ब्युरोक्रेसी नै छैन कसरी काम गर्ने ? :: सुजीतकुमार झा :: Shilapatra शिलापत्र - खबरको स्थायी ठेगाना

ब्युरोक्रेसी नै छैन कसरी काम गर्ने ? :: सुजीतकुमार झा :: Shilapatra शिलापत्र - खबरको स्थायी ठेगाना

The Next

The Next

DAV

DAV

ब्युरोक्रेसी नै छैन कसरी काम गर्ने ?

A+ A A-

प्रादेशिक बजेटको अन्तिम तयारीमा प्रदेश सरकारहरु लागेका छन । प्रदेशहरुको अर्थ मन्त्रालयमा दिनमा मात्रै नभई रात भरी काम भइरहेको देखिन्छ । प्रदेश २ मा कसरी तयारी भइरहेको छ यस सम्बन्धमा आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्री विजयकुमार यादवसंग शिलापत्रका लागि सुजीतकुमार झाले गरेको कुराकानी

बजेटको तयारी प्रदेश २ मा कसरी भइरहेको छ ?

देशका सातै प्रदेशमा जुनरुपमा तयारी भइरहेको छ त्यो भन्दा फरक यहाँपनि भइरहेको छैन । अन्य मन्त्रालयहरलाई दिएका सिलिगंहरु आइसकेको छ । आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्रालयका सचिवहरु मिलाई रहेका छन । मन्त्रालयमा रातीसम्म काम भइरेको छ । केन्द्ले दिएको सफटवेयरको हिसाबले काम भइरहेको छ । बजेट बनाउन केन्द्लेपनि गाइड गरिरहेको छ । असार १ गते ४ बजे बजेट प्रस्तुत हुनेछ ।

चालू आर्थिक वर्षको तुलनामा बजेटको आकार कस्तो होला ?

केन्द्रबाट आउनुपर्ने बजेट आएन । केन्द्र र प्रदेशले आफनो रिसोर्स खोज्नुपर्ने त्यसमा केन्द्र र प्रदेश दूबैबाट अन बाइलेनस भएको छ । कर्मचारी समायोजनको समस्या छ । ४,५ वटा मन्त्रालयमा सचिव छैन ।

मुख्यमन्त्री कार्यालयमा मुख्य सचिव छन तर अन्य सचिवहरु बाटोमै छन् । कसरी प्रदेश चलि रहेछ सहजै अनुमान लगाउन सकिन्छ । यसपालीको बजेटको आकारको जहाँसम्म कुरो छ सही तरिकाले भयो भने तीन महिनामै सकिने छ । ९ महिना प्रदेश सरकारलाई त्यतिकै बस्नु पर्ने छ ।

किन यस्तो भयो होला ?

७ सय ५३ स्थानीय तह रहेको छ । त्यो पनि सरकार नै हो । ७ वटा प्रदेश छन् ती प्रदेशहरुलाई १५ प्रतिशत बजेट दिइएको छ । एउटा प्रदेशलाई दुई प्रतिशत बजेट आउँछ यो पैसाले प्रदेशमा कसरी काम गर्न सकिन्छ । राजश्वको बाँडफाँड सही तरिकाले भएको छैन ।

सातै प्रदेश असन्तुष्ट छन् । मिडियामा असन्तुष्टि हाम्रो प्रदेशको मात्रै देखाउने गरिन्छ जबकि पत्ता लगाउनुस सबै प्रदेशमा असन्तुष्टि रहेछन् । अहिले पनि नेपाल सिंहदरबार केन्द्रित नै रहेको केपी ओली नेतृत्वको सरकारले देखाउन खोज्छ ।

तपाईंहरुको अनुसार कति प्रतिशत बजेट आउनुपर्ने हो ?

कम्तीमा ३० प्रतिशत बजेट सातै प्रदेशका लागि छुट्याउनै पर्छ । फेरी जनसंख्या, गरिबी दूबैलाई देखेर बजेटको बाँडफाँड समेत हुनु पर्छ । संघियता नाम मात्रैको हो त्यो देखाउनु गलत हो । अब सबै कुरो प्रदेशबाट हुनु पर्छ । तर संघियता बिरोधीहरु प्रदेशलाई कमजोर बनाउन चाहन्छन् ।

संघीय सरकार पनि संघीयताविरोधी हो भन्न खोज्नुभएको त होइन ?

हो, शंका त हामीलाई त्यही हो । हरेक समय संघ प्रदेशको अवरोधकको रुपमा देखिन गरेको छ । बजेटमै कन्जुस्याई गर्नुको अर्थ मैले देख्दिन । देश बनाउन छाती चौडा गरेर अगाडी आउनु पर्छ ।

प्रदेश सरकारले भएको बजेट पनि खर्च गर्न सकेन नि ?

