खेर गइरहेको विद्युत्‌ खपत बढाउन देश दौडाहामा कुलमान, यस्ता छन् उपाय

A+ A A-

अहिले नेपालमा उत्पादित ४०० मेगावाट विद्युत्‌ खेर गइरहेको छ । उत्पादन अझै बढ्दो क्रममा छ । विगतमा लोडसेडिङ हटाएको जस पाएका कुलमान घिसिङलाई अहिले बढी भएको बिजुलीको खपत बढाउने चुनौती छ ।

विद्युत्‌को खपत बढाउने अभियानमा पछिल्लो दुई महिनादेखि प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान देशका विभिन्न स्थान पुगेका छन् । नेपाल विद्युत्‌ प्राधिकरणले विद्युत्‌ मुलुकभित्रै खपत गर्ने अभियानअन्तर्गत प्रदेश २ मा पर्ने बारा–पर्सा औद्योगिक कोरिडोरक्षेत्रमा ५ वर्षभित्रमा २ हजार मेगावाट विद्युत्‌ खपत हुने गरी पूर्वाधार बनाउने जनाएको छ ।

बारा–पर्सा औद्योगिक कोरिडोरमा पर्ने सिमरा, निजगढ, वीरगञ्ज, परवानीपुर, पोखरिया, प्रसौनीलगायतका क्षेत्रमा हाल सञ्चालमा रहेका तथा आगामी दिनमा खुल्ने उद्योगहरूलाई लक्षित गरी प्राधिकरणले व्यापक रूपमा विद्युत्‌ प्रसारण तथा वितरण लाइनका पूर्वाधार संरचना बनाउन लागेको कुलमानले बताए ।

प्राधिकरणले मुख्य रूपमा उद्योगहरूलाई मागेजति भरपर्दो र गुणस्तरीय विद्युत्‌ दिएर खपत बढाउन अल्पकालीन र दीर्घकालीन योजनाअन्तर्गत पूर्वाधार विस्तार तथा सुदृढीकरणलाई उच्च प्राथमिकतामा राखी काम गरिरहेको छ । प्राधिकरणले तराईक्षेत्रमा विद्युत्‌ लाइन विस्तारका लागि हुलाकी राजमार्गहुँदै ४ सय केभी प्रसारण लाइन निर्माणको अवधारण अगाडि बढाएको छ ।

सिमरा र वीरगञ्जक्षेत्रका उद्योगहरूको विद्युत्‌ आपूर्तिलाई विश्वसनीय बनाउन हेटौँडा–परवानीपुर ६६ केभी डब्बल सर्किट प्रसारण लाइनको क्षमता विस्तार तथा सुदृढीकरणका लागि नयाँ टावर थप गर्ने र पुरानो कन्डक्टर निकाली बढी क्षमताको राख्ने काम भइरहेको छ ।

काम सम्पन्न भएपछि प्रसारण लाइनको क्षमता झण्डै दोब्बर हुने भएकाले उद्योगहरूलाई थप विद्युत्‌ आपूर्ति दिन सकिनेछ ।

निर्माणाधीन हेटौँडा–ढल्केबर ४०० केभी प्रसारण लाइनबाट बाराको पिलुवाक्षेत्रमा नयाँ सबस्टेसन निर्माण गर्ने योजना छ । पर्साको पोखरियामा सब स्टेसन बनाउन लागिएको प्राधिकरणले जनाएको छ ।

प्राधिकरणले विद्युत्‌ खपत बढाउने अल्पकालीन योजनाअन्तर्गत सिमरा, परवानीपुरक्षेत्रमा सञ्चालित उद्योगहरूलाई तत्काल २ सय मेगावाट विद्युत्‌ उपलब्ध गराउने भएको छ । त्यसक्षेत्रमा सञ्चालित स्टिल उद्योगहरूले क्षमता विस्तारका लागि थप विद्युत्‌को माग गर्दै आएका छन् ।

कार्यकारी निर्देशक कुलमानले शनिबार बारा–पर्सा औद्योगिक कोरिडोरमा सञ्चालित उद्योगहरूको अनुगमन भ्रमण र उद्योगी व्यवसायीहरूसँग अन्तर्क्रिया गरी विद्युत्‌ मागको हालको अवस्था र भविष्यको आवश्यकताका विषयमा जानकारी लिएका छन् ।

