कहाँबाट पुग्यो खाजाघरमा कोरोनाको खोप ?

A+ A A-

सन्धिखर्क नगरपालिका–४ का चोपनारायण श्रेष्ठले बिहीबार कोरोनाविरुद्धको खोप लगाएको फोटो सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा सार्वजनिक गर्दै लेखे, ‘नेपाली कांग्रेसले सत्ता सञ्चालन गरेलगत्तै कोरोना भाइरसविरुद्धको खोप जनताको घरदैलोमा नै उपलब्ध, चैत मासन्तसम्म सम्पूर्ण देशवासीले खोप लगाइसकिनेछ ।’

तस्वीर : भीम उपाध्यायको फेसबुकबाट ।

श्रेष्ठले पोस्ट गरेको फोटो पूर्वसचिव भीम उपाध्यायले आफ्नो फेसबुकमा पोस्ट गरे । एकाएक एक महिलालाई खोप लगाउँदै गरेको तस्वीर सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भयो ।

तोकिएको थलोबाहेक खोप नै पाइँदैन । तर, खाजाघरमै खोप लगाएको तस्वीरले तरंग लगाइदियो । यो तस्वीर यस्तो बेला सार्वजनिक भयो, जतिबेला भारतबाट अवैध रूपमा खोप भित्रिएको अपुष्ट सूचना आएपछि स्वास्थ्य मन्त्रालयले त्यस्तो खोप नलगाउन सार्वजनिक आह्वान गरेको साता दिन पनि बितेको थिएन ।

‘यहीँको कर्मचारीले बदमासी गरे कि भन्ने शंका थियो तर होइन रहेछ । एक व्यापारीले ल्याएको खोप खाजा पसलमा लगाएको पाइयो । तराईको मानिसले ल्याएको भन्ने छ । बोर्डरमा पाइन्छ रे भन्ने सुनिन्छ,’ नगर प्रमुख कमलप्रसाद भुसालले भने ।

तस्वीर : भीम उपाध्यायको फेसबुकबाट ।

खाजाघरमै खोप लगाइरहेको तस्वीर सार्वजनिक भएपछि जिल्ला प्रशासन कार्यालय अर्घाखाँचीले फोटो सार्वजनिक गर्ने चोपनारायणलाई नियन्त्रणमा लिएर अनुसन्धान थाल्यो । कपिलवस्तुमा एक जनाबाट आफूले खोप किनेको अनुसन्धानका क्रममा चोपनारायणले बताएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी विष्णु पौडेलले बताए । ‘कपिलवस्तुबाट ल्याएर लगाएको भन्ने खुलेको छ । खोप ल्याउने मानिसको खोजी भइरहेको छ,’ उनले भने, ‘पक्राउ परेका व्यक्तिले प्रतिडोज १ हजारमा किनेर लगाएको हामीसँग भनेका छन् ।’

सरकारले ल्याएको खोप दुरुपयोग भएर बाहिर गएको हो वा खुला सीमाका कारण भारतबाट अवैध रूपमा भित्रिएको खोप हो भन्ने यकिन भइनसकेको प्रजिअ पौडेल बताउँछन् । ‘कपिलवस्तुको मानिसले ल्याएको हुनाले कपिलवस्तुसँग समन्वय भएइरहेको छ । त्यहाँ कति खोप आयो ? कतिले लगाए ? तथ्यांक मागेका छौँ,’ उनले भने, ‘तथ्यांक हेरेपछि सिमापारिबाट ल्याएको हो कि सरकारले ल्याएको खोप दुरुपयोग भएको हो, थाहा हुन्छ ।’

प्रमुख जिल्ला अधिकारी पौडेलका अनुसार खाजा घरमा लगाएको खोप कुन हो भन्ने पनि पुष्टि भएको छैन । हाल नेपालमा कोभिसिल्ड, भेरोसेल, जोन्सोन एन्ड जोन्सन खोप प्रयोग भइरहेको छ । खोप लगाएको फोटो सार्वजिक गर्ने चोपनारायणलाई प्रशासनले छोडिसकेको छ । ‘खोप ल्याउने मानिसको खोजी भइरहेको छ । लगाउने हाम्रै नियन्त्रणमा रहने गरी छोडिएको हो,’ पौडेलले भने ।

कस्तो कारबाही हुन्छ ?

नियमभन्दा बाहिर गएर खोप ल्याएको पाइएमा जेल सजायसम्मको कारबाही हुने व्यवस्था ऐनमा छ । यस्तो कसुर गर्नेलाई कालोबजारी तथा अन्य केही सामाजिक अपराध तथा सजाय ऐनअन्तर्गत कारबाही हुन्छ । उक्त ऐनको दफा ७ मा औषधिमा मिसावट वा मिसावट भएको औषधि बिक्री गरेमा जन्मकैद, १० वर्षसम्म कैदसहित जरिवानाको सजाय हुने व्यवस्था छ ।

अर्घाखाँचीमा मात्र होइन, काठमाडौंमा पनि भारतबाट लुकाएर ल्याएको खोप प्रतिडोज ६ हजारमा लगाइरहेको सूचना सरकारी निकायमा पुगेको छ । भारतमा निजीक्षेत्रले पनि खोप ब्रिकी गर्न पाउने भएकाले औषधि आपूर्तिकर्ताले लुकाएर खोप नेपाल भित्र्याउने गरेको आशंका छ । यसरी अवैध रूपमा ल्याइएको खोपले मानव स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पर्ने विज्ञहरू बताउँछन् । ‘खोप आयात–निर्यात गर्दा कोल्डचेन मिलाउनुपर्ने हुन्छ । कोल्डचेन नमिलेको खोप लगाउनै मिल्दैन,’ औषधि व्यवस्था विभागका प्रवक्ता सन्तोष केसी भन्छन्, ‘मापदण्डविपरीत ल्याएको खोप गुणस्तरहीन हुन्छ ।

बजारमा प्रतिडोज ६ हजारमा कोरोनाको खोप, नक्कली हुन सक्ने

प्रकाशित मिति: आइतबार, साउन १०, २०७८ १८:०६