मैले अगाडी नै भनि सके बजेट खर्च नहुनुमा कर्मचारीहरुको अभाव नै कारक रहेको छ । प्रदेशको मातहतमा कर्मचारी छन् त म प्रश्न गर्न चाहन्छु । हामी कर्मचारी भर्ना तर्फ संसदमा विधेयक लगि सकेका छौँ चाँडै प्रदेशले आफै कर्मचारी भर्ना गर्ने छ । त्यस कारण अब त्यस्तो समस्या हुन दिन्नौँ ।

यहाँ आएका कर्मचारीहरुको व्यवस्थापन हुन सकेको छैन, मुख्यमन्त्री कार्यालयमा हाजिरी गरिरहेका छन् ?

फाइल उठाउने सम्मको, टिप्पणी उठाउने सम्मको कर्मचारी छैनन् । मुख्यसचिवले त्यो काम त गर्ने होइन । त्यसैले त हामी आफै कर्मचारी भर्ना गर्न अगाडी बढेका छौँ । तर कर्मचारी भर्ना केही समय त लाग्ने नै हो । स–साना त्रुटी भएका छन् हामी स्वीकार गर्छौँ ।

बजेटको अनुमानित आकार कति होला ?

पोहोरको अपेक्षा यस पटकको बजेट फरक हुनेछ । तर हामीले जुन आशा गरेका थियौँ त्यो संघले दिएन । हाम्रो लागि ४४ अर्ब जुन छुट्याइएको छ यो कम हो यसलाई बढाउनु पर्छ । यसकालागि सातै प्रदेशका आर्थिक मामिला मन्त्रीहरु बजेट आएपछि डेलिगेशन जानेका लागि तयारी गरिरहेका छौँ । संघ भनेको अभिभावक संस्था हो संघसंग माग्ने हाम्रो अधिकार हो ।

कुन–कुन क्षेत्रलाई प्राथमिकतामा राखेर बजेट निमार्ण हुँदै छ ?

कृषि, पर्यटनलाई मुख्य रुपमा केन्द्रित गरेर बजेट ल्याउँछौँ । हुनत यो प्रदेश कृषिमै आधारित रहेको छ । यसको विकास कृषि र पर्यटनमा गरेर गर्न सकिने विज्ञहरु बताउँछन् । त्यस कारण त्यसमाथि हामी फोकस गरेका छौँ । हुनत शिक्षा, स्वास्थ्य, यातायात लगायतका क्षेत्रलाई पनि समेटेका छौँ ।

तोकिएको क्षेत्र, ठूला योजना के के हुनेछन् ?

प्रदेश गौरवका योजनाहरु पक्कै आउने छन् । त्यो त बजेट भाषणकै क्रमम सुन्नुहोला । हुनत कृषिमा आउने छन्, शिक्षामा आउने छन् । पक्कै पनि हामीले ठूला योजनाहरु समेट्ने छौँ ।

बजेटको स्राेत के हो ?

श्रोतको खोजीमा हामी छौँ । प्रदेशमा नयाँ नयाँ श्रोतहरु के के हुन सक्छन् । विधेयकहरु नआएका कारण पनि एकल अधिकार भित्र पर्ने श्रोतहरुको पुर्ती हुन सकेन । यसका लागि ब्युरोक्रेशी छैनन् । कर्मचारीहरु नै छैनन् के गर्ने ।

उद्योग वन तथा पर्यटन मन्त्रालय बाट आउने बिधेयकहरु राजश्व आउने खालको हुनेछन् । तर विधेयकहरु सदनमै आउन सकेको छैन । त्यहाँबाट विधेयकहरु आई सकेपछि हाम्रो आर्थिक श्रोतहरु बढ्नेछन् । तर त्यो मन्त्रालयमा महिनौदेखि सचिव नै छैनन् । सह सचिवले काम गरिरहेका छन् ।

तपाईहरु सचिवलाई कुट्नु हुन्छ अनि कसरी आउँछन्, एउटा मन्त्रलयमा दुई दुई वटा सचिव त्यतीकै बसिरहेका छन् तिनीहरुलाई त मिलाउन सकिरह्नु भएको छैन ?

सचिवलाई मन्त्रालयमा राख्ने वा नराख्ने अधिकार हाम्रो होइन । सबै काम संघले गर्दै आईरहेको छ । जहाँ सम्म भौतिक योजना तथा निर्माण मन्त्रालयमा दुई वटा सचिवको कुरो गर्नु भएको छ त्यहाँ केन्द्रले त्यो विवादको श्रृजना गरेको छ ।

दुई सचिव प्रकरणमा भौतिक योजना तथा निर्माण मन्त्री जितेन्द्र सोनल नै दोषी रहेको भनिन्छ नि ?

हुन सक्छ आरोप विभिन्न किसिमको लाग्न सक्छ । तर त्यसको दोष पनि संघ सरकारले नै लिनु पर्छ । हामीले अरु कुरा माग्दा नदिने तर विवाद श्रृजना गर्न जे पनि गरि दिने यो त भएन नि ।

बजेट कार्यान्वयनका लागि केन्द्र सरकार र स्थानीय तहसँग कसरी समन्वय गर्दे हुनुहुन्छ ?

