जसपामा राजेन्द्र महतोलाई झट्‌का : अधिकांश नेता र सांसद यादव पक्षतिर खुल्दै

A+ A A-

गजेन्द्रनारायण निधि नेतृत्वको सद्‍भावना पार्टीको राजनीतिक विरासत धानेका थिए- राजेन्द्र महतोले ।

विरासत यस कारण कि पटक-पटक विभाजित सद्‍भावना पार्टीले पुच्छर झुण्ड्याएर निकै दल खुले, तीमध्ये महतोले नेतृत्व गरेको दल मात्रै बलियो बनिरह्यो । तराईका धेरै जिल्लामा पार्टीको संरचना वडासम्म पुग्नेमा महतोको सद्‍भावना मात्रै थियो । संसदमा बलियो उपस्थिति पनि उनको पार्टीको मात्रै थियो ।

तर, राजपा निर्माणपछि परिस्थिति फेरियो । अहिले महतोका नेताहरू नै छोडेर जसपाका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवको लाइनमा खुलेका छन् । ०४५ सालदेखि नै सद्‍भावना पार्टीमा सक्रिय थिइन्, अमृता अग्रहरी । सद्‍भावना पार्टीमा राजेन्द्र महतोभन्दा अघि जोडिएकी अग्रहरीको राजनीतिक विरासत जति बलियो हो, त्यति नै बलियो निर्णय गरेर महतोलाई छोडेकी छिन् ।

सद्‍भावनासँग जोडिएको झण्डै तीन दशक लामो राजनीतिक सम्बन्धलाई शनिबार छाडेर यादवको राजनीतिक लाइनमा खुल्न पुगिन् । जसपाको विवादमा एक महिनाअघिसम्म महतो पक्षको लाइनमा थिइन् । तर, संसद पुनर्स्थापना हुनुअघि नै अग्रहरीले महतोसँग असन्तुष्टि पोखेकी पनि थिइन् ।

अग्रहरीको खास असन्तुष्टि मन्त्री हुन नपाएकोमा थियो । शिलापत्रसँगको संवादमा अग्रहरीले असन्तुष्टिको कारण त बताएकी थिइनन् तर पार्टीसँग असन्तुष्टि रहेको चाहिँ बताएकी थिइन् । महतोलाई छाड्नेमा अग्रहरीमात्र होइन, अर्का सांसद प्रमोद साहले पनि छन् । साह पनि मन्त्रीका आकांक्षी थिए । तर, उनको माग पनि महतोले सम्बोधन गर्न सकेनन्, जसले गर्दा साह महतोलाई छाडेर जसपाका अर्का अध्यक्ष उपेन्द्र यादवको लाइनमा खुलेका छन् ।

अनिल झानिकट सांसद रानी मण्डल पनि उपेन्द्र यादव खेमामा खुलेकी छिन् । र, पहिला उपेन्द्र यादवबाटै सांसद भएकी तर केही महिनाअघि ठाकुर–महतो पक्षमा लागेर राज्यमन्त्री नै भएकी रेणुका गुरुङ पुनः यादव पक्षमा लागेकी छिन् ।

महतोलाई अर्को झट्का लगाइन् नरमाया ढकालले । राजेन्द्र महतोले समानुपातिक सूचीमा पहाडी समुदायबाट ढकाललाई पहिलो नम्बरमा राखेर सांसद बनाएका थिए । ढकाललाई सांसद बनाउँदा आर्थिक चलखेल भएको भन्दै महतोमाथि आरोप लाग्यो ।

तर, ढकाल पनि महतोको लाइन छाडेर उपेन्द्र यादवको लाइनमा लागेकी छन् । यी तीनै जना सांसद शनिबार औपचारिक रूपमा यादव खेमामा लागेका हुन् । र, आइतबार यादव पक्षको संसदीय दलको बैठकमा हस्ताक्षर पनि गरेका छन् । र, उनीहरूले प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवालाई विश्वासको मत दिने भएका छन् ।

संघीय सदस्यमा महतोनिकट ६ जना सांसद थिए । ६ जनामध्ये अग्रहरी, साह र ढकालले छाडेपछि महतो, लक्ष्मणलाल कर्ण र चन्द्रकान्त चौधरी मात्रै छन् ।

प्रदेश सांसदले पनि छाड्दै साथ

काठमाडौंमा ढकालले गुट परिवर्तन गरेर यादवको लाइन लिएपछि त्यसको असर लुम्बिनी प्रदेशमा पर्ने सम्भावना देखिएको छ ।

ढकालकै साथी कल्पना पाण्डे लुम्बिनी प्रदेशमा पूर्वराजपा समूहबाट सांसद भएकी थिइन् । पूर्वराजपाको लुम्बिनीको एक मात्र सांसद पाण्डेको संगत ढकालसँग जुन स्तरको छ, त्यसले पाण्डे पनि यादव लाइनमा खुल्ने सम्भावना रहेको देखिन्छ ।

त्यस्तो अवस्थामा मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेललाई झन् सकस पर्ने देखिन्छ । पाण्डे पोखरेललाई मुख्यमन्त्रीमा समर्थन गरेर मन्त्रीसमेत हुन पुगेकी थिइन् । लुम्बिनी प्रदेशमा पाण्डेमाथि ढकालको प्रभाव पर्ने आकलनपछि प्रदेश २ को हिसाब हेर्दा पनि महतो कमजोर बन्दै गएको देखिन्छ । महतोका पक्षमा ११ जना प्रदेश सांसद थिए । त्यसमध्ये अहिले नै तीन जना सांसद अञ्जु यादव, निरा साह र रिमा यादवले महतोको पक्ष छाडिसकेका छन् । र, महतो पक्षका मन्त्री नवलकिशोर साहले पनि महतोलाई छाडेर यादव लाइनमा खुलिसकेका छन् ।

प्रदेश सांसद उपेन्द्र महतो चाहिँ राजेन्द्रको नातेदार नै भएकाले अहिलेसम्म टिकिरहेका छन् । तर, महतोका विश्वासपात्रको रूपमा रहेका मनीष सुमन, विक्की यादव, गौरीनारायण साह, सुनिता साह र सरोज यादव पनि महतोसँग अहिले सन्तुष्ट भने छैनन् ।

कार्यकारिणी समितिमा पनि कमजोर

महतोलाई संसदीय फाँटमा मात्र होइन, पार्टी सत्तामा पनि झट्का लागेको छ । महतोले जसपाको ५१ सदस्यीय कार्यकारिणी सदस्यमा ७ जनाको कोटा पाएका थिए । ती सात जनामा आफूबाहेक मृगेन्द्र सिंह, नवलकिशोर साह, मनिष सुमन, अमृता अग्रहरी, रेशम चौधरी र राजकुमार लेखी थिए । तीमध्ये मृगेन्द्र सिंह र नवलकिशोर साह पहिला नै महतोलाई छाडेर उपेन्द्र यादवतिर लागेका थिए ।

अहिले अमृता अग्रहरी पनि लागेपछि महतोसँग चार जना मात्रै बाँकी रहेका छन् । त्यसमा पनि मनिष सुमन काठमाडौं बाहिर छन् भने राजकुमार लेखी केही दिन यता बैठकमा उपस्थित भइरहेका छैनन् । लेखी पनि असन्तुष्ट रहेको महतोनिकट स्रोतको दाबी छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, साउन ३, २०७८ १७:३१