खोपकार्ड अनिवार्य गरिएपछि खोप लगाउनेको चाप बढ्यो

A+ A A-

फेरि कोभिड–१९ संक्रमण तीब्ररूपमा फैलिएपिछ सरकारले भीड नियन्त्रण गर्न कडाइ गरेकाे छ । सरकारले कार्यालय, हाेटल, सिनेमा हललगायत क्षेत्रमा पूर्णखोपकार्ड अनिवार्य गरेसँगै देशका विभिन्न अस्पताल, स्वास्थ्य केन्द्र र खोप केन्द्रहरूमा खोप लगाउन आउने सर्वसाधारणको भीड बढेको छ ।

कोभिड संक्रमणको भय कायमै रहेको यो भन्दा अघिल्ला महिनामा खोप लगाउन सर्वसाधारणलाई त्यति चासो थिएन, तर सरकारले पूर्ण खोप लगाएको कार्ड अनिवार्य गरेपछि भने जसरी पनि खोप लगाउन सर्वसाधारणहरू खोप केन्द्रमा पुग्ने गरेका छन् ।

हामीले काठमाडौंको टेकुमा रहको शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालमा खोप लगाउन आएका सर्वधारणलाई खोप लगाउन आउनुको कारण र खोप लगाउन लाइनमा उभिँदाका समस्या र खोप लगाउन अस्पतालले गरेको व्यवस्थापन पक्षबारे प्रश्न सोधेका छौँ ।

कमलादीमा बस्दै आएका सोनालाल यादव कोभिडविरुद्धको खोप लगाउन टेकु अस्पताल गेटै अगाडि लाइनमा उभिएका थिए । बिहान ९ बजेदेखि खोप लगाउन लाइनमा उभिएका उनले पहिलो मात्रा खोप लगाउन आएको बताए । यादव कमलादीबाट खोप लगाउन बिहानै टेकु अस्पताल पुगेका हुन् ।

काठमाडौंमा मजदुरी गर्दै आएका उनी नजिकैका स्वास्थ्य संस्थाहरूमा खोप लगाउन नपाएका कारण पहिलो चरणको खोप लगाउन टेकुस्थित अस्पताल आएका हुन् । ‘दैनिक गुजारा चलाउनका लागि काम गर्नुपर्छ । यसबीचमा खोप लगाउन पाएको थिइनँ । हामीजस्तो रङको काम गर्ने मान्छेले कहाँ भन्ने वित्तिकै खोप लगाउन पाइन्छ ?, ’ उनले भने ।

कोभिड संक्रमणको पहिलो लहरमा उनी गाउँमा भएकाले खोप लागाउन नपाएको बताउँछन् ।

काठमाडौंमा घर पेन्टिङ गर्दै आएका उनी आफूले काम गर्दै आएको घरबेटीले पूर्णखोपको कार्ड लिएरमात्र काममा आउन भनेपछि उनी खोप लगाउन आएको बताउँछन् ।

‘मैले काम गर्ने गरेको घरमा खोपकार्ड लिएरमात्र काममा आउनु भनेपछि म खोप लगाउन आएको हुँ,’ उनले भने।

२०७८ भदौमा खोपको पहिलो मात्रा लगाएकी पेप्सीकोला बस्दै आएकी सम्सी खरेल पनि दोस्रो मात्राका लागि लाइनमा उभिएकी भेटिइन् । पहिलो मात्रा कोभिशिल्ड खोप लगाएकाले यो खोपकाे अभाव भएका कारण यति लामो समय पर्खिनु परेको उनी बताउँछिन् ।

‘पहिला कोभिशिल्ड खोप लगाएकी थिएँ, तर यसको दोस्रो मात्रा अभाव देखियो । अहिले पूर्णखोप लगाएको कार्ड अनिवार्य भन्ने सुनेपछि दोस्रो मात्रा लगाउन आएकी हुँ,’ उनी भन्छिन् ।

