कसरी बुझ्ने ग्रेडिङ प्रणाली ?

परीक्षा नियन्त्रण कार्यालयले माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसईई)को नतिजा सार्वजनिक गरेको छ । तर, अभिभावक तथा विद्यार्थीलाई एसईईको नतिजा बुझ्न निकै समस्या हुने गरेको छ ।

पहिले नतिजा श्रेणीमा प्रकाशन गरिन्थ्यो । पहिले प्रतिशतका आधारमा श्रेणी मापन गरिन्थ्यो । जसमा ८० प्रतिशतभन्दा बढी ल्याउने उच्च श्रेणी, ६०–८० प्रतिशत ल्याउने प्रथम श्रेणी, ४५–६० प्रतिशत ल्याउने दोस्रो श्रेणी, ३२–४५ प्रतिशत ल्याउने तेस्रो श्रेणी र ३२ भन्दा कम प्रतिशत ल्याउने अनुत्तीर्ण हुन्थे ।

तर, २०७१ सालदेखि लेटर ग्रेडिङको प्रावधान आएसँगै विद्यार्थी र अभिभावक दुवै नतिजामा अलमलिने गरेका छन् ।

अहिले नतिजा ग्रेडिङ पोइन्ट एभरेज (जीपीए)मा प्रकाशन हुन्छ । त्यसलाई बुझ्न निकै मुस्किल हुने गरेको छ । अहिलेको ग्रेडिङ प्रणालीअनुसार नतिजालाई ‘ए–प्लस’, ‘ए’, ‘बी–प्लस’, ‘बी’, ‘सी–प्लस’, ‘सी’, ‘डी–प्लस’, ‘डी’, र ‘ई’ गरी ८ वटा ग्रेडमा विभाजन गरिएको छ ।

यदि कुनै परीक्षार्थीले ३.६५ देखि ४.०० जीपीए ल्याउने अतिविशिष्ट ‘ए–प्लस’ अन्तर्गत पर्छ । जुन ९०–१०० प्रतिशत बराबर हो ।

त्यस्तै, ३.२५ देखि ३.६० जीपीए ल्याउने विशिष्ट अर्थात् ‘ए’ ग्रेडमा पर्छ । जुन ८०–९० प्रतिशत बराबर हो । २.८५ देखि ३.२० ग्रेड ल्याउने विद्यार्थी ‘बी–प्लस’ अर्थात् धेरै राम्रो श्रेणीमा पर्छ ।

जुन ७०–८० प्रतिशत बराबर हो । २.४५ देखि २.८० जीपीए ल्याउने विद्यार्थी ‘बी’ अर्थात् राम्रो श्रेणीमा पर्छ । यो ६०–७० प्रतिशत बराबर हुन्छ ।

२.०५ देखि २.४० जीपीए आउने विद्यार्थी ‘सी–प्लस’ ग्रेड अर्थात् औसतभन्दा माथि पर्छ । जुन ५०–६० प्रतिशत बराबर हो । १.६५ देखि २.०० जीपीए ल्याउने विद्यार्थी ‘सी’ ग्रेडमा पर्छ । जसलाई औसत भनी व्याख्या गरिएको छ ।

यो ४०–५० प्रतिशत बराबर हो । १.२५ देखि १.६० जीपीए ल्याउने विद्यार्थी ‘डी–प्लस’ ग्रेडमा पर्छ । जसलाई औसतभन्दा तल भनी व्याख्या गरिएको छ ।

यो २०–४० प्रतिशत बराबर हुन्छ । ०.८५ देखि १.२० जीपीए ल्याउने विद्यार्थी ‘डी’ ग्रेडमा पर्छ । र, ०.०० देखि ०.८० जीपीए ल्याउने विद्यार्थी ‘ई’ ग्रेडमा पर्छ । ‘डी’ र ‘ई’ ग्रेड ल्याउने विद्यार्थीलाई अपर्याप्त र निम्न भनी व्याख्या गरिएको छ ।

विद्यार्थीले प्राप्त गरेको जीपीएलाई २५ ले गुणन गरी प्रतिशतमा निकाल्न सकिन्छ । यो त समग्रमा दिइने गे्रडिङ मात्र भयो । नतिजामा प्रत्येक विषयमा प्राप्त गरेको नम्बरलाई समेत छुट्टाछुट्टै ग्रेड दिइने गरिन्छ । माध्यमिक शिक्षा परीक्षामा ८ विषयमा परीक्षा लिने गरिन्छ र हरेक विषयको नतिजा ग्रेडमै उपलब्ध गराइन्छ । यसमा पनि माथिकै नियम लागू हुन्छ । कुनै विषयमा न्यून ग्रेड ल्याएका विद्यार्थीले अर्को वर्ष पुनः परीक्षा दिएर आफ्नो ग्रेड बढाउन सक्नेछन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, असार १३, २०७६ ०२:३३