विपक्षीलाई विरोधको मौका दिँदैनौँ, मन्त्रालयको संख्या बढ्छ : राजेन्द्र राई (अन्तर्वार्ता)

विपक्षीलाई विरोधको मौका दिँदैनौँ, मन्त्रालयको संख्या बढ्छ : राजेन्द्र राई (अन्तर्वार्ता)

A+ A A-

सोमबार भीम आचार्यले प्रदेश १ को मुख्यमन्त्रीबाट राजीनामा दिए । आचार्यले राजीनामा दिएसँगै प्रदेशस्थित एकीकृत समाजवादीका संसदीय दलका नेता राजेन्द्र राईलाई मुख्यमन्त्री बनाउने गठबन्धनले निर्णय गरेको छ । राईले सोमबारै ४९ जना प्रदेशसभा सदस्यको हस्ताक्षरसहित मुख्यमन्त्रीमा दाबी गरिसेका छन् । राईले आफू नेतृत्वको सरकारले राम्रै राम्रो काम गरेर देखाउने बताए । अब बन्ने सरकारले प्रदेशको नामाकरण समेत गर्ने उनको दाबी छ । प्रस्तुत छ राईसँगै शिलापत्रकर्मी किशोर विश्वकर्माले गरेको कुराकानीः

प्रदेश १ को मुख्यमन्त्री बन्न लाग्नुभएको छ । तपाईंको प्राथमिकतामा के छ ?

अहिल नै सबै कुरा भन्न सकिँदैन । छोटकरीमा भन्दा प्रदेशको नाम राख्ने काम गर्ने हो । अरु कुरा त्यहीँ बसेर हेर्नुपर्छ । मान्छेको ठूलोठूलो कुरा पनि गर्ने चलन छ तर अब कार्यकाल छोटो भएको हुनाले ठूलाठूला काम गर्छु भन्नु गफ मात्रै हो ।

समान्यतया मेरो कार्यकालमा के हुन्छ भने हाम्रो प्रदेशको बजेट सानो छ । बजेटलाई अलिकति कर उठाउने नयाँ स्रोतहरू खोजेर बजेटको भोलम अलिक ठूलो बनाइने छ । पहिला सानो बजेटमा प्राथमिकता छनोट पनि सही थिएन । बजेटलाई छरेर ठूला कामहरू हुन सकेको थिएन । तल गएको बजेट पनि सही ढंगले खर्च नभइ चुहावट भ्रष्टाचार भइरहेको थियो । यस्ता कुरालाई नियन्त्रण गरिनेछ । हिँजोसम्म योजना छनोटमा सांसदहरूलाई निरिह पार्ने काम भएको थियो । सांसदहरूको केही भूमिका थिएन । अब योजना छनोटमा सांसदहरूको भूमिकालाई प्रभावकारी बनाइने छ । नियमित काममा शान्ति सुरक्षालाई प्रभावकारी बनाउने । शुसासन दिने, अहिलेसम्मको सरकारले गरेको भन्दै धेरै राम्रा कामहरू गरिने छ र जनतालाई अनुभूति गराइने छ ।

गठबन्धनमाका दलहरूलाई समेट्न जम्बो मन्त्रीमण्डल बनाउँदै हुनुहुन्छ भनिन्छ नि ?

मन्त्रालय पहिलाको भन्दा बढ्छ । पहिला नै बढाउनुपर्थ्यो । किनभने काम गभिएर बसेको छ । एउटा मन्त्रालयमा पर्यटन, उद्योग, वन, वातावरण, यो खालको एकै ठाउँ गाभिएको थियो । त्यस्तै खेलकुद, शिक्षा, स्वास्थ्य, समाजिक लगायत एउटैमा गाभिएको छ । त्यसैले पहिला नै मन्त्रालयको संख्या बढाउनै पर्थ्यो । अहिले धेरै वटा दल मिलेर सरकार बन्ने हुनाले मन्त्रालयको संख्या पक्कै पनि बढ्छ । यो भनेको ११ देखि १७ सम्मको सेरोफेरोमा मन्त्रालयहरू हुन्छन् ।

गठबन्धनका दलहरूले कतिवटा मन्त्रालय लिने भन्ने पनि सहमति भइसकेको हो ?

होइन । त्यो विषयमा हाम्रो छलफल भएको छैन । पहिला सरकार ढाल्ने, त्यसपछि मात्र टुंगो लगाउने हामीले समझदारी कायम गरेका थियौँ । सिकार मरेको छैन, सिकार कुद्दैछ, कसले कति धार्नी लिने जस्तो कुरा हुन्छ भनेर पहिला सरकार ढालौँ अनि मात्र भागबण्डा गर्ने काम गरौँ भनेका थियौँ । अब सरकार ढल्यो । मुख्यमन्त्रीको दाबी गरियो । भोलि बिहान बसेर हामी मोटामोटी मन्त्रालयको भागबण्डा गर्छौं । अहिले नै टुंग्याउनुपर्ने कुराहरू टुंग्याउँछौँ र त्यसपछाडि छलफल गर्दै जाँदा टुंगो लगाउने कुरा हो । मन्त्रालय बाँडफाँड गर्ने केही कानुनी कुराहरू पनि छन्, राजनीतिक कुराहरू पनि छन् । त्यसैले हतारिँदैनौँ । सुरुमा एउटा सानो छरितो मन्त्रीमण्डल बनाएर हामी काम गर्दै गर्छौं अनि विज्ञहरूसँग सल्लाह गरेर, कानुनी अध्ययन गरेर विषय मिल्दो गरी मन्त्रालयको बाँडफाँड गर्छौं ।

भोलि कति सदस्यीय मन्त्रिपरिषद् बन्दैछ ?

