ओलीले प्रत्यारोपण केन्द्रमा नियुक्त गरेका डा. ज्ञवालीलाई देउवाले गठन आदेश संशोधन गरेरै हटाए

ओलीले प्रत्यारोपण केन्द्रमा नियुक्त गरेका डा. ज्ञवालीलाई देउवाले गठन आदेश संशोधन गरेरै हटाए

A+ A A-

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या राज्यमन्त्री उमेश श्रेष्ठले शहीद धर्मभक्त राष्ट्रिय प्रत्यारोपण केन्द्रका कार्यकारी निर्देशक डा प्रेमराज ज्ञवालीलाई बर्खास्त गरेका छन् ।

केन्द्रको गठन आदेश संशोधन गरेर नै ज्ञवालीलाई हटाइएको हो । २९ भदौ ०७८ मा मन्त्रालयका नीति योजना तथा अनुगमन महाशाखा प्रमुख गुणराज लोहनीले २९ भदौमा ज्ञवालीलाई हटाएको जानकारी दिएका थिए ।

ज्ञवालीलाई लेखेको पत्रमा भनिएको छ, ‘मानव अंग प्रत्यारोपण विकास समिति (गठन) (पहिलो संशोधन) आदेश, ०७७ दफा ६ को उपदफा ७ बमोजिम शहीद धर्मभक्त राष्ट्रिय प्रत्यारोपण केन्द्रको कार्यकारी निर्देशकबाट यसअघि कार्यरत निकाय त्रिवि चिकित्साशास्त्र अध्ययन संस्थान महाराजगञ्ज चिकित्सा क्याम्पस महाराजगञ्जमा फिर्ता गरिएको व्यहोरा जानकारीका लागि अनुरोध छ ।’

ज्ञवालीलाई कार्यकारी निर्देशकबाट हटाउँदा उनी अदालत जान सक्ने र पुनः फर्किने डरले गठन आदेश नै संशोधन गरेको मन्त्रालय स्रोतको भनाइ छ । खासमा स्वास्थ्य मन्त्रालयअन्तर्गतका संस्थामा अन्य मन्त्रालयका अधिकारीलाई ल्याउन नचाहेका कारण पनि गठन आदेश संशोधन भएको हो ।

ज्ञवालीले पत्र आएको र थप आफूले के गर्ने भन्नेबारेमा सोची नसकेको शिलापत्रलाई जानकारी दिए ।

ज्ञवालीलाई हटाउन गठन आदेश नै संशोधन

पूर्वप्रधानमन्त्री केपी ओलीले २६ वैशाख ०७७ मा प्रेमराज ज्ञवालीलाई शहीद धर्मभक्त राष्ट्रिय प्रत्यारोपण केन्द्रको कार्यकारी निर्देशक नियुक्त गरेका थिए ।

शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयअन्तर्गतको त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा कार्यरत ज्ञवालीलाई स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय अन्तर्गतको केन्द्रमा कार्यकारी निर्देशक बनाएका थिए । फागुन ०७६ मा ओलीको मिर्गौला प्रत्यारोपण टोलीमा रहेका ज्ञवालीलाई दुई महिनापछि नै केन्द्रमा मानव अंग प्रत्यारोपण विकास समिति (गठन) आदेश विपरीत हुने गरी चार वर्षका लागि नियुक्त गरेका थिए ।

खासमा समितिको गठन आदेशमा स्वास्थ्य मन्त्रालयअन्तर्गतका स्वास्थ्यकर्मी मात्रै नियुक्त हुन सक्ने व्यवस्था थियो । ज्ञवालीलाई नियुक्त गर्न गठन आदेश नै संशोधन गरिएको थियो । त्यतिबेला स्वास्थ्य मन्त्रालयका कर्मचारी मात्र होइन, चिकित्सक संघले समेत ज्ञवालीको नियुक्तिको विरोधमा आन्दोलन गरेको थियो । गठन आदेश संशोधन गरेपछि चार वर्षका लागि नियुक्त ज्ञवालीको विवाद त्यतिमै टुंगिएको भने होइन ।

