ग्रामीणको दुःखः बिरामीको बाटोमै मृत्यु, बाढीमा एम्बुलेन्स

बाढीले पुरिएको एम्बुलेन्स । तस्वीर - दिनेश गुरूङ ।

A+ A A-

कास्कीको मादी गाउँपालिका ९, मुग्रीबेसीकी ८१ वर्षीय गोमा अधिकारी बुधबार साँझ एक्कासि बिमार परिन् । उनलाई पोखरा ल्याउन गाउँमै सञ्चालित एम्बुलेन्स बिहीबार बिहानै मुग्रीबेसी पुग्यो ।

गोमाको घर मुग्रीबेसीबाट पोखरा आउन तीन घन्टा लाग्छ । परिवारले बुधबार राति सम्पर्क गरे पनि एम्बुलेन्स पुगेन । बिहीबार बिहानै एम्बुलेन्स गोमालाई पोखरा ल्याउन घर गयो । तर, न गोमा अस्पताल पुग्न पाइन्, न एम्बुलेन्सले उनलाई वार्दी खोला किनारसम्म छोड्न सक्यो । घरभन्दा १० मिनेट टाढा गोमाले सास छोडिन्, केही पर पुगेपछि एम्बुलेन्स बाढीमा पुर्‍यो ।

गोमालाई लिएर घरबाट हिँडेको ‘रुदीखोला एम्बुलेन्स’ मादी ९, गहतेबेसीको खहरे खोलामा आएको बाढीमा पुरिएको हो । यो घटना बिहीबार बिहान ९ बजेको हो । ‘पानी परेपछि बाटो पनि बिग्रिएको छ । बाटो सफा गर्दै गइरहेको थियो । बीचमा खहरे खोलामा आएको बाढीले एम्बुलेन्सको आधा भाग पुरिएछ,’ एम्बुलेन्स सञ्चालन उपसमिति अध्यक्ष ओमप्रकाश गुरुङले सुनाए ।

सडकमा ठाउँठाउँमा पहिरो खस्ने भएकाले पन्छाउँदै जानुपर्ने बाध्यता मादीबासीलाई छ । रुदीखोला एम्बुलेन्समा एक जना सहयोगी पनि थिए । बिरामी गोमा, तीन जना परिवारका सदस्य, चालक र सहचालक गरेर एम्बुलेन्समा ६ जना थिए ।

गोमाको बाटोमै निधन भयो । उनको अवस्था घरमै हुँदा गम्भीर थियो । ‘पोखरा ल्याउने भने पनि एम्बुलेन्समा जाँदाजाँदै सास गएछ । त्यही पनि एकपटक स्वास्थ्यचौकीसम्म जाऔँ भनेर अगाडि जाँदा एम्बुलेन्स पुरियो,’ संयोजक गुरूङले थपे, ‘पछि उहाँको मृत्यु भएको भन्ने भएपछि त्यहीँबाट शव घर लैजानुभयो ।’

बर्खामा वार्दी खोला उर्लिंदा गाडी वारपार गर्न सक्दैनन् । त्यहाँ रहेको झोलुङ्गे पुलबाट स्थानीय ओहोरदोहोर गर्छन् । वार्दी खोला वारिपट्टि थुम्सीकोट प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रमा अर्को एम्बुलेन्स छ । झोलुङ्गे पुल तरेपछि उक्त केन्द्रमा रहेको एम्बुलेन्सबाट बिरामीलाई पोखरा ल्याइन्छ ।

पोखराको अस्पताल पुर्‍याउने भनेर घरबाट ल्याइएकी गोमाले बाटोमै सास छोडिन् । एम्बुलेन्स चालक सुबास अधिकारीलाई भाग्यले साथ दियो, उनी बाढीले बगाएर पनि बाँचे । एम्बुलेन्सबाट निस्केर भाग्न खोज्दा उनलाई बाढीले बाटोभन्दा एक सय मिटर तल हुत्याइदिएको थियो । ढाड र हातमा चोट लागेका चालक अधिकारीलाई उपचारका लागि पोखराको पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय अस्पताल ल्याइएको छ ।

मृतक गोमाका आफन्तले खबर गरेपछि गाउँबाट युवाहरू घटनास्थल पुगेका थिए । ‘खोला सानै हो । दाउरा र घसेटा आएर ब्लक भएछ । जाँदाजाँदै ह्वात्तै आएर एम्बुलेन्समा परेछ,’ घटनास्थल पुगेका स्थानीय बिनोद नेपालीले भने । उनका अनुसार खोलामा बगेको भेल तर्काएर, जेसिभी डोजरको सहयोगमा एम्बुलेन्सलाई बाढीबाट निकालेर गाउँ नै लगिएको छ ।

कास्कीको मादी गाउँपालिका र लमजुङको क्व्होलासोथार गाउँपालिकालाई रुदीखोलाले छुट्याउँछ । त्यही खोलामा रुदीखोला ए र बी जलविद्युत् आयोजना छ । ती आयोजनाको प्रवर्द्धनक विन्ध्यावासिनी हाइड्रोपावर डेभलप्मेन्ट कम्पनीलाई मादीका स्थानीयले दुई वर्