उत्कृष्ट पाँच आख्यान
१. मिथ्या
दीपक पराजुलीको यो उपन्यासले पाठकलाई स्वैरकल्पनाको चर्को उडान गर्न बाध्य तुल्याउँछ । उपन्यासले प्रेमलाई पनि वैचारिक नजिरियाले हेर्न सिकाउँछ ।
२. जियरा
यथार्थ र स्वैरकल्पनाको उत्कृष्ट मिश्रणको उपज हो नयनराज पाण्डेको कथासंग्रह जियरा । १३ वटा कथाहरूको संग्रह जियरामा मधेसकेन्द्रित कथाहरू पढ्न पाइन्छ ।
३. द्रौपदी अवशेष
महाभारतकी चर्चित पात्र द्रौपदीले जस्तै बहुपतिको भुगतान सहेका कर्णाली भेगका महिलाहरूको कथा निलम कार्की निहारिकाले द्रौपदी अवेशषमा पस्केकी छिन् ।
४. ताल्चा
द्वन्द्वकालीन पीडा, लैङ्गिक विभेद, वैदेशिक रोजगारीका व्यथा जस्ता फरकफरक विषय र स्वादका कथालाई ताल्चामा बन्द गरेका छन् दिलीप बान्तवाले ।
५. अपरिचित अनुहार
सरल र सहज शैलीमा महेश पौड्यालले अपरिचित अनुहारमा चिरपरिचित अनुहारका कथा पस्केका छन् ।
उत्कृष्ट पाँच गैरआख्यान
१. सत्यमोहन
गिरिश गिरीले शताब्दी पुरुष सत्यमोहन जोशीले पार गरेको शताब्दी जीवनयात्रालाई रोचक शैलीमा शब्दातीत गरेका छन् ।
२. भेन्टिलेटरमा आमा
चोटिलो, कसिलो र खँदिलो भाषामा माहिर मानिने विनोदविक्रम केसीले आत्मपरक शैलीमा लेखेका निबन्धहरू ‘भेन्टिलेटरमा आमा’ किताबमा पढ्न पाइन्छ ।
३. सती : इतिहास र मिमांसा
इतिहासको एक क्रूर परम्परा सतीबारे सुजित मैनालीले गहन खोज र विस्तृत अध्ययन गरेर पाठकलाई पस्केको किताब हो, सती : इतिहास र मिमांसा ।
४. एक अनि शून्य
सञ्जीव पोखरेलले ‘एक अनि शून्य’मा पश्चिमी दर्शनका दशवटा प्रमुख दार्शनिक विचारधारा सजिलो तरिकाले पस्केका छन् ।
५. धरतीमाथिको दाबीः अधिकारको लडाइँ
महिला अधिकारका विषयमा केन्द्रित यो किताबमा बिन्दा पाण्डेले नागरिकता, सम्पत्तिमाथिको अधिकार, महिलाविरुद्धको हिंसा, श्रमिक महिलाका विषयलाई केन्द्रमा राखेकी छिन् ।
उत्कृष्ट पाँच कविता
१. अग्नि
दलित समुदायमाथि भइरहेको उत्पीडनको लामो कथा छ प्रस्तुत गरेका छन् नवराज लम्सालले अग्नि महाकाव्यमा ।
२. डेगेन्द्र राजवंशीको आत्महत्या
४ वैशाख ०६७ मा एमाले मुख्यालयमा आत्महत्या गरेका डेगेन्द्र राजवंशीलाई केन्द्रमा राखिएको यो कवितासंग्रहमा विमल निभाले कम्युनिस्ट आन्दोलनमा भएका धोखाधडीलाई काव्यिक रूप दिएका छन् ।
३. यादहरूको संग्रहालय
हरेक प्रकारका विभेदविरुद्ध चर्को तर काव्यिक आक्रोश महसुस गर्न सकिन्छ केवल बिनाबीको कवितासंग्रह यादहरूको संग्रहालयमा ।
४. चिबेचरा
चिबेचरामार्फत समाजको पिँधमा रहेका मानिसले गाउने गीत सुनाउँछन् केशव सिलवाल ।
५. समयको बयान
समयका विभिन्न खण्डहरूलाई कविताको दृष्टिबाट वयान गरेका छन् मिनकुमार नवोदितले ।
उत्कृष्ट पाँच अनुवाद
१. आकाशमुखी
विश्वप्रसिद्ध दार्शनिक, चिन्तकका एक दर्जन निबन्ध नेपालीभाषी पाठकलाई पेस गरेका छन् मोहन मैनालीले ।
२. हिप्पी
चर्चित लेखक पाउलो कोएलोले आफ्नो हिप्पीमोहबारे लेखेको यो किताब सुरेश बडालले अनुवाद गरेका हुन् ।
३. सङ्स अफ दि सोइल
सीमापार दार्जिलिङका लेखक छुदेन काविमोको उपन्यास फातसुङको अंग्रेजी रुपान्तरण गरेका हुन् अजित बरालले ।
४. ती विद्रोही ती महात्मा : अम्बेडकर गान्धी बहस
अरुन्धती रोयले महात्मा गान्धी र भिमराव अम्बेडकरको तुलनात्मक अध्ययन गरेर लेखेको यो किताब नरेश ज्ञवाली र विनोदविक्रम केसीले अनुवाद गरेका हुन् ।
५. गीताको गाँठो
गीताको गुत्थी सुल्झाउन भारतका चार जना विद्वान् एसजी सरदेसाई, डीडी कोसम्बी, दिलीप बोस, बीआर अम्बेडकरलो लेखेको विषय नेपाली भाषामा अनुवाद गरेका छन् निनु चापागाईंले ।
प्रकाशित मिति: शनिबार, चैत २६, २०७८ १३:००
-1743661115.jpg)
-1743579183-1743604118.jpg)