यस्तै न्युरोड बस्दै आएका टंकराज विश्वकर्मा अस्पताल परिसरमा भेटिए । खोपको दोस्रो मात्रा लगाउन यहाँ पुग‍ेका उनले पहिलो मात्रा भने भोजपुरमा लगाएको बताए ।

‘पहिला गाउँमा पहिलो मात्रा लगाएको थिएँ । त्यसपछि अर्को मात्रा लगाउन समय मिलिरहेको थिएन । तर अहिले सरकारले दुवै खोप हानेको कार्ड अनिवार्य गरेपछि दोस्रो मात्रा लगाउन यहाँ आएको हुँ,’ उनले शिलापत्रसँग भने ।

खोप लगाउन टेकुस्थित अस्पतालमा भेटिएका अधिकांशले भने आफूहरू रोगबाट बच्नभन्दा पनि काम, रोजगारी र रोजीरोटी नै रोकिने भएपछि बाध्य भएर खोप लगाउन आएको बताए । पहिले सजिलै खोप लगाउन सकिने भए पनि कोभिडलाई सामान्य रोग मानेर खोप नलगाई बसेको पनि कतियपयले सुनाए ।

एक निजी कम्पनीमा काम गर्दै आएकी सुन्धाराकी सुस्मिताले पूर्णखोप लगाएको कार्ड नभए कार्यालयमा प्रवेश नै नपाउने भएपछि आफू खोप लगाउन यहाँ आएको बताइन् ।

‘खोपको दुवै मात्रा लगाएको कार्ड नभई अफिसमा काम गर्न नपाइने भएपछि म खोप लगाउन आएकी हुँ,’ उनले भनिन् ।

काेराेनाकाे संक्रमण बढेसँगै अस्पतालमा खोप लगाउनेको संख्या पनि ह्वात्तै बढेको छ । टेकुस्थित शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालमा दैनिक खोप लगाउने मानिसको भीड बढ्दै गएको छ ।

खोप लगाउन दैनिक झण्डै ३ हजार जना अस्पताल आउने गरेको अस्पतालका इमर्जेन्सी सेवा तथा कोभिड खोप इन्चार्ज लीलानाथ भण्डारीले शिलापत्रलाई जानकारी दिए ।

कोभिडको अहिलेको लहरमा पहिलो र दोस्रो लहरमाजस्तो गम्भीर खालका बिरामी नदेखिएको भण्डारीले बताए।
‘अक्सिजन लगाएर, भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गर्नुपर्ने किसिमका बिरामी अहिले देखिएको छैन । निकै कम बिरामीलाई अक्सिजन र आइसीयू कक्षको आवश्यकता देखिएको छ,’ उनले भने, ‘अहिलेको भेरियन्टको लक्षणमा सामान्य ज्वरो र रुघाखोकी लाग्ने देखिएको छ ।’

‘सरकारले पूर्णखोपको कार्ड खोज्नु व्यावहारिक भएन’

माघ ७ गतेदेखि पूर्णखोप लगाएको कार्ड अनिवार्य हुनुपर्ने सरकारी निर्णयपछि अस्पतालमा खोप लगाउन आउनेको संख्या निक्कै बढेको इन्चार्ज भण्डारी बताउँछन् ।

उनले भने, ‘सरकारले खोपकार्ड अनिवार्य गरेपछि अस्पतालमा खोप लगाउन आउनेको संख्या बढेको छ । यसका साथै खोप लगाउनेको संख्या बढ्नुमा अरू दुईवटा कारण छन् । एउटा– पहिले नै खोप लगाएको कार्ड हराए, अनि अहिले कार्ड बनाउनकै लागि भए पनि खोप लगाउन आएका छन्, लाइनमा बसेर खोप चाहियो भनेपछि हामीले खोप लगाइदिनै पर्यो । अर्को कारण– अमिक्रोन भेरियन्ट आएपछि बुस्टर डोज लगाउनुपर्छ भन्ने धारणा पनि धेरैमा देखिन्छ, त्यसैले खोप लगाउन आएको देखिन्छ ।’

