चौथाइवालेमार्फत मोदीले दिन खोजेका तीन सन्देश

A+ A A-

भारतीय जनता पार्टीका विदेश विभाग प्रमुख विजय चौथाइवाले पाँच दिने नेपाल भ्रमणमा छन् । जनैपूर्णिमाका दिन नेपाल ओर्लेका चौथाइवालेले तीन दिनमा प्रमुख दलका नेताहरू भेटिसकेका छन् ।

राजनीतिक दौडधुपमा व्यस्त चौथाइवाले सरकार र राजनीतिक दलका नेताहरूसामु तीन सन्देश छाडेका छन् ।चौथाइवाले सरकारसँग सम्‍बन्ध सुदृढीकरण, दलहरूसँग विश्वासको वातावरण र कूटनीतिक र खुफिया एजेन्सीबाट माथि उठेर राजनीतिक रूपमा सम्बन्धको व्यवस्थापनको सन्देश दिइरहेको राजनीतिक दलका नेता तथा कूटनीतिक मामिला जानकारहरूले बताएका छन् ।

आइतबारदेखि मंगलबारसम्म उनले प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा, प्रमुख प्रतिपक्षी एमालेका अध्यक्ष केपी ओली, माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड, प्रस्तावित दल लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष महन्थ ठाकुर र गृहमन्त्री बालकृष्ण खाँणलाई भेटिसकेका छन् ।

आफ्नो भेटबारे ट्वीटरमार्फत जानकारी गराउँदै चौथाइवाले लेख्छन्, 'मैले नेपालका राजनीतिक दलका चार शीर्ष नेताहरूसँग भेट गरेँ । शेरबहादुर देउवा, केपी शर्मा ओली, पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड र महन्थ ठाकुर । उहाँहरू फरक राजनीतिक दर्शन र धारका हुनुहुन्छ ।तथापी सबैले नेपाल-भारत सम्बन्ध सुधारका लागि नरेन्द्र मोदीको प्रतिबद्धताको खुलेर प्रशंसा गर्नुभयो । नेपाल र भारतको सम्बन्ध सुधारका निम्ति अन्तरपार्टी समन्वय र संवादका लागि सबैले समान प्रतिबद्धता जनाउनुभएको छ।'

सरकारसँग सम्बन्ध सुदृढीकरणको सन्देश

विदेश विभाग प्रमुख चौथाइवालेले भारतबारे सत्तारुढ गठबन्धनका नेताहरूको धारणा बुझेका छन् । २८ असारमा नेपालका पाँच पूर्वप्रधानमन्त्रीको हैसियतमा हाल प्रधानमन्त्री बनेका शेरबहादुर देउवासहित पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड, माधवकुमार नेपाल, झलनाथ खनाल र बाबुराम भट्टराईले नेपालको राजनीतिक मामिलामा बाह्य हस्तक्षेप रहेको भन्दै भारततर्फ इंगित गरेका थिए ।

त्यस विज्ञप्तिप्रति भारतको साउथ ब्लकले असन्तुष्टि जनाएको थियो । राजनीतिक दलका नेताहरूसँगको भेटका क्रममा उनले यस विषयमा चासो राखेको कांग्रेस सहमहामन्त्री डा. प्रकाशशरण महत र माओवादी केन्द्रका नेता राम कार्कीले बताएका छन् ।

'नेपाल र भारतको सत्तारुढ पार्टीबीच सम्बन्ध विस्तारका निम्ति उहाँ आउनुभएको हो । भारत र नेपालको राजनीतिक दलबीच सहकार्य र विश्वासको वातावरण बनाउन उहाँको भ्रमण केन्द्रित छ,' महतले भने ।

माओवादी केन्द्रका नेता कार्कीले २८ असारको वक्तव्यपछि सम्बन्धमा केही असजिलो वातावरण उत्पन्न भएकाले गठबन्धनका नेताहरूको धारणा बुझ्न आएको बताए । 'पाँच पूर्वप्रधानमन्त्रीहरूको वक्तव्यपछि दुई देशको सम्बन्ध केही असजिलो बनेको थियो । अहिले गठबन्धन सरकारका नेताहरूसँग भारतबारे केही एसेसमेन्टका लागि आएको देखिन्छ,' कार्कीले भने ।

