एमालेमा १० बुँदेवालाभन्दा पूर्वमाओवादी नेता धेरै पालिका प्रमुखकाे उम्मेदवार, कहाँ कति पाए ?

एमालेमा १० बुँदेवालाभन्दा पूर्वमाओवादी नेता धेरै पालिका प्रमुखकाे उम्मेदवार, कहाँ कति पाए ?

A+ A A-

सल्यानको बागचौर नगपालिका लागि एमालेको जिल्ला कमिटीले तिलक मल्लको नाम सर्वसम्मत रूपमा प्रदेश कमिटीलाई सिफारिस गरेको थियो । प्रदेश कमिटीले मल्लको सट्टा घनश्याम शर्मालाई टिकट दिने गरी निर्णय गर्‍यो । जिल्ला कमिटीले सर्वसम्मत सिफारिस गरेपछि मल्ल चुनावी प्रचारमा लागिसकेका थिए तर अन्तिममा प्रदेश कमिटीले शर्माको नाम पठाएपछि नगरपालिकामा तनाव भएको थियो ।

तर, उम्मेदवारी दर्ता गराउने बेलामा भने शर्माले मल्लका लागि टिकट छोडिदिए । मल्ल र शर्माको दोस्तीकै कारण एमालेमा बागचौर नगरपालिकामा बागी उम्मेदवारी परेन । खासमा मल्लको टिकट खोसिनुको कारण चाहिँ उनी पूर्वमाओवादी समूहका नेता हुनुसँग जोडिएको थियो ।

प्रदेश कमिटीले पूर्वमाओवादीलाई धेरै पालिका नदिने मनसायसहित मल्लको सट्टा शर्मालाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय गरेको थियो । पछि पार्टीले प्रिन्ट मिस्टेक भनेर कुरा मिलाएको थियो । शिलापत्रसँग मल्लले भने, ‘पार्टीले प्रिन्ट मिस्टेक भनेर सच्याएर मलाई टिकट दियो । त्यसमा कुनै समूह भनेर कोटा बाँडफाँड भएको हो ।’

एमालेका कर्णाली प्रदेश सचिव कमल शाहीका अनुसार कर्णाली प्रदेशमा पूर्वमाओवादी समूहले ३ वटा पालिकामा प्रमुख पाएको छ । शाहीका अनुसार कालीकोटका सान्नीत्रिवेणी गााउँपालिका र तिलागुफा नगरपालिकामा पूर्वमाओवादी समूहले प्रमुख पाएका छन् ।

एमालेभित्र रहेको पूर्वमाओवादी समूहले ललितपुर उपमहानगरको उपमेयर पनि पाएको छ । माओवादीमा युद्धकालदेखि नै सक्रिय मञ्जली शाक्य नेकपाकालदेखि अध्यक्ष केपी ओलीनिकट भएकी थिइन् । माओवादी विभाजन हुँदा मोहन वैद्य किरण समूहमा लागेकी शाक्य पछि रामबहादुर थापा बादलसँगै माओवादीमा फर्किएकी थिइन् । र, एमालेमा पनि बादलसँगै गएकी हुन् । ६ महानगरमध्ये ललितपुर महानगरको उपमेयर पूर्वमाओवादीको भागमा परेको हो ।

एमालेले ७ सय ५३ पालिका प्रमुखमध्ये कति पालिका प्रमुख पूर्वमाओवादीले पाएका छन् ? भन्ने यकिन तथ्यांक भने उपलब्ध छैन । पूर्वमाओवादी नेताहरूले सम्मानजनक कोटा पाए पनि संख्या भने यकिन नभएको बताए । शिलापत्रसँग सम्पर्कमा आएका पूर्वमाओवादी नेताहरूले करिब १० प्रतिशत उपस्थिति रहेको विश्लेषण सुनाएका छन् । उनीहरूका अनुसार मधेस र सुदूरपश्चिम प्रदेशमा सबैभन्दा धेरै पालिका प्रमुख पाएका छन् ।