वैदेशिक रोजगारी, अध्ययन, भ्रमण र अन्य कामका लागि विदेश जानेहरूले भने जोनसन एन्ड जोनसन खोपको माग गरेको उनले बताए ।

‘विदेश जानेहरूको मागअनुसार जोन्सन एन्ड जोन्सन खोप लगाउने गरेका छौं । विदेश जानकै लागि खोप लगाउन आउनेको संख्या पनि निक्कै देखिन्छ,’ इन्चार्ज भण्डारीले भने, ‘हामीले अहिले कोभिशिल्ड, भेरोसेल र जोन्सन एन्ड जोनसन गरी तीन प्रकारका खोप लगाइरहेका छौँ ।’

खोप लगाउन आउनेको संख्या धेरै भएकाले पहिले कुन खोप कुन जिल्लाको खोप केन्द्रबाट लगाएको थियो भन्ने तथ्यांक लिन अफ्ठ्यारो भएको खोप लगाउन खटिरहेका स्वास्थ्यकर्मीहरूको भनाइ छ ।

‘खोप लगाउन आउनेको संख्या अत्यधिक भएकाले खोप लगाउनेको पूर्णविवरण लिन समस्या भइरहेको छ । सरकारले पूर्णखोप लगाएको कार्ड खोजेपछि कार्डकै लागि खोप लगाउन आउने गरेको देखिन्छ । पहिले खोप लगाएको विवरण वेवसाइट वा खन्य कतै दर्ता नभएकाले खोप लगाउन आउनेहरूले पहिले खोप लगाएको वा नलगाएकोबारे हामीलाई कुनै जानकारी नै हुँदैन,’ खोप लगाउन व्यस्त रहेका एक चिकित्सकले नाम नबताउने शर्तमा भने ।

चिकित्सहरू सरकारले पूर्णखोप लगाएको कार्ड अनिवार्य गर्ने निर्णय व्यवहारिक नभएको बताउँछन् । ‘पहिले नै पूर्णखोप लगाएकाहरू पनि कार्डका लागि पुनः खोप लगाउन आउनु भएको छ,’ ती चिकित्सकले भने, ‘सरकारले यस्तो निर्णय गर्नुअघि देशका अस्पताल र खोपकेन्द्रमा खोप लगाउन आउनेको संख्या थेग्नसक्ने क्षमता छ कि छैन यसबारे अध्ययन गर्नु पर्थ्यो तर एकै पटक पूर्णखोप अनिवार्य गर्दा पहिले नै पूर्णखोप लगाएकाहरू पनि खोप लगाउन आउनु भएको देखिन्छ ।’

पीसीआर जाँच गराउनेको संख्या पनि बढ्यो

खोप लगाउनेका साथै पीसीआर जाँच गराउन अस्पताल आउनेको संख्या पनि बढेको ल्याब टेक्निसियन अनुपराज श्रेष्ठले बताए ।

‘रुघाखोकी लाग्यो कि कोभिडको आशंकाले पीसीआर टेस्ट गराउन आउनेको संख्या पनि धेरै छ,’ उनले भने, ‘विदेश जान र वैदेशिक रोजगारीबाट बिदामा आई पुनः काम लागि विदेश जाँदा पीसीआर रिपोर्ट चाहिने भएकाले पनि पीसीआर टेस्ट गर्न आउने धेरै हुनुहुन्छ । ल्याबमा आउनेमध्ये करिब ३० प्रतिशत व्यक्तिहरू विदेश जाने प्रयोजनका लागि पीसीआर टेस्ट गर्न आउनु भएको देखिन्छ ।’

अघिल्ला दिनहरूमा दैनिक ३०, ४० जना पीसीआर टेस्टका लागि आउने गरेकोमा आइतबारयता दैनिक झण्डै २ सय जनाले पीसीआर टेस्ट गराएको उनले बताए ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, पुस २९, २०७८ १२:३२