मन्त्री छोडेर मेयरमा आँखा ? विश्लेषक भन्छन्- जनताले नखोज्दा प्रदेशको आकर्षण घट्यो

मन्त्री छोडेर मेयरमा आँखा ? विश्लेषक भन्छन्- जनताले नखोज्दा प्रदेशको आकर्षण घट्यो

A+ A A-

आसन्न स्थानीय तह चुनावमा कांग्रेसबाट पोखरा महानगरपालिकाको उम्मेदवार हुन गण्डकी प्रदेशका बहालवाला मन्त्री विन्दुकुमार थापा अघि सरेका छन् । कानुन, सञ्चार तथा प्रदेशसभा मामिलामन्त्री विन्दुकुमार थापाले कांग्रेस महानगर सचिवालयमा आइतबार आन्तरिक उम्मेदवारी दिएका हुन् ।

२० दिनअघि आफ्नो कार्यकाल ८ महिना बाँकी रहेको र मेयरको दौडमा नरहेको बताएका मन्त्री थापा आइतबार मेयरको सूचीमा आफ्नो नाम दर्ता गराउन पुगे । ‘साथीहरूबाट पनि महानगरमा आउँदा राम्रो हुन्छ भन्ने नआएको होइन,’ १५ चैतको पत्रकार सम्मेलनमा उनले भनेका थिए, ‘म बहालवाला मन्त्री छु, पदावधि ८/९ महिना बाँकी छ । त्यो कारणले गर्दा महानगरको दौडमा म छैन ।’

तर, अहिले कांग्रेसबाट मेयरका १८ जना आकांक्षीमध्ये १२औँ नम्बरमा उनको नाम छ । उम्मेदवारी दिएपछि भने उनले ‘जनताले महानगरमा जानुपर्छ’ भनेकाले आफूले आकांक्षा राखेको तर्क गरेका छन्

एउटा पदमा भइरहँदा अर्को पद हडप्न हाम फालेका थापाको शैली देखेर कांग्रेसका नेता असन्तुष्ट छन् । कास्की कांग्रेसका एक नेता आक्रोश पोख्छन्, ‘उहाँ कांग्रेसमा आएको ८–१० वर्ष भयो । १० वर्ष भएको छैन भए जति सबै पद उहाँलाई दिने ?’

थापा नेपाल राष्ट्र बैंकका पूर्वकर्मचारी हुन् । कांग्रेससँग भने उनको नाता ती नेताले भनेजस्तै आठ वर्ष भएको छ । कांग्रेसको मान्छे बनेर थापा २०७१ साल भदौमा ३०औँ अधिवेशनबाट पोखरा उद्योग वाणिज्य संघको अध्यक्ष भएका थिए । अर्बपति थापा त्यसपछि कांग्रेसको राजनीतिमा जोडिएका हुन् ।

उद्योग वाणिज्य संघको नेतृत्वबाट निस्किएपछि २०७४ सालमा उनले प्रदेशसभा चुनाव लड्ने अवसर पाए । थापाले १० हजार ६ सय २६ मत ल्याए । उनका प्रतिस्पर्धी वाम गठबन्धनका साझा उम्मेदवार माओवादीका राजकाजी गुरुङले ९ हजार ९ सय २४ मत ल्याएका थिए । त्यसपछि मन्त्री पनि बने ।

एमाले नेता पृथ्वीसुब्बा गुरुङको सरकार ढलेपछि गठबन्धनको सरकार बन्दा उनी ८ साउनमा मन्त्री नियुक्त भएका थिए । उनलाई मन्त्री बनाउन मुख्यमन्त्री कृष्णचन्द्र नेपाली पोखरेललाई केन्द्रीय नेतृत्वले ठाडो निर्देशन दिएको थियो । त्यहाँ छोडेर थापा महानगरपालिका हाँक्ने अठोट गरिरहेका छन् ।

एउटै व्यक्तिले सबैतिर हात हाल्न खोज्नुमा केन्द्रीय नेता दोषी भएको ती कांग्रेस नेताको टिप्पणी छ । ‘जोसँग पावर, पैसा छ र उपल्लो पोजिसनमा छ त्यसलाई हेर्ने नेताहरूको दृष्टिकोण भयो । स्थानीय तहको चुनावमा स्थानीय चिनेको, बुझेको मान्छे चाहिन्छ,’ ती नेताले भने ।