राजनीतिक दलबीच विश्वासको वातावरण

भाजपाले सत्ता गठबन्धनका राजनीतिक दलसहित प्रमुख प्रतिपक्षी एमालेसँग विश्वासको सम्बन्ध कामय गर्न खोजेको नेताहरू बताउँछन् । नेपालका राजनीतिक दलहरूले राष्ट्रवादी बन्न भारतविरोधी भावना फैलाउने भएकाले त्यस्ता गतिविधि कम गर्न भारतले नेपालका राजनीतिक दलहरूसँग विश्वासको वातावरण बनाउन खोजेको माओवादी केन्द्रका नेता कार्कीको बुझाइ छ ।

यस्तै कांग्रेस सहमहामन्त्री महत पनि भारतीय सत्तारुढ दलले नेपालका राजनीतिक दलहरूसँग सद्‍भाव कायम गर्दै सहकार्य गर्न खोजेको बताउँछन् । चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीका नेताहरूले नेपालका राजनीतिक दलहरूसँग गरेको सम्बन्ध विस्तार र महामारीमा दलीय हैसियत अनुसार गरेको सहयोगबाट भारतले पनि सिको गर्न खोजेको कार्की बताउँछन् ।

'योबीचमा चीनले नेपालका राजनीतिक दलहरूसँग राम्रै सम्बन्ध विस्तार गर्‍यो । उसले सबै राजनीतिक दलहरूलाई सहयोग गर्दै विश्वासिलो सम्बन्ध बनाउने कोसिस गरेपछि भारतले पनि यही नीति अबलम्बन गर्न खोजेको देखिन्छ,' कार्कीले भने ।

चौथाइवालेको भ्रमणबारे महत भन्छन्, 'अन्तरपार्टी समन्वय र सद्‍भावलाई प्रभावकारी बनाउँदै सत्तारुढ दलबीचको सम्बन्ध र विश्वासलाई बढाउन उहाँ आउनुभएको हो ।'

खुफिया र कूटनीतिक च्यानलभन्दा माथि उठेर सम्बन्ध विस्तार

भाजापाको विदेश विभाग प्रमुखले खुफिया कूटनीतिक च्यानलभन्दा माथि उठेर राजनीतिक तबरमा सम्बन्ध विस्तारको सन्देश पनि दिन खोजेका छन् । पूर्वप्रधानमन्त्री केपी ओलीको पालामा भारतबाट खुफिया एजेन्सी रअका प्रमुख सामन्त गोयल र विदेश सचिव हर्षवर्द्धन श्रृंगला नेपाल आएका थिए ।

गोयलको भ्रमणपछि राजनीतिक परिस्थिति फेरिएपछि अन्य राजनीतिक दलहरू भारतसँग चिढिएका थिए । त्यसपछि उनले चौथाइवालेलाई पनि पठाएका थिए ।

यस पटक नेपाल सरकारलाई सत्तारुढ भाजपाका विदेश विभाग प्रमुखले राजनीतिक तहमा सम्बन्ध विस्तार गर्न खोजेको सन्देश दिएको कूटनीति मामिला जानकार दिनेश भट्टराई बताउँछन् । 'भाजपा विदेश विभागक प्रमुखको भ्रमण केही राजनीति सन्देश साथ आएको छ । उनले नेपालसँगको सम्बन्धलाई राजनीतिक तहमा विस्तार गर्न खोजेको झल्को दिइरहेका छन्,' भट्टराईले भने ।

यस्तै माओवादी केन्द्रका नेता कार्की छिमेक नीतिमा भारतले केही परिवर्तन गर्न खोजेको बताउँछन् । 'अफगानिस्तानमा भारतलाई असफलता हात पर्‍यो । भारत अहिले कूटनीतिक रूपमा निकै अप्ठ्यारो स्थितिमा छ । यो बेलामा छिमेकीलाई चिढ्याउन हुँदैन भन्नेमा भारत सचेत देखिन्छ । विगतमा कर्मचारीतन्त्र र खुफिया एजेन्सीमार्फत नेपालसँग डिल गरिरहेको भारतले अब राजनीतिक तहबाटै सम्बन्ध सुदृढ गर्न खोजेको देखिन्छ,' कार्कीले भने ।

भू-राजनीतिक मामिला जानकार श्रीधर खत्री भारतको नेपाल नीतिमा भाजपाबाट पनि आकलन गरेर निर्णय लिन मोदीले गृहकार्य गरिरहेको हुनसक्ने बताउँछन् । 'कर्मचारीतन्त्रमा मात्र निर्भर नभएर पार्टीगत तहबाट समेत परिस्थिति आकलन गर्दै निर्णय लिन गृहकार्य सुरु गरेको हुनसक्छ,' खत्री भन्छन् ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, भदौ ८, २०७८ १८:१५