मुस्ताङकाे कबड्डी म्याचबाट फर्केका रामबाबु र दयाहाङलाई प्रश्न- वीरकाजीको बिहे भयो ?

मुस्ताङकाे कबड्डी म्याचबाट फर्केका रामबाबु र दयाहाङलाई प्रश्न- वीरकाजीको बिहे भयो ?

A+ A A-

तपाईंले फिल्म ‘कबड्डी’को सिरिज हेर्नुभएको छ ?

छ भने म तपाईंलाई मैयाँको घर लैजानेछु । तर, घरमा मैयाचाहिँ छैनन् है । ‘कबड्डी’काे दोस्रो सिरिजमै उनको बिहे भइसक्यो ।

बरु मैयाँमाथि हैकम जमाउन कस्सिरहने वीरकाजी शेरचन ‘जीवनमा माया एकपटक हुन्छ’ भन्दै टोलाएर बसिरहेका छन् ।

तेस्रो सिरिजमा वीरकाजीकाे सिद्धान्त डग्मगाएर अर्की सोल्टिनीसँग माया पनि बस्यो । तर, वीरकाजीको भाग्यमा अहिलेसम्म माया अडिएकै छैन ।

‘कबड्डी ४ : द फाइनल म्याच’मा निर्देशक रामबाबु गुरुङ सम्भवत: वीरकाजीको बिहे गराउने उद्देश्यसहित मुस्ताङ उक्लिएको हुनुपर्छ । मुस्ताङबाट फर्केिएका दयाहाङ राई र रामबाबुलाई सोधे‌ं, ‘वीरकाजीको बिहे गराइयो ?’

वीरकाजीको चरित्र बाँचेका दयाहाङ फिस्स हाँस्दै उम्किए, ‘रामबाबुलाई सोध्नुपर्छ ।’

तर, रामबाबु यसै भन्नेवाला छैनन् । धेरै दर्शकको प्रतीक्षा अब फिल्ममा हैन, वीरकाजीको बिहेमा अडिएको छ ।

तेस्रो सिरिज प्रदर्शनताका रामबाबुलाई एक हुल दर्शकले घेरेका थिए । ‘वीरकाजीलाई अन्याय भयो । अब कहिले हुन्छ उनको बिहे ?’

तर, समीक्षकको चिन्ता थियाे, ‘अन्याय त दयाहाङलाई भयो ।’

‘रामबाबुले जुनै फिल्ममा दयाहाङलाई केटीको पछि मात्र कुदाए ! एउटै किसिमको चरित्रले दयाहाङको करिअरमाथि खतरा बढ्यो !’

रामबाबुतिर पिलिक्क हेर्दै दयाहाङ बाेले, ‘त्यसो पनि होइन !’

रामबाबु भने कमजारी स्वीकार्छन्, ‘हामी सचेत हुनुपर्छ, किन मान्छेलाई यस्तो लाग्दैछ भनेर । अपेक्षा गरेअनुरुप परिणाम नपाएको पो हो कि !’

निर्देशक रामबाबु गुरुङ

यो चुनौती आत्मसाथ गरेर मुस्ताङ चढेको ‘कबड्डी’ टिम यसपटक छक्क पर्‍यो । मैयाँको घरमा छिर्केमिर्के कपाल बनाएर एक जना ठिटा रवाफका साथ भित्र पसे । यताउति हेरे, काजी शैलीमा डाइलग हाने । बोल्दाबोल्दै आँखा त्यहाँनिर पर्‍यो, जहाँ फिल्मका वास्तविक वीरकाजी उनलाई हेरेर बसिरहेका थिए ।

त्यसपछि युवक झस्किए । अलमलिए ।

चारौँ सिरिजसम्म आइपुग्दा मुस्ताङ त कायापलट भएछ । ‘मुस्ताङको जीवनमा थुप्रै कुरा बदलिएछ । १० वर्षअघि बाटो नपुगेको ठाउँमा बाटो पुगेछ । गाडी जान थालेछन्,’ परिवर्तनलाई आफ्नै आँखाले नियालेका निर्देशक रामबाबु भन्छन् । त्यतिमात्र होइन, उनीहरूले सुटिङ गरेको गाउँको स्वरुप फेरिएछ ।

