भानुभक्त भर्सेज गोकुलकाे लडाइँले अखिलमा भाँडभैलाे, टिके अध्यक्ष भन्दै बरालविरुद्ध अभियान

भानुभक्त भर्सेज गोकुलकाे लडाइँले अखिलमा भाँडभैलाे, टिके अध्यक्ष भन्दै बरालविरुद्ध अभियान

A+ A A-

एमालेनिकट अनेरास्ववियुको केन्द्रीय सचिवालय बैठक थियो- २ असोज ०७८ मा । च्यासलस्थित पुष्पलाल स्मृति प्रतिष्ठानमा एमाले अध्यक्ष केपी ओलीसमेत सहभागी बैठकले सुनिता बराललाई अध्यक्ष बनाउने अनपेक्षित निर्णय लियो ।

महाधिवेशनबाट नेतृत्व निर्वाचित हुने विधि र प्रक्रियाविपरीत बराललाई केन्द्रीय सचिवालयको बैठकले नै अध्यक्ष घाेषणा गर्ने निर्णय लियो । उनकाे नेतृत्वमा आउँदो चैतमा महाधिवेशन गर्ने भनिएको छ । केन्द्रीय सचिवालयको बैठकले ऐन महरालाई बिदा गरेर बराललाई अध्यक्ष मात्र बनाएन, सम्पूर्ण पदाधिकारी नै चयन गर्‍यो ।

वरिष्ठ उपाध्यक्षमा आरसी लामिछाने र उपाध्यक्षमा कल्पना वाइबा, मोती विक र यमराज पाण्डेलाई ल्याइयाे । अनि, महासचिव बनाइए, समिक बडाल । अध्यक्ष महरसँगै उपाध्यक्ष रश्मी आचार्य, महेश बर्तौला र शैलेश लामालाई बिदा गरियाे । जाँदाजाँदै महरले आफू अनुकूलको केन्द्रीय कमिटी र राष्ट्रिय प्रतिनिधि परिषद् बनाए । यही कायम रहने हो भने आउँदो तीन कार्यकालसम्म संगठनमा महरको प्रभाव रहने दाबी अखिलभित्र गर्न थालिएको छ ।

ओलीको दबाबमा सुनिता

खासमा सुनिता बराललाई अध्यक्ष बनाउने पूर्वतयारी थिएन । अखिलको स्थायी कमिटीले पुनर्गठनको अभियान चलेको थियो । २७ जना स्थायी कमिटी सदस्यहरूले पुनर्गठनको सन्दर्भमा अध्यक्ष र उपाध्यक्षलाई बिदा गर्ने र नेतृत्व सचिवबाट ल्याउने एजेण्डा थियो । त्यसमा ऐन महर पनि सहमत भइसकेका थिए । हार्दिक होटलमा बैठक बसेर महरले सहमति जनाइसकेका थिए ।

सचिवको तहबाट नेतृत्व ल्याउने हुँदा आरसी लामिछाने अध्यक्ष हुने सम्भावना थियो । र, उनको नाममा लगभग सहमति जुटेको थियो । महर पनि सहमत भएका कारणले लामिछाने अध्यक्ष हुने टुंगो लागिसकेको थियो । महरले अहिलेभन्दा पनि आफ्नो नेतृत्वमै महाधिवेशन गरेर लामिछानेलाई सुम्पिने रणनीति बनाएका थिए । त्यसको सन्देश सचिवालयका सदस्यहरूसम्म पुर्‍याइ पनि सकेका थिए ।

तर, बालकोटमा एमाले अध्यक्ष केपी ओली, ईश्वर पोखरेल, शंकर पोखरेल र विष्णु पौडेलसहितका केही नेताहरूको छलफलले अखिल पुनर्गठन गर्ने निर्णय भयो । उनीहरूबीच भएको निर्णय एमालेको स्थायी समितिमा छलफलमा भने लगिएन । स्थायी समितिलाई जानकारी नै नदिई अखिल पुनर्गठन गरियो, २ असोजमा ।

अध्यक्ष ओलीले बोलाएर अखिल पुनर्गठन गर्न महरलाई भनेपछि लामिछानेलाई पाखा लगाएर सुनितालाई अगाडि बढाएका हुन् । सुनितालाई अगाडि ल्याउने कुरामा अध्यक्ष ओलीको चाहना थियो, त्यसमा महरले सही थापे ।

