ममीले सत्संग गरौं भनेपछि दाइले 'जुम आइडी' बनाइदिनुभयो

A+ A A-

सप्ताहव्यापी कार्यक्रम हुन्थ्यो । अर्थात हप्ताको सबै दिन कुनै न कुनै शाखामा सत्संग समारोह हुन्थ्यो । आफ्नो ठाँउमा पायक पर्ने गरी खोलिएका शाखा छन् र हर शाखामाा प्रत्येक हप्ताको एक दिन नियमित सत्संग चल्दै आएको थियो ।

कोरोनाको महामारी फैलियो । पहिलो महामारी फैलिएको करिब आठ महिना सत्संग समारोह हुन सकेन । बिस्तारै समय अनुकूल हुन थालेपछि पुनः भौतिक दूरी कायम गरी सत्संगका लागि जम्मा हुने क्रम सुरु भएको थियो । तर अकस्मात नेपालमासमेत कोरोनाको दोस्रो भेरियन्टको बढ्दो संक्रमणका कारण कार्यक्रम स्थगित नै भयो ।

त्यसयता सामान्य भेटघाटकोसमेत अवस्था बनिसकेको छैन । तर बढ्दो प्रविधिको विकासले भने भौतिक रुपमा भेटघाट नभएपनि नियमति रुपमा सत्संगको सुरुआत भएको छ । घरमा वाईफाईको व्यवस्था भएकाले पनि बुवा र ममीले आ–आफ्नो संगत अनुसार म्यासेन्जरमा सत्संगबारे नै कुरा गर्नुहुन्थ्यो । तर त्यो बेलासम्म कार्यक्रम नै संचालन गरी अघि बढ्नेबारे कुनै कुरा भएको थिएन ।

अघिल्लो लकडाउनमा बुवा–ममीसँगै म बयरघारीमा थिए । दाइ नेपालगंज, भाइ भारत र दिदी स्याङ्जा भएकाले लामो समयसम्म कसैसँग भेट हुन सकेन । तर नियमित रुपमा भने म्यासेन्जरमार्फत कुरा हुन्थ्यो । ममी धेरै नै अध्यात्मिक भएका कारण पनि पारिवारिक सत्संग गरौं भन्नुहुन्थ्यो । तर त्यो बीचमा कार्यक्रम भने भएन । यसैबीच ममीले ज–जसको प्रविधिमा पहुँच छ, उहाँहरु बीच म्यासेन्जरमार्फत समारोह गर्ने तय गर्नुभयो । तर प्राविधिक कठिनाई, म्यासेन्जर कलमा सीमित संख्या मात्र अट्छ भन्नेबारे त्यतिबेला मात्र थाहा भयो जतिबेला ग्रुपमा संख्या बढ्दै गयो ।

घरमा बच्चाहरूको नियमित रुपमा जुममार्फत पढाई संचालन भइरहेको थियो र दाइले पनि यसबाट नै आफ्नो काम गर्दै आउनुभएको थियो । यसबाट पनि ममी बुवामा जुमको प्रभाव परिरहेको थियो । बुवा ममीले जुममार्फत नै कार्यक्रम गर्न सजिल्लो हुने भन्ने निचोड निकालेपछि दाइले जुम आइडी बनाउनुभयो ।

जुम आइडी त बन्यो, तर यस सस्थासँग आवद्ध धेरैलाई यो एपबारे जानकारी थिएन । प्रायको घरमा वाइफाईको व्यवस्था भएपनि यो एप जरुरी पनि थिएन । कोभिडको समय म आफैं पनि घरमा भएकाले बुवा र ममी मात्र होइन, हजुरआमाको पनि प्रविधिसंगको घुलमिल देखेको थिए । नेपालमा मोबाइल प्रयोेगको सुरुआतसँगै मोबाइलको प्रयोग गरेकाले मोबाइल चलाउन कुनै समस्या थिएन ।

तर समय क्रमसँगै थपिएका विविध प्रविधिको उपयोेग गर्न भने जो कोहीलाई पनि पहिलो पटक समस्या नै हुन्छ । फेसबुक, म्यासेन्जर, युट्युबको उपयोग गर्न जानेजस्तै पहिलोपटक जुम चलाउन पनि हामी छोराछोरीले सिकायौं । बुवा –ममीले अरुलाई सुरुको अवस्थादेखि अन्तिमसम्म पटकपटक गरी जुमवारे पोख्त गराउनुभयो । विशेषगरी पाको उमेर समूहका व्यक्तिहरु आवद्ध भएकाले पनि सिकाइकालागि सानो प्रयासले हुदैनथ्यो ।

तर घरायसी कामको व्यवस्थापनसँगै अरुलाई पनि सिकाउनु महत्वपूर्ण कुरा थियो । कतिजनालाई परिवारको सदस्यले सहयोग गरिदिनुभयो । अहिले सबैजना भिडियो खोल्नेदेखि माइक म्युट,अनम्युट गर्नेदेखि कसरी बोल्नेसम्ममा सबै पोख्त हुनुभएको छ ।