गण्डकीका मन्त्री विन्दुकुमार थापा आन्तरिक उम्मेदवारी दिँदै ।

विन्दुकुमार भन्छन्ः जनताले महानगरमा बोलाए

पोखराको मेयरको चर्चा हुँदा थापालाई प्रमुख दाबेदार मानिएको थियो । १५ चैतको पत्रकार सम्मेलनमा आफू मेयरको दौडमा नरहेको बताएका उनले ‘घरआँगन’को सरकारको नेतृत्व गर्ने आकांक्षा देखाएका छन् । आर्थिक रूपमा सम्पन्न थापा मेयरका १८ आकांक्षीमध्ये बलिया दाबेदार हुन् ।

मन्त्री हुँदाहुँदै मेयरमा किन ? नेता थापा आफूलाई जिताएका जनताले नै महानगरको नेतृत्व हाँक्न दबाब दिएको दाबी गर्छन् । ‘मेरो मतदाताबाटै थामिनसक्नु अवस्था भयो, फोन आयो । पाँच वर्षलाई प्रदेशसभा पठाउनेले नै प्रोटोकल नहेरी महानगरमा आउनुपर्छ भन्ने कुरा आयो,’ आन्तरिक उम्मेदवारी दिएपछि उनले भने, ‘जनताको घरआँगनको सरकार स्थानीय तह भएकाले अपनत्व ग्रहण गर्न सक्छौँ भन्ने भावनाको कदर गरेको हुँ ।’

एमाले नेतृत्वमा महानगरले एउटा पनि असल काम नगरेकाले आफूले मेयरमा दाबी गरेको मन्त्री थापाको भनाइ छ । ‘पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट उडान हुनेबेला भइसक्यो । डम्पिङ साइट अझै खोज्दा उडानको योजना बन्न सकेको छैन । उहाँहरूले घोषणापत्रमा लेखेको १० प्रतिशत पनि काम गर्नुभएन,’ आफू सक्षम रहेकोतर्फ इंगित गर्दै उनले भने, ‘अब त्यहाँ नेपाली कांग्रेसबाट सक्षम र क्षमतावान् मान्छे जानुपर्छ ।’

प्रदेश छोडेर स्थानीय तहमा आकर्षण किन ?

जनताले प्रदेशको अपनत्व महसुस गर्न नपाउँदा बहालवाल मन्त्री, सांसदको आकर्षण स्थानीय तहमा देखिएको विश्लेषण राजनीतिक विश्लेषकको छ ।

प्रदेश र जनताबीचको सम्बन्ध र प्रदेशलाई केन्द्रले अधिकारमा अपहेलना गर्दा प्रदेशमा जानेको आकर्षण घटिरहेको विश्लेषक पुरञ्जन आचार्य बताउँछन् । यही कारण प्रदेशमा मन्त्री, सांसद भइरहेकाहरू स्थानीय तहसँग जोडिन खोजिरहेका उनको भनाइ छ ।

‘प्रदेशको औचित्य पुष्टि हुन सकेको छैन । जनताले प्रदेश खोजिरहेका छैनन् । जनता स्थानीय सरकारसँग जोडिएका छन्,’ आचार्यले शिलापत्रसँग भने, ‘शक्ति अभ्यास गर्न पाइने, स्रोत र साधन पनि छ । नजिक हुँदा राजनीति जनतासँग जोडिन्छ । त्यही कारण प्रदेश छोडेर स्थानीय तहमा इच्छा देखियो ।’ अझै २/३ वटा चुनावपछि प्रदेशको अपनत्व जनताले बुझ्ने घिमिरेको भनाइ छ ।

राजनीतिक संस्कार कमजोर हुँदा पनि एक ठाउँमा भइरहँदा अर्को ठाउँमा भाग खोज्ने प्रचलन बढेको विश्लेषण आचार्यको छ । पैसा र शक्ति अवसरको राजनीतिको अर्को कारण भएको उनी बताउँछन् । ‘सत्ता खोज्नेले स्थानीय तहतिर सोचे । धेरैमा राजनीतिक संस्कार कमजोर छ,’ विश्लेषक आचार्यले भने, ‘पार्टीहरूले पनि पैसाको आधारमा टिकट दिइरहेका छन् । पैसा र शक्तिको आधारमा राजनीति अगाडि बढ्दा अवसरको राजनीतिले प्रश्रय पायो ।’

प्रकाशित मिति: आइतबार, वैशाख ४, २०७९ २०:४६