महरले त्यसो गर्नुमा अध्यक्ष ओलीको बोली काट्न नसक्ने मात्र होइन, स्वयम् महरले पनि भोलिका दिनमा अखिलमा आफू अनुकूल निर्णय गराउन लामिछानेभन्दा बराल सजिलो पात्र हुने विश्लेषण गरेकाे देखिन्छ । लामिछाने ईश्वर पोखरेलनिकट मानिन्छन् भने बराल ओलीनिकट ।

भानुभक्त भर्सेज गोकुल

अखिलको अध्यक्ष चयनमा पूर्वेली नेताहरूको दबदबा देखिएको छ । अखिलभित्र पूर्वेली नेताहरू भानुभक्त ढकाल, विनोद ढकाल, हिक्मत कार्की मात्र होइन, महेश बस्नेतसम्मको एउटा टिम छ । यो टिमले अध्यक्ष ओलीको चाहना र झापाली भएका कारण बराललाई अध्यक्षमा मनोनयन गर्ने रणनीति लिए । त्यसै अनुसार, इञ्चार्ज खिमलाल भट्टराईलाई सहमत गराए ।

भट्टराईमार्फत उपमहसचिव विष्णु पौडेललाई समेत सहमत गराए । त्यसरी सहमत गराउन पूर्वेली नेताहरूको टिमले भट्टराईको सिफारिसका विद्यार्थी नेताहरूलाई पदाधिकारीमा स्वीकार्ने बताए । त्यही सन्देशपछि यामप्रसाद पाण्डेलाई उपाध्यक्ष, ३ जना सचिव, लुम्बिनी प्रदेश अध्यक्षसहित ७ जनालाई पदाधिकारीमा ल्याए ।

अखिलका नेताहरूको भनाइमा अखिलभित्र भानुभक्त ढकाल, महेश बस्नेतहरूको एउटा टिम छ भने गोकुल बाँस्कोटा, खगराज अधिकारीहरूको अर्को टिम छ । र, अहिले त्यसरी नै भागबण्डा पनि भएको छ । ढकाल र बस्नेतको टिमले अध्यक्ष लियो तर महासचिव र कोषाध्यक्ष बाँस्कोटा टिमले लियो । बाँस्कोटाकै प्रभावमा महासचिव समिक बडाल र कोषाध्यक्ष जेनिश लामा बने । उनीहरू दुवै जना काभ्रेका हुन् ।

असमावेशी जम्बो सचिवालय

महरले चयन गरेको अखिलको ४ सय ६५ सदस्यीय केन्द्रीय कमिटी र २ सय ९ सदस्यीय सचिवालयमा पदाधिकारी पनि जम्बो बनाएका छन् । उनीहरू कुन मापदण्डबाट बनाइए भन्ने पनि प्रस्ट छैन । केही जिल्लाबाट एक जना पनि सदस्य परेका छैनन्, कुनै जिल्लाबाट एक दर्जनसम्म छन् । अखिलको उपाध्यक्ष मात्रै १० जना छन् । अर्को एक जना छुट्टै वरिष्ठ उपाध्यक्ष बनाइएको छ ।

त्यतिधेरै उपाध्यक्षमा एक जना पनि मधेसी र मुस्लिम समुदायबाट प्रतिनिधित्व छैन । सुदूरपश्चिम प्रदेशबाट पनि प्रतिनिधित्व गराइएको छैन । डिबी साउदलाई उपाध्यक्ष बनाइएको छ तर उनी माओवादीबाट आएका विद्यार्थी नेता हुन् । उनीबाहेक पनि सुदूरपश्चिमबाट प्रतिनिधित्व गराउनुपर्ने असन्तुष्ट पक्षको माग छ । त्यहाँबाट कमल ढुंगानासहितका नेताहरू थिए ।