अरुलाई यी विषय सामान्य लाग्न सक्छ, तर यसबारे जो सम्बन्धित हुनुहुन्छ उहाँहरूको लागि यो महत्वपूर्ण हो, उच्चतम सफलता हो । नियतिम रुपमा हर दिन बेलुका आठबजेदेखि नियमित सत्संग हुँदै आएको छ ।

जेठको २३ गतेबाट सुरु भएको समारोहमा दुई चरणको कार्यक्रम गरी ८० मिनेट हुन थाल्यो । सुरुआतमा सबैलाई सहज भएपनि जुमले निशुल्क प्रदान गर्ने ४० मिनेटपछि स्वतः काटिने भएकाले पुनः जोडिन सबैलाई झन्झट भयो । सहभागीलाई मात्र नभई समारोह संचालक बुवा भएकाले पटक–पटक हरेकलाई एडमिट गर्नेदेखि कार्यक्रम संचालनदेखि रेकर्डकालागि नामावली संकलन पनि होस्टले गर्नुपर्ने हुँदा प्राविधिक समस्या आइ नै रह्यो ।

केही दिन अघि मात्रै सामाजिक संजाल ट्विटरमा जुमबारे जिज्ञासा राखेकी थिए । यसबारे केहीले सुझाव पनि दिनुभएको थियो । हामीलाई प्राविधिक कठिनाई भनेको समयको निरन्तरता नै थियो यसकालागि सम्बन्धित को हो भन्ने थिएन । प्रविधि पत्रकार विश्वास रेग्मीले यसबारे सुझाव दिनुभयो र अर्का प्रविधि पत्रकार गोपाल सावदको सहजीकरणमा जुमबारे थप जानकारी लियौं ।

त्यपश्चात अहिले हरेक बेलुका ८ बजेदेखि दुई घन्टा नियमित सत्संग हुदै आएको छ । बीचमा नकाटिने भएकाले पनि अहिले सबैलाई सहज भएको छ । यसबाट दुई चरणमा गरिने समारोहको पनि अन्त्य भएको छ । देशका विभिन्न ठाँउबाट सय जनाको उपस्थिति रहेको छ । सहभागी सबैले आ–आफ्नो पालो अनुसार आफ्नो अनुभव र गुरु ग्रन्थ पारायण गर्नुका साथै गुरुहरूले हरेक दिन प्रवचन दिँदै आउनुभएको छ ।

विशेषतः स्याङ्जामा यसको प्रभाव पर्नुका कारण पूर्व सीडीओ उमाकान्त पौडेल ‘सरस्वर्ती’ मार्फत हो । जसले डाक्टर चक्रवर्तीको समिपमा रही ज्ञान लिनुका साथै ज्ञान बाँड्ने काम गर्नुभयो । यसबाहेक पोखरा, सुनसरी, झापा, मोरङ, चितवन र कास्कीमा धेरै शाखाहरू छन् ।

अद्धैत संस्था संरक्षण मञ्च डाक्टर क्षितिजचन्द्र चक्रवर्तीले स्थापना गर्नुभएको संस्था हो । जहाँ चार वेद,अठार पुराणको सारबाट चक्रवर्तीले तयार पार्नुभएको ग्रन्थबारे ज्ञानको चर्चा गरिन्छ । सरल भाषमा भन्नुपर्दा अघिल्लो जन्ममा गरिएको कर्मको आधारमा यस जन्ममा कर्मको भोग गरिने हो । आगामी जन्म हामीले गरिने कर्मको आधारमा हुने भएकाले चित्त शान्त गर्दै आत्म र परामात्माबारे मनन गर्दै चौरासी लाख जुनी भोगको भवसागरको प्रक्रियाबाट बाहिर रही मुक्त हुनु भन्ने हो । चित्त शान्त गर्दै आफ्नो नित्य कर्मको भोग गरी ईश्वरको शरणमा पुग्नु भन्ने हो ।

साँझको समय अहिले सबैकालागि नित्य कर्म कै लागि छुटाइएको जस्तै बनेको छ । हामी आफू पनि ८ बजे जुममा जोडिनुपर्छ भनेर अभ्यस्त भइसकेका छौं । जुम सत्संगले आध्यात्मिक क्षेत्रमा प्रभाव त पारेको छ नै त्यसबाहेक पनि समूहमा बोल्नसक्ने क्षमताको विकास र नेपाली शुद्ध पढ्न सहयोग मिलेको छ । पुस्तक वाचन गर्ने क्रममा अशुद्ध भयो भने गुरुहरुले तत्काले सुधार पनि गरिदिनुहुन्छ । यसबाहेक पनि पछिल्लो समय कार्यक्रम संचालनकालागि अन्य सहभागीको पनि पालो हुन सुरु भएकाले धेरैले प्रविधिवारे ज्ञान पनि बढाउनुभएको छ ।

कार्यक्रममको निरन्तरतासँगै सत्संगमा सहभागीको संख्या पनि क्रमश: बढेको छ । खासगरी ग्रामिण क्षेत्रमा प्रविधिको विकाससँगै यसको प्रभाव र सिकाईसँगैको उपयोगिताले धेरैलाई खुशी तुल्याएको छ ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, भदौ १२, २०७८ १४:३८