१० बुँदेभन्दा पूर्वमाओवादी हाबी

१०बुँदे सहमतिपछि एमालेमा बसेका तत्कालीन माधव नेपाल समूहका नेताहरूभन्दा पूर्वमाओवादी नेताहरूले आफ्नो कोटा निश्चित गरेको देखिएको छ । अहिले पालिका प्रमुखको उम्मेदवारी पाउनेमा १० बुँदेवाला भन्दा पूर्वमाओवादी बढ्ता रहेको देखिएको छ । टिकट दाबी गर्ने १० बुँदेवालाहरूलाई किनारा लगाएर पूर्वमाओवादीले टिकट पाएका हुन् । पूर्वमाओवादी नेताहरूले सम्मानजनक हैसियतमा कोटा पाएको बताउने गरेका छन् ।

प्रदेश १ बाट माओवादी छोडेर एमालेमा गएका टंक आम्बुहाङले पूर्वमाओवादी वा एमाले भनेर पालिका प्रमुख दाबी नगरिएको बताउँछन् । विधान महाधिवशेनपछि पूर्वमाओवादी भन्ने नै हराएको उनको दाबी छ । यद्यपि झापा, ओखलढुंगालगायतका जिल्लामा पूर्वमाओवादीले पालिका प्रमुख पाएको उनले जानकारी दिए । ओखलढुंगामा टिकट वितरणमा माओवादीबाट एमाले गएका बालकृष्ण ढुंगेल हाबी भएपछि ओखलढुंगामा मात्रै दुईवटा पालिका प्रमुख पाएको बताइएको छ ।

त्यसो त प्रभु साह हाबी भएकै कारण मधेस प्रदेशमा सबैभन्दा धेरै पालिका प्रमुखहरू पाएका छन् । रौतहटमात्रै ५ वटा पालिका प्रमुख पूर्वमााओवादी समूहले पाएको छ । त्यसैगरी बारा, पर्सामा पनि दुई-दुईवटा पालिका पूर्वमाओवादी समूहले पाएको छ ।

बागमती प्रदेशमा पनि सिन्धुली, ललितपुर महानगरमा टिकट पाएका छन् । त्यसैगरी, पूर्वमाओवादीले स्याङ्जाको पुतलीबजार नगरपालिका, बाग्लुङका दुईवटा पालिकामा पनि प्रमुख पाएको छ । कर्णालीमा भने तीनवटा पालिका प्रमुख पूर्वमाओवादी समूहले पाएको छ । जबकि गण्डकी र कर्णाली प्रदेशमा १० बुँदेवालाले पालिका प्रमुख नपाएको पनि एमाले नेताहरूले बताएका छन् ।

पूर्वमाओवादी समूहकी नेतृ ज्वालाकुमारी साहले अहिले एमालेभित्र पूर्वमाओवादी भनेर समूह विभाजन नभएको बताइन् । शिलापत्रसँग कुराकानी गर्दै साहले चुनावमा जसले जित्छ उसैलाई टिकट दिने गरी छलफल भएको तर पूर्वमाओवादी भनेर कोटा वितरण नभएको दाबी गरिन् ।

लुम्बिनी प्रदेशका नेता दधिराम न्यौपानेका अनुसार, रुपन्देहीका ती पालिकामा उपप्रमुख पूर्वमाओवादीबाट उम्मेदवार बनेका छन् । रुपन्देहीको एक नगरपालिका र २ गाउँपालिकामा उपाध्यक्षमा टिकट पाएका हुन् । लुम्बिनी सांस्कृतिक नगरपालिकामा उपप्रमुखकी उम्मेदवार कल्पना हरिजन, रोहिणी गाउँपालिका उपप्रमुखका उम्मेदवार बसन्ती पाण्डे र ओमसतिया गाउँपालिका उपाध्यक्षमा निर्मला कुमारी निसादले टिकट पाएका छन् ।

नेता टाेपबहादुर रायमाझीकाे गृहजिल्ला अर्घाखाँचीको भूमिकास्थान र छत्रदेव गाउँपालिकामा प्रमुख पदका उम्मेदवार पूर्वमाओवादी हुन् भने मालारानी गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष पदका उम्मेदवार पनि पूर्व माओवादी हुन् । छत्रदेव गाउँपालिका अध्यक्षमा दीपक पन्थी, भूमिकास्थान गाउँपालिका अध्यक्षमा रेशम थापा र मालारानी गाउँपालिकाका उपाध्यक्षमा दीपा पोखरेलले टिकट पाएका छन् । यस्तै, रोल्पाको गंगादेव गाउँपालिकाका प्रमुखमा विजय घर्ती पनि पूर्वमाओवादी पृष्ठभूमिका हुन् । अन्य पालिकामा पनि पूर्वमाओवादी नेताहरूले उम्मेदवारी पाए पनि विस्तृत तथ्या‌ंक आफूसँग नभएकाे न्याैपानेले बताए ।