आफ्नो क्षेत्रमा प्रतिस्पर्धी नहोस् भनेर महरले सुदूरपश्चिमबाट कसैलाई उपाध्यक्षमा नल्याएको पनि दाबी गरिएको छ । तर, आफ्नै जिल्लाका पंकज भण्डारीलाई बागमती प्रदेशको इञ्जार्ज बनाएका छन्, जबकि बागमती प्रदेशकै वरिष्ठ नेताहरूलाई खाली राखेकाे आरोप महरमाथि लागिरहेको छ । त्यसैगरी, पूर्वी रुकुमबाट एक जना पनि केन्द्रीय सदस्य बनाइएको छैन ।

अखिलभित्र उपाध्यक्ष मात्र होइन, सचिवकाे संख्या जम्बो रहे पनि असमावेशी छ । १३ जना सचिव पद सिर्जना गरिएको छ र ५ जना उपमहासचिव पद छन् । जबकि हार्दिक होटलमा बसेको बैठकभन्दा केही अघिको स्थायी कमिटी बैठकमा उपमहासचिव पद नराख्ने सहमति जुटेको थियो । तर, महरले आफ्ना मान्छे सेट गर्ने नाममा कसैलाई थाहा नै नदिई पद सिर्जना गरेको आरोप छ ।

महरले सचिव बनाएका कनिश पटेल, श्याम प्रजापति र धर्म गिरी मात्र होइन, कमल ढुंगानासहितका दर्जनौं नेताहरू असन्तुष्ट छन् । उनीहरू आफूहरूभन्दा जुनियरलाई माथिल्लो पदमा लगेको र प्रक्रिया मिचेको भन्दै आक्रोशित छन् । उनीहरूले अखिलको पदभार ग्रहण मात्र होइन, शपथग्रहण पनि बहिष्कार गर्ने बताइरहेका छन् ।

उनीहरूले अध्यक्ष केपी ओली, महासचिव ईश्वर पोखरेल र उपमहासचिव विष्णु पौडेलसम्म आफ्नो असन्तुष्टि पोखिसकेका छन् । देशभर नै उनीहरूले अहिलेको अखिलको नेतृत्वलाई बहिष्कार गर्न अभियान चलाएका छन् । असन्तुष्टमध्ये एक श्याम प्रजापतिले अखिलमा विधि र प्रक्रिया मिचेर पदाधिकारी चयन भएको दाबी गरे ।

उनले भने, ‘अहिले अखिलमा लामो योगदान गरेका नेताहरूलाई पाखा लगाएर टिके प्रथा सुरु भएकाले विरोध गरेको हो ।’ महाधिवेशनमा नगई पार्टी निर्णयबाट अनेरास्ववियुको अध्यक्ष हुने बराल दाेस्राे नेता हुन् । बरालभन्दा अघिल्ला अध्यक्ष महर पार्टी एकतापछि पार्टी अध्यक्ष ओलीले छानेका नेता हुन् । त्यसअघिसम्म अखिलमा नेतृत्व महाधिवेशनबाट चयन हुने विधि स्थापित थियो ।

त्यति मात्र होइन, अखिलमा पूर्वसहमति अनुसार २ जेठ ०७५ लागू पनि भएन । अध्यक्ष ओलीको भनाइ छ, २ जेठलाई सिर्जनात्मक रूपमा लिने र रचनात्मक रूपमा प्रयोग गर्ने । अर्थात् आफू अनुकूल निर्णय २ वा ३ जेठ जेमा टेक्दा हुन्छ त्यही गर्ने रचानात्मक अभ्यास रहेको भन्दै अखिलका असन्तुष्ट पक्षले टिप्पणी गरिरहेका छन् ।

अखिलकी पूर्वअध्यक्ष नविना लामा पनि अखिलको पुनर्गठनप्रति चर्को असन्तुष्टि पोखिरहेकी छिन् । महाधिवेशनबाट नआएको नेतृत्व अवैधानिक हुने भन्दै अहिलेको कमिटी अवैध भएको लामाको टिप्पणी छ । लामाले भनिन्, ‘लामो समय योगदान गरेका साथीहरूलाई अन्याय भएको छ । त्यसैले अन्यायविरुद्ध त बोल्नुपर्छ भनेर मैले बोलेको हो ।’

अखिलकाे पछिल्लाे विवादबारे कुराकानी गर्न अध्यक्ष सुनिता बराललाई पटक-पटक फाेन गर्दा पनि रिसिभ गरिनन् ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, असोज ४, २०७८ १६:०५