समन्वय भईरहेको छ । हामीले केन्द्र सरकारसंग बजेट बढाउन माग गर्ने छौँ । हामी बुझिरहेका छौँ केन्द्र हाम्रो अभिभावक हो । स्थानीय तहसंग पनि हामी लागेका छौँ मिलेर विकास गर्नु पर्छ ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, जेठ ३२, २०७६ ०४:०९

सुजीतकुमार झा

प्रतिक्रिया दिनुहोस्

भर्खरै

पार्टी सङ्गठनलाई केन्द्रमा राखेर काम गर्न कांग्रेस प्रवक्ता महतको आग्रह

पार्टी सङ्गठनलाई केन्द्रमा राखेर काम गर्न कांग्रेस प्रवक्ता महतको आग्रह

सुर्खेतको बुलबुले तालमा अब मोटरबोट सेवा

सुर्खेतको बुलबुले तालमा अब मोटरबोट सेवा

माेटरसाइकल दुर्घटनामा श्रीमानकाे मृत्यु, श्रीमती गम्भीर घाइते

माेटरसाइकल दुर्घटनामा श्रीमानकाे मृत्यु, श्रीमती गम्भीर घाइते

मनाङेलाई सलामी : विकृत बाटोमा लम्किएको राजनीति

मनाङेलाई सलामी : विकृत बाटोमा लम्किएको राजनीति

बागलुङमा आगो निभाउने क्रममा जलेर एक जनाको मृत्यु, दुई जना घाइते

बागलुङमा आगो निभाउने क्रममा जलेर एक जनाको मृत्यु, दुई जना घाइते

लोकप्रिय

सरकार ढाल्न कांग्रेसले दाेहाेराे संवाद थालेपछि प्रचण्डले तयार पारे तीन विकल्प

सरकार ढाल्न कांग्रेसले दाेहाेराे संवाद थालेपछि प्रचण्डले तयार पारे तीन विकल्प

सहकारी ठगीले इलाम २ मा तनाव दिएपछि रवि लामिछानेको नयाँ स्टन्ट, धन्यवाद दिन गृह मन्त्रालय पुग्ने को हुन् ?

सहकारी ठगीले इलाम २ मा तनाव दिएपछि रवि लामिछानेको नयाँ स्टन्ट, धन्यवाद दिन गृह मन्त्रालय पुग्ने को हुन् ?

बुद्धनगरमा कांग्रेस–एमालेका चार नेताकाे वार्ता, बालकाेट पुग्दासम्म गगन थापा निराश

बुद्धनगरमा कांग्रेस–एमालेका चार नेताकाे वार्ता, बालकाेट पुग्दासम्म गगन थापा निराश

२५ अर्ब किलोमिटर टाढाबाट आयो पृथ्वीमा सन्देश, उत्साहित भए नासाका वैज्ञानिक

२५ अर्ब किलोमिटर टाढाबाट आयो पृथ्वीमा सन्देश, उत्साहित भए नासाका वैज्ञानिक

प्रचण्ड सरकारमा सहभागी हुँदै नाउपा, रञ्जितानिकट चौधरी मन्त्री बन्ने

प्रचण्ड सरकारमा सहभागी हुँदै नाउपा, रञ्जितानिकट चौधरी मन्त्री बन्ने

विचार

चीनमा एउटै भूकम्पले लिएको थियो ८ लाख ३० हजारको ज्यान (भिडियो)

चीनमा एउटै भूकम्पले लिएको थियो ८ लाख ३० हजारको ज्यान (भिडियो)

तीन जनाको मुट्ठीमा ३ करोड जनताको लोकतन्त्र

तीन जनाको मुट्ठीमा ३ करोड जनताको लोकतन्त्र

बीसौँ शताब्दीका प्रभावशाली नेता लेनिन (भिडियो)

बीसौँ शताब्दीका प्रभावशाली नेता लेनिन (भिडियो)

ब्लग

सधैँ हाँसीखुसी देखिने गाउँकी काकी, डाक्टर र अर्जुन मैनालीले राेजेकाे गलत बाटाे

सधैँ हाँसीखुसी देखिने गाउँकी काकी, डाक्टर र अर्जुन मैनालीले राेजेकाे गलत बाटाे

छोटो तर मनमोहक पदयात्रा 'लाङटाङ'

छोटो तर मनमोहक पदयात्रा 'लाङटाङ'

एक जनमुखी प्रधानपञ्चको नाममा

एक जनमुखी प्रधानपञ्चको नाममा

शिक्षा

कक्षा १२ को परीक्षा आजदेखि, तीन लाख ९० हजार परीक्षार्थी सहभागी हुँदै

कक्षा १२ को परीक्षा आजदेखि, तीन लाख ९० हजार परीक्षार्थी सहभागी हुँदै

बालेनको प्रयाससँगै काठमाडौंका सामुदायिक विद्यालयमा आकर्षण, गुणस्तर धान्न भने चुनौती

बालेनको प्रयाससँगै काठमाडौंका सामुदायिक विद्यालयमा आकर्षण, गुणस्तर धान्न भने चुनौती

डीएभी विद्यालयमा राग र तालमिश्रित सांस्कृतिक कार्यक्रम ‘तरङ्ग’ सम्पन्न

डीएभी विद्यालयमा राग र तालमिश्रित सांस्कृतिक कार्यक्रम ‘तरङ्ग’ सम्पन्न