रावलले अध्यक्ष लड्ने घोषणापछि १० बुँदे पक्षधर नेताहरूको रणनीति के ?

A+ A A-

२७ असारमा १० बुँदे सहमति गरेपछि त्यसकै जगमा १० जना नेताले एमालेको विभाजनलाई साथ दिएका थिएनन् । पार्टीको १०औँ महाधिवेशनमा ती १० जनामध्येबाट उपाध्यक्ष भीम रावलले अध्यक्षमा उम्मेदवारी घोषणा गरेका छन् ।

पार्टी अध्यक्षका लागि ५ मंसिरमा १५ बुँदे अवधारणा सार्वजनिक गर्दै रावलले भराेसा गर्न आग्रह गरेका हुन् । 'पार्टी एकताका लागि १० बुँदे सहमति गरिरहँदा पनि मैले देश, जनता र पार्टीको हितका लागि अवलम्बन गर्दै आएको विचारकै पक्षपोषण गरेको हुँ, तिनलाई परित्याग गरेको छैन वा कहीँ समर्पण गरेको छैन,' उम्मेदवारी घोषणा गर्दै रावलले भने, 'कुनै पनि इमान्दार पार्टी नेताले त्यसो गर्न पनि सक्दैन । यही विचार र मान्यता अनुरुप नै मैले आफ्नो उम्मेदवारीको घोषणा गरेको छु ।'

रावलको उम्मेदवारी घोषणा कार्यक्रममा सञ्चारकर्मीले उनको उम्मेदवारी वरिष्ठ उपाध्यक्ष सुनिश्चितका लागि बार्गेनिङ त होइन भन्दै संशय पनि व्यक्त गरे । ती प्रश्नमा उनको जवाफ थियो, 'मेरो यो उम्मेदवारी बार्गेनिङका लागि होइन र हार र जीतको हिसाब किताब गरेर मैले घोषणा गरेको होइन ।'

रावलबाहेकका ९ नेता भने परामर्शमै छन् । अधिका‌ंश नेता भने पुरानै जिम्मेवारीमा दोहोरिने दाउमा छन् ।

रावलले अध्यक्षमा उम्मेदवारी घोषणा गरेपछि उपमहासचिव घनश्याम भुसाललाई बढी अप्ठ्यारो परेको छ । उनी पनि पहिले अध्यक्षकै तयारीमा थिए । १० बुँदे सहमतिका पक्षधरमध्ये अध्यक्ष केपी ओलीविरोधी कित्तामा खरो उत्रिनै यीनै दुई नेता हुन् ।

रावलले अध्यक्षमा दाबी गरेपछि भुसाल अब महासचिवको तयारीमा लाग्ने भएका छन् । 'मैले शिलापत्रसँगको कुराकानीमा अध्यक्ष उठ्ने संकेत पहिलोपल्ट गरेको थिएँ । रावलजीले अध्यक्षमा उम्मेदवारी घोषणा गरेपछि अब म त्यसमा उठ्ने कुरा रहेन । साथीहरूसँग परामर्शमै छु । महासचिवमा उम्मेदवारी दिनसक्छु,' उनले भने ।

आफूविरुद्ध खरो उत्रिने भएकाले उनलाई ओलीले महासचिव बनाउने सम्भावना छैन । त्यसैले भुसाल रावलकै टिमबाट महासचिवको उम्मेदवार बन्ने सम्भावना छ ।

१० बुँदे पक्षधरमध्ये उपाध्यक्षद्वय अष्टलक्ष्मी शाक्य र युवराज ज्ञवाली पुरानै पदमा दोहोरिने पक्षमा छन् । एमाले उपाध्यक्ष शाक्यले अबको कार्यकाल उपाध्यक्षकै भूमिकामा रहने बताइन् । 'यो कार्यकाल पनि विगतकै भूमिकाअनुसार निर्वाह गर्ने की भन्ने छ । साथीहरूले पनि त्यही सुझाव दिइरहनुभएको छ,' उनले भनिन् । यद्यपी उनको यो चाहनामा राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी बाधक बन्न सक्‍ने सम्भावना पनि प्रबल छ । भण्डारी र उनको सम्बन्ध सौहार्द नरहेकाले यो पदमा अन्य नेतृ आउने सम्भावना पनि छ ।