आन्तरिक पर्यटन बढेको छ ।

यो पटक ‘कबड्डी’ टिम गएपछि गाउँलेहरूको अनुहार उज्यालियो । बिरलै पर्यटक पुग्ने गाउँमा ‘कबड्डी’कै प्रभावका कारण पर्यटक आउन थाले । फिल्म सुटिङ भएका ठाउँमा ऐतिहासिक सम्पदालाई जसरी नियाल्न थाले । सुटिङ भएको काजीको घर, मैयाँको घर अहिले आकर्षणको केन्द्र बनेकाे छ । ‘यहाँबाट काजी दौडेको थियो, यहाँनिर फाइट भएको थियो,’ पर्यटकहरू आफूले पछ्याएको सिनेमाका दृश्यसँग रमाएका भेटिन्थे ।

मार्फा भन्ने ठाउँमा त ‘कबड्डी गल्ली’भनेर नामै दिइएको रहेछ । पर्यटक पुग्न अपायक ठाउँ रहेछ त्यो । गाउँलेहरूले जुक्ति निकाले, पोस्टर टाँसे- ‘कबड्डी खिचेको गाउँजाने बाटो !’

‘कबड्डी ४ : द फाइनल म्याच’ खिचेर आएका रामबाबुका आँखामा थुप्रै दिनसम्म मुस्ताङ नाचिरह्यो । गाउँसँग भावना जोडियो, याद जोडियो । गफिँदै गर्दा उनले मैयाँको घर सम्झे । फिल्ममा जुन घरलाई मैयाँको घर बनाइएको थियो, त्यही घरमा ‘कबड्डी कबड्डी’को प्रभाव पर्‍यो ।

कबड्डी ४ : द फाइनल म्याच'को एक दृश्य

फिल्मको कथामा मैयाँका बा निकै समयदेखि घरबाट हिँडेका थिए । टाढा हुँदाको पीडा छोरी र आमाले व्यहोर्नुपरेको थियो । ‘संयोग नै भनुँ, त्यही घरका बा २८ वर्षदेखि फर्किएका रहेनछन् । उनी कामको सिलसिलमा कोरिया रहेछन् । यो फिल्म हेरेपछि उनलाई घरको याद आएछ । अनि पोहोर साल फर्किएछन्,’ रामबाबु सुनाउँछन् ।

यसपालि कबड्डी टिमसँग उनको भेटसमेत भयो ।

फिल्म हेरिसकेपछि गाउँलेहरूले भन्नथाले, ‘वीरकाजीको चरित्र त मेरो छोराको जस्तो !’ ‘कबड्डी कबड्डी’मा चुनावकेन्द्रित कथा छ । ‘अचम्मै भएछ, फिल्म प्रदर्शन भइसकेपछि नियमित चुनाव जित्ने मान्छेले यसपालि हारेछन् । नयाँ व्यक्तिले जितेछन्,’ दयाहाङ भन्छन् ।

अभिनेता दयाहाङ राई

काठमाडाैंकाे थापागाउँमा मण्डला थिएटरको नयाँ भवन बनिरहेको छ । फुर्सद मिल्नासाथ दयाहाङ र रामबाबु मण्डला परिसरमा जम्मा हुन्छन् । कफी सपमा बसेर पुराना दिनको समीक्षा गर्छन्, नयाँ योजना बुन्छन् । केही समयअघि मात्र ‘कबड्डी’को अन्तिम सिरिज सकाएर काठमाडौं आएका उनीहरू मण्डलामा बसेर खुसी मनाइरहेका थिए । वीरकाजीका चरित्र बाँचेका दयाहाङ र निर्देशक रामबाबुलाई मैले ‘कबड्डी’को स्मृतितर्फ फर्काएँ ।