सामान्यतया भोलि एउटा दलबाट एउटा मन्त्री हुन्छन् । तर, अहिलेसम्म दलबाट नाम प्राप्त भएको छैन । निर्णय गरेको अवस्था छैन । भोलि गठबन्धनको बैठक बसेर छलफल हुन्छ र ११/१२ बजेभित्र मात्र यो विषय टुंगिन्छ ।

संविधान बमोजिम मुख्यमन्त्री नियुक्त भएको ३० दिनभित्र विश्वासको मत लिनुपर्छ । मुख्यमन्त्री बनेलगत्तै विश्वासको मत लिन लाग्नुभएको हो ?

लगत्तै लिन्छौँ । तिहार लाग्ने भएकाले तिहारअगाडि कम सम्भावना भयो । शुभकाममा ढिलो किन भने जस्तै तिहारपछि छिट्टै लिन्छौँ ।

हामी राम्रै राम्रो गर्ने भएको हुनाले प्रतिपक्षले विरोध गर्ने अवस्था नै आउँदैन । हामी राम्रा काम गर्दै जानेछौँ, उहाँहरूले समर्थन गर्दै जानुहुनेछ ।

प्रमुख प्रतिपक्षी एमाले र गठबन्धनमा आबद्ध दलहरूलाई कसरी मिलाएर अघि बढ्नुहुन्छ ?

सरकार सञ्चालनका लागि गठबन्धनको संयन्त्र बन्छ । त्यसैका आधारमा सरकारको कामकारबाही अघि बढाउने योजना छ । त्यही संयन्त्रले आगामी कार्यक्रमहरू तय गर्छ । भोलि बजेट र नीति कार्यक्रम त्यसैले दिने गाइडलाइनले निर्माण हुन्छ । ठूला–ठूला नियुक्ति, निर्णयहरू संयन्त्रले गर्छ र त्यसलाई कार्यान्वयनमा सरकारले लान्छ । जुन पार्टीको मन्त्रालय त्यसैले निर्णय गर्ने भन्ने हुँदैन । सबैकुरा सहमतिमा टुंग्याएर कार्यान्वयन गर्छौं । यसो हुनाले गठबन्धनमा त्यस्तो ठूलो समस्या हुँदैन ।

जहाँसम्म प्रतिपक्षको कुरा छ, संसदीय अभ्यासमा प्रतिपक्षको भूमिका विरोध गर्ने मात्र हुँदैन । रचनात्मक र सकारात्मक कुराको समर्थन र नराम्रो कुराको विरोध हो । अब हामी राम्रै राम्रो गर्ने भएको हुनाले प्रतिपक्षले विरोध गर्ने अवस्था नै आउँदैन । हामी राम्रा काम गर्दै जानेछौँ, उहाँहरूले समर्थन गर्दै जानुहुनेछ । उहाँहरूलाई उच्च सम्मान गर्छौं । सरकारले आधुनिक संसदीय अभ्यासमा विपक्षीलाई पेल्नुपर्छ भन्ने हुँदैन । त्यसैले हामी पेलेर जाँदैनौँ, उहाँहरूले हामीलाई समर्थन गर्नुहुनेछ । आगामी दिनमा सहज ढंगले अगाडि बढ्छ भन्ने हामीलाई लागेको छ ।

कांग्रेस र समाजवादीले आधा–आधा कार्यकाल सरकारको नेतृत्व गर्ने चर्चा छ । पूरै कार्यकालको मुख्यमन्त्री तपाईं हो कि आधा कार्यकाल ?

यो विषयमा छलफल पनि भएको हो । कांग्रेसले दाबी पनि गरेको हो । तर कसले कति लिने भन्ने कुरा केन्द्रबाट मात्र फैसला हुनसक्छ । किनभने सबै प्रदेशमा क–कसले नेतृत्व गर्ने भन्ने कुरा केन्द्रले गरेको हो । केन्द्रीय सहमति बमोजिम हामीले एक ठाउँमा छाड्ने बित्तिकै अर्को ठाउँमा हामीले पाउनुपर्छ । त्यसकारण यसको ग्यारेन्टी यहाँको गठबन्धन र आबद्ध दलहरूले गर्न सक्दैनन् । त्यसैले यो विषय अहिलेलाई थाती रहेको छ । पूरै समय प्रदेश १ को मुख्यमन्त्री मैले चलाउने गरी टुंगिएको छ । भोलिका दिनमा केन्द्रले यदि महसुस गरेर सामाजवादीको कुनै नेतालाई अर्को प्रदेशको मुख्यमन्त्री बनाउने हाम्रो नेतामा सोच आयो भने यहाँ छाडेर अरुतिर लिने सोच आयो भने त्यतिबेला आलापालो पनि हुन सक्ला । तर अहिलेलाई त्यो विषय प्रवेश गरे पनि आलोपालोको कुरा छैन । पूरै कार्यकाल मेरै नेतृत्व रहने हो ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, कात्तिक १५, २०७८ २३:११