त्रिवि सेवा आयोग र निजामती कर्मचारीको स्वास्थ्य सेवाअन्तर्गत अवकाशको उमेर हद पनि दुई वर्ष फरक थियो । सेवा आयोगका अनुसार, २ वर्षअघि नै उमेर हदका कारण ज्ञवालीको कार्यकाल सकिनुपर्ने चर्चा थियो । तर, चार वर्षे नियुक्तिका कारण उनी अवकाश पछिको २ वर्ष पनि सेवा गर्न पाउने व्याख्याका रूपमा आएको थियो ।

प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले नै ज्ञवालीलाई हटाउने मनशाय राखेका कारण गठन आदेश पुनः संशोधन भएको हो । स्वास्थ्य मन्त्रालय स्रोतका अनुसार संशोधनपछिको गठन आदेशमा भने केन्द्रको कार्यकारी निर्देशकको पदमा केन्द्र वा स्वास्थ्य मन्त्रालयबाट नियुक्त गर्न सक्ने व्यवस्था गरेको छ ।

गठन आदेश संशोधनपछि हटाइएका ज्ञवालीले आगामी कदमबारे निर्णय गरिनसकेको बताए । गठन आदेश संशोधन गराएर कार्यकारी निर्देशक भएका ज्ञवाली गठन आदेशबाटै हटाइएका छन् । अर्थात्, एउटा व्यक्तिका लागि कानुन नै कुन हदसम्म संशोधन हुनसक्छ भन्ने गतिलो उदारण पनि केन्द्र बनेको छ ।

केन्द्रमा नयाँ कार्यकारी निर्देशक नियुक्त भने भइसकेका छैनन् । अहिले केन्द्रबाट कृष्ण बुढाथोकी र सञ्जित साहले दाबी गरिरहेका छन् । र, उनीहरूले स्वास्थ्य मन्त्रालयमा लविङ पनि बढाएका छन् ।

सरकारी नियुक्ति, निजी रमाउने

केन्द्रमा कार्यकारी निर्देशक भएर आए पनि ज्ञवाली गरिब बिरामीको मतलब नै नगरी निजी अस्पतालमा काम गर्न जाने गरेको आरोप थियो । हरेक बुधबार ज्ञवाली ग्राण्डी अस्पतालमा प्रत्यारोपण गर्न जाने गरेका थिए ।

बिहान ११ बजे आउने र २ बजे केन्द्रबाट निस्किसक्ने ज्ञवाली ग्राण्डीको प्रत्यारोपण विभागको विभागीय प्रमुखसमेत थिए । स्वास्थ्य मन्त्रालयले कार्यकारी निर्देशक हुञ्जेल निजी अस्पतालमा काम नगर्न आग्रह पनि गरेको थियो । तर, प्रधानमन्त्री केपी ओलीले नियुक्त गरेकाले धेरैले प्रश्न उठाउन सकेका थिएनन् ।

ओली प्रधानमन्त्रीबाट पदच्युत भए भने केन्द्र र स्वास्थ्य मन्त्रालयका कर्मचारीले ज्ञवालीमाथि दबाब बढाएका थिए । त्यसो त, ज्ञवालीले ग्राण्डीमा जान छोड्नुको साटो विराटनगरको नोबेल मेडिकल कलेजमा मिर्गौला प्रत्यारोपण गर्न सरकारी डाक्टरको टोली लिएर दुई साताअघि गएका थिए । त्यसले ज्ञवालीलाई थप विवादमा तानेको थियो ।

पछिल्ला दुई वर्षमा केन्द्रले एक सय जनाको पनि मिर्गौला प्रत्यारोपण गर्न सकेन । र, प्रत्यारोपण गरिएकामध्ये अधिकांशमा समस्या देखिएको भन्दै बिरामीका आफन्तले केन्द्रमा आन्दोलनसमेत गरेका थिए ।

यता, ज्ञवालीले गत साउनबाट लागू हुने गरी केन्द्रमा कार्यरत डा. सम्पूर्ण तुलाधरलाई हटाएका छन् । ज्ञवाली केन्द्रमा कार्यकारी निर्देशक भएर आएपछि तुलाधरलाई वरिष्ठ कन्सल्ट्यान्टका रूपमा ल्याएका थिए । तर, तुलाधरको काम गर्ने शैलीमाथि प्रश्न उठेपछि केन्द्रको बोर्ड बैठकले साउनबाट तुलाधरको करार थप नगरिएको केन्द्रका एक चिकित्सकले जानकारी दिए ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, असोज ३, २०७८ १७:३८