मण्डलासँग ‘कबड्डी’को संयोग जोडिएको छ । १० वर्षअघि अनामनगरमा मण्डला थिएटरको भवन बन्दै थियो । त्यतिबेला निर्माणाधीन भवनमा बसेर उनीहरूले ‘कबड्डी’को स्क्रिप्टमाथि छलफल गरेका थिए । ‘कबड्डी’को चौथो शृंखलामाथि काम गर्दैगर्दा भने त्यो भवन भत्काइयो । सुटिङमा जानेबेला थापागाउँमा नयाँ भवनको तयारी थालिएको थियो ।

त्यसबेला रामबाबुसँग अनुभव कच्चा थियो, तर नयाँ काम गर्ने हुटहुटीचाहिँ उच्च । १६ दिन हराएर ‘कबड्डी’को फाइनल स्क्रिप्ट लिएर आउँदा रामबाबु ‘हाइहाइ’ भएका थिए ।

‘स्क्रिप्ट पढ्यौँ, क्यारेक्टर देखेर पेट मिचीमिची हाँस्यौं,’ दयाहाङ ती दिन सुनाउँछन् ।

वीरकाजीको क्यारेक्टर उत्पाट्याङ संवादबाट जन्मिएको थियो । क्यारेक्टरदेखि दयाहाङ लोभिए ।

तैपनि डराए- सकिएला र !

मुस्ताङ पुग्दा दयाको कपाल छिर्केमिर्के थियो । रंग्याए । ‘ल वीरकाजीलाई सुहाउँदो कपाल भएछ !’ रामबाबु दंग परे । वीरकाजीको कपालको ‘दाम्मी’ स्टाइल बन्यो ।

दयाहाङले घोडा कहिल्यै चढेका थिएनन् । तर, कबड्डीमा काजीले घोडा चढ्छ । उनीहरू सुधो खालको घोडा खोज्न हिँडे । घोडा भेटियो, तर मान्छेले तानेमात्र हिँड्ने । पछाडिबाट हिर्काएचाहिँ केही मिटर पर दौडन सक्ने ।

काजीले सोल्टिनीलाई घोडामा बोकेर लैजाने दृश्य थियो । तयार नहुँदै घोडा मालिकले पछाडिबाट लात्ताले हानेछन् । घोडा कुद्याे । दयाहाङ र रिश्मा दुवैजना भुइँमा बल्ड्याङ । ‘मेरो ढाड पछारियो । तीन दिनसम्म साह्रो पार्‍यो,’ दया सम्झन्छन् ।

२५ दिनको मुस्ताङ यात्रा सोचेजस्तो सहज थिएन । सीमित बजेट, त्यसमाथि प्राविधिक, कलाकारकाे टाेलीले श्रम विभाजनमा काम गरेका थिए । हरेक चुनौती प्रत्येकको भागमा बरोबर थियो ।

सुटिङबाट फर्किएर सम्पादनमा बस्दा रामबाबु खुसी थिएनन् । ‘सोचेजस्तो गर्न सकिएनँ’ भन्ने कुरामा उनी चिन्तित थिए । तर, नसोचेको भयो । फिल्ममा दर्शकहरूले नयाँ स्वाद पाए । प्रत्येक सिनको चर्चा हुन थाल्यो । प्रत्येक पात्रका डाइलग स्थापित भए ।

रामबाबु पूर्ण सन्तुष्ट थिएनन् । ‘कबड्डी’मा उनले भन्नुपर्ने कुरा अझै बाँकी थिए । आफूलाई लागेको कमजोरी स्वीकार्नु थियो ।

निर्णय गरे- सिक्वेल बनाउने !