नातेदारमै जोड

पूर्वमाओवादी नेताहरूले आफ्नो कोटामा टिकट वितरणमा नातेदार पनि हाबी भएको छ । सुदूरपश्चिम इञ्चार्ज लेखराज भट्टले भाइ नातेदार पर्ने गोकर्ण भट्टलाई गोदावरी नगरपालिकाको प्रमुखमा टिकट दिलाएका छन् ।

भट्टबाहेक आफ्ना नातेदारलाई टिकट दिलाउनेमा प्रभु साह पनि पर्छन् । साहले आफ्नी श्रीमती रिना साहलाई मौलापुर नगरपालिकामा पुनः उम्मेदवार बनाएका छन् भने आफ्ना पूर्व स्वकीय सचिव सियाराम कुशवाललाई कटहरिया नगरपालिकामा पुन: टिकट दिलाएका छन् ।

त्यसैगरी एमाले प्रवेश गरेका बाग्लुङका नेता लिलबहादुर थापाले आफ्नै छोरालाई टिकट दिलाएका छन् । थापाले बाग्लुङको बराङ गाउँपालिकामा छोरा प्रदीप थापालाई टिकट दिलाएको एमालेका एक नेताले जानकारी दिए ।

पूर्वमाओवादीले पाएका प्रमुख पाएका पालिकाहरू :

प्रदेश १

चिखंशुगढी गाउँपालिका, ओखलढुंगा: अशोक थापा
चम्पादेवी गाउँपालिका, ओखलढुंगा: खड्गबहादुर कार्की

मधेस प्रदेश

मौलापुर नगरपालिका, रौतहट : रिना साह
कटहरिया नगरपालिका, रौतहट : सियाराम कुशवाह
ईशनाथ नगरपालिका ,रौतहट : सन्तोष मेहत्ता
राजपुर नगरपालिका, रौतहट : उपेन्द्र साह
छिपराई गाउँपालिका, पर्सा : मनोज गुप्ता
जगरनाथपुर गाउँपालिका, पर्सा : मालती उपाध्याय
सिम्रौनगढ नगरपालिका, बारा: ताराचन्द्र प्रसाद साह
पचरौता नगरपालिका, बारा: जलालन्धर सिह

बागमती प्रदेश

ललितपुर महानगरपालिका, उपमेयरः मञ्जिला शाक्य
सुनकोशी गाउँपालिका, सिन्धुली : रोमनाथ गिरी

गण्डकी

बराङ गाउँपालिका, बाग्लुङ : प्रदीप थापा
बडीगाढ गाउँपालिका, बाग्लुङ : राजन पाइजा
गल्यांग नगरपालिका, स्याङ्जा : सूर्य प्रसाद गैरे पारसमणि
चापाकाेट नगरपालिका, स्याङ्जा : राजु काेइराला

कर्णाली

बागचौर नगरपालिका, सल्यान : तिलक मल्ल
सान्नीत्रिवेणी गाउँपालिका, कालीकोट : व्यासी तिरुवा
तिलागुफा नगरपाकिाल, कालीकोट : महेन्द्र बहादुर शाही

लुम्बिनी प्रदेश

छत्रदेव गाउँपालिका, अर्घाखाँची: दीपक पन्थी
भूमिकास्थान गाउँपालिका, अर्घाखाँची: रेशम थापा
गंगादेव गाउँपालिका, राेल्पा: विजय घर्ती

सुदूरपश्चिम प्रदेश

गोदावरी नगरपालिका, कैलाली: गोकर्ण भट्ट
मोहन्याल गाउँपालिका, कैलाली: झरम थापामगर
पुनर्वास नगरपालिका, कञ्चनपुर: पदम तिलरा

प्रकाशित मिति: बुधबार, वैशाख २१, २०७९ १५:५५