०६६ सालमा पाठयपुस्तक मूल्य निर्धारण समिति, नेपाल सरकारको विज्ञ सदस्य र २०७५ सालमा पोखरा महानगरपालिकाको शिक्षा विज्ञ बनेका थिए । आचार्यले एमबीए र एमएड गरेका छन् ।

उनी लायन्स क्लबमा पनि सक्रिय थिए । २०१२-१३ मा लायन्स क्लब अन्तर्राष्ट्रिय डिस्ट्रिक्ट ३२५ बी-१ को क्याबिनेट सेक्रेटरी, २०१७-१८ मा त्यही डिस्ट्रिक्टको गभर्नर भएका थिए । उनी पढाऔँ अभियान नेपालका कल्पनाकार हुन् । सयौँ तालिमका स्रोत व्यक्ति उनले ४५ देशको भ्रमण गरेका छन् । आचार्य स्वर्गीय नेता रवीन्द्र अधिकारीका सहपाठी हुन् । धनराज स्व. रवीन्द्र अधिकारी स्मृति प्रतिष्ठानको महासचिव छन् । गत वर्षमात्रै उनी आफू राजनीतिमा उदाएको पृथ्वीनारायण क्याम्पस व्यवस्थापन समिति सदस्य बनेका छन् ।

व्यवसायमा आफूलाई सफल सावित गरेका आचार्यलाई अब पोखरा बनाउने जिम्मा पोखरेलीले सुम्पिएका छन् । निवर्तमान मेयर मानबहादुर जिसीले वाचा पूरा नगर्दा आलोचना खेप्नुपर्‍यो । एमालेकै नेताहरू मेयर जिसीको कार्यकाल पनि एमाले चुनाव हार्नुको एउटा तत्व मान्छन् । एमालेको गढ भत्काएर मेयर निर्वाचित आचार्यले पोखरेलीसामु राखेका योजना पूरा गर्छन्-गर्दैनन् त्यसको समीक्षा पाँच वर्षपछि हुनेछ ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, जेठ ११, २०७९ १२:३०