‘कबड्डी कबड्डी’को सुटिङका लागि उनीहरू पुनः मुस्ताङ हानिए ।

वीरकाजीको उमेर बढेको थियो । सोचाइ र व्यवहारमा पनि परिवर्तन आउनुपर्थ्यो । वीरकाजी मैयाँलाई बढी हैकम जमाउने भएका थिए । ‘त्यही क्यारेक्टर कन्टिन्यू गरेर डेभलप गर्न उति गाह्रो भएन,’ उनी सम्झन्छन् ।

तर, फाइट सिनमा दया पुनः घाइते भए । सौगातलाई किक हान्नुपर्ने दृश्यमा उनी नराम्ररी पछारिए । चार घण्टासम्म उठ्न सकेनन् ।

‘कबड्डी कबड्डी’को चर्चा पहिलो सिरिजभन्दा पनि बढी थियो । व्यावसायिक हिसाबमा मात्र होइन, समीक्षकको आँखामा पनि दोस्रो सिरिजले बढी सफलता पायो ।

‘कबड्डी कबड्डी’को कथा वीरकाजीको जीवनमा विरही धुन छाड्दै अन्त्य भयो । दर्शकहरूमा सहानुभूति जाग्यो, ‘वीरकाजीले मैयाँ पाएन । उसको बिहे भएन ।’

अबचाहिँ फिल्म भन्दा वीरकाजीको कथालाई लिएर दर्शकहरूको चासो बढ्यो । रामबाबुले सोचे- तेस्रो सिरिजको माग बढ्यो ।

तर, तेस्रो सिरिजमा रामबाबु चुके । नयाँपन भेटिएन । न कथामा, न अभिनयमा ! वीरकाजीको नयाँ सोल्टिनीसँग प्रेम हुन्छ ।

ऊ फेरि उसैगरी पछि लाग्छ । अन्तिममा सोल्टिनी पाउँदैन ।

उनी स्वीकार्छन्– ‘अघिल्लो तुलनामा सिनेमा कमजोर भएको हो ।’

दयाहाङसँग पनि दर्शक/समीक्षक निराश भए । वीरकाजीको स्वभावमा थोरै परिवर्तन बाहेक नयाँ स्वाद पाउन सकेनन् ।

तर, पनि सकिएन कथा । काजीको कथा भन्न अझै बाँकी रह्यो । तीनले पनि निचाेड नदिएपछि रामबाबु फेरि हौसिए, ‘कबड्डी ४ : द फाइनल म्याच’का लागि ।

चाराैँ सिरिजसम्म आइपुग्दा रामबाबुका केही स्वार्थ छन् । जस्तो कि, कोरोनाले थङथिलो बनेको सिनेमा क्षेत्र पुनः उभ्याउनु छ ।

हलसम्म दर्शक लैजानका लागि उनले वीरकाजीको कथालाई तन्क्याएर फेरि अर्को सिरिज बनाउने सोचे । उनलाई थाहा छ, वीरकाजीको लागि भए पनि दर्शकहरू हलसम्म आउनेछन् । यद्यपि, रामबाबुको दाबी छ- दर्शकले प्रशस्त नयाँ स्वाद पाउँछन् ।

वीरकाजी कहाँ छुटेको थियो, त्यसलाई जोडेर अगाडि बढ्न दयालाई सकस पर्‍यो । कुन मनस्थितिमा बाँचिरहेको छ, थाहा पाउन समय लाग्यो । ‘पहिलो दिनको सुटिङ सात चोटि भइसक्यो । मिलिरहेकै छैन क्यारेक्टर । काजीको फर्ममा ल्याउन गाह्रो भयो । ८/९ टेक लिनुपर्‍याे,’ दया सुनाउँछन् ।

बिस्तारै फर्ममा आएपछि दयाहाङले वीरकाजीको स्वरुप धारण गरे । फिल्मी यात्रामा सबैभन्दा बढी बाँचेको ‘वीरकाजी’चरित्रलाई यसपालि किनारा लगाएर उनी फर्किएका छन् ।

‘फर्किँदा वीरकाजीको जोडी बाँध्नुभयो कि नाइ?’ अन्तिममा फेरि सोधेँ ।

दयाहाङ भन्दै भन्दैनन् । रामबाबु झन् बाेल्दैनन् ।

अब जवाफका लागि ‘कबड्डी ४ : द फाइनल म्याच’ नै पर्खनुपर्ने हो की !

प्रकाशित मिति: बिहीबार, माघ २०, २०७८ १२:५८