यता उपाध्यक्ष ज्ञवालीले पनि सक्रिय राजनीतिका लागि दुई वर्ष मात्रै बाँकी रहेकाले पुरानै पदमा दोहोरिने आकांक्षा राखेका छन् । 'अब सक्रिय राजनीतिका लागि दुई वर्ष मात्रै बाँकी छ । एक कार्यकाल उपाध्यक्षमा सक्रिय हुने मन छ,' उनले भने ।

उपाध्यक्ष नपाएको अवस्थामा अनुशासन आयोगमा व्यवस्थापन हुँदै सम्मानजनक बहिर्गमनको पक्षमा उनी सकरात्मक देखिन्छन् । 'पार्टीको आवश्यकताअनुसारको जिम्मेवारीमा पनि तयार छु । तर, उपाध्यक्षमा एक कार्यकाल सक्रिय हुने मेरो चाहना छ,' ज्ञवालीले भने ।

यता नेता सुरेन्द्र पाण्डे महासचिव बन्नका लागि दौडधूपमा छन् । नवौँ महाधिवेशनमा ईश्वर पोखरेलसँग ६ मतले पराजित हुँदा उनी महासचिव बन्नबाट बञ्चित भएका थिए । यद्यपी उम्मेदवारी अहिले नै घोषणा गर्ने बेला नभएको उनको धारणा छ । पार्टीलाई एकतावद्ध बनाउन एकता पक्षधरलाई अध्यक्ष ओलीले सम्मानजनक पद दिनेमा उनी विश्वस्त सुनिन्छन् । 'अध्यक्ष उहाँ हुने निश्चित रहेपछि पार्टीलाई एकतावद्ध बनाउनका निम्ति उहाँले आवश्यक निर्णय लिनुहुनेछ । अहिले नै यसमा उम्मेदवारी भन्ने बेला भएको छैन,' पाण्डेले भने ।

१० नेतामध्ये सचिवमा मात्रै तीन जना छन्, गोकर्ण विष्ट, योगेश भट्टराई र भीम आचार्य । यिनीहरूले पनि पुरानै पदमा दोहोरिने चाहना व्यक्त गरेका छन् । उम्मेदवारीबारे परामर्श भइरहेको विष्टको भनाइ छ । 'अहिले म परामर्शमै छु एक दुई दिनमा थाहा हुनेछ,' विष्टले भने ।

१० बुँदे पक्षधरका तीन सचिवमध्ये ओलीकै शैलीमा अहिले भट्टराई उभिएका छन् । एमालेबाट विभाजन भएर बनेको नेकपा एकीकृत समाजवादीप्रति उनी ज्यादा नै असहिष्णु सुनिन्छन् । उनले अवैध गर्भधारणबाट जन्मिएको समाजवादीलाई महाधिवेशनमा निमन्त्रणा जरुरी नभएको अभिव्यक्ति समेत दिएका थिए ।

भट्टराईले १० बुँदेबाट एमालेमा भित्रिएकाहरू सधैँभर एकै परिस्थितिमा नरहने बताइरहेका छन् । आफ्नो उम्मेदवारीका विषयमा उनी भन्छन्, 'विधानले दुई कार्यकाल एउटा पदमा बस्न पाउने व्यवस्था गरेको छ । अहिले उपाध्यक्षमा दाबी गर्ने बेला आएको छैन । सचिवमै उम्मदेवारी दिने की भन्ने विषयमा परामर्श भइरहेको छ ।'

यस्तै नेता भीम आचार्यले पनि सरसल्लाह भइरहेको बताए । यो समूहमा रहेका नेता रघुजी पन्तले पनि उपाध्यक्ष बन्ने आकांक्षा देखाएका छन् । उनले अध्यक्ष ओलीलाई भेटेर पार्टीलाई एकतावद्ध बनाउने उद्देश्यसहित निर्णय लिन सुझाएका छन् । 'एकताको पक्षधरलाई कसरी समेट्नुहुन्छ त्यसको पर्खाइमा छौँ भनेर ध्यानाकर्षण गराएका छौँ । उहाँले कुनै जवाफ दिनुभएको छैन,' पन्तले भने ।

७० वर्षे उमेर हदका कारण अमृत बोहोराले भने १०औँ महाधिवेशनसँगै एमालेबाट अवकास पाउँदैछन् ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, मंसिर ५, २०७८ १८:४०