उनले वीरगञ्ज उद्योग वाणिज्य संघ र जितपुर नगर उद्योग वाणिज्य संघका पदाधिकारीसँग छुट्टाछुट्टै अन्तर्क्रिया गर्दै उद्योगहरूलाई अहिलेकै पूर्वाधारबाट २ सय मेगावाटसम्म थप विद्युत्‌ दिन सकिने बताए ।

बारा–पर्सा औद्योगिक कोरिडोरलाई लक्षित गरी पाँच वर्षमा २ हजार मेगावाटसम्म विद्युत्‌ खपत हुने गरी पूर्वाधार संरचनाको विस्तार गर्न लागिएको जानकारी दिँदै उनले विद्युत्‌को माग गर्न उद्योगी व्यवसायीलाई आग्रह गरेका छन् ।

‘यस वर्षको वर्षामा मुलुकभित्र उत्पादित विद्युत्‌ खपत गर्न नसकी झण्डै ८ सय मेगावाट खेर गयो, यसको मूल्य करिब ५ अर्ब रुपैयाँ हो, यस्तो अवस्था आउनु नेपालसँग विद्युत्‌ छ भन्ने अवसर पनि हो, अब वार्षिक रूपमा करिब १ हजार मेगावाट प्रणालीमा थपिँदैछ’, उनले भने ‘विद्युत्‌ खपत बढाउन तत्काल गर्न सकिने काम, त्यसपछि १ वर्ष, २ वर्ष, ५ वर्ष र १० वर्षभित्रमा आउने मागलाई पूरा गर्ने गरी पूर्वाधार संरचना बनाउन लागेका छौँ ।’

उद्योगहरूलाई भरपर्दो र गुणस्तरीय विद्युत्‌ दिन पूर्वाधार संरचनाको निर्माण तथा जनचेतनामा अधिकतम प्रयास गरिएको उल्लेख गर्दै कुलमानले अहिले चालिएका कदमको नतिजा अब देखिन थाल्ने बताए ।

कार्यक्रममा उद्योगी व्यवसायीहरूले विद्युत्‌ महसुल महँगो भएकाले सस्तो बनाउन, कम भोल्टेज तथा ट्रिपिङलगायतको समस्या समाधान गरी विद्युत्‌ आपूर्तिमा सुधार गर्न, प्रसारण तथा वितरण प्रणालीको विस्तारमा लगानी बढाउन माग गरेका थिए ।

तत्काल यी उद्योगलाई दिन सकिन्छ विद्युत्‌

प्राधिकरणले तत्काल विद्युत्‌ दिन सक्ने उद्योगको पनि पहिचान गरेको छ । जसअनुसार अशोक स्टिललाई थप २०.५ मेगावाटको लोड स्वीकृत भएको छ । उद्योगले हाल १६ एमभीए क्षमताको ट्रान्सफर्मर राखेकाले सोही क्षमताअनुसार विद्युत्‌ दिन सकिनेछ । ट्रान्सफर्मर थप गरेपछि उद्योगले मागेजति विद्युत्‌ दिन सकिने उल्लेख छ ।

जगदम्बा स्टिलले ३० मेगावाट थप माग गरेको छ । उद्योगलाई दुई महिनाभित्रमा विद्युत्‌ आपूर्ति दिन सकिनेछ । जगदम्बा इन्टरप्राइजेजको ३० मेगावाटका लागि कनेक्सन सम्झौता गर्न लागिएको छ । सम्झौता भएपछि उद्योगलाई विद्युत्‌ उपलब्ध गराइने उल्लेख छ ।

हिमाल आइरनलाई १३२ केभी लाइनबाट विद्युत्‌ आपूर्ति गर्ने गरी ३० मेगावाट लोड स्वीकृत गरिएको छ । उद्योगले आफ्नोतर्फ लाइन बनाएपछि परवानीपुर सबस्टेसनबाट तत्काल विद्युत्‌ दिन सकिनेछ । नारायणी इस्पातलाई २०.५ मेगावाट विद्युत्‌ आपूर्तिका लागि ग्रिड प्रभाव अध्ययन (जीआईएस) भइरहेको जनाइएको छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, मंसिर १९, २०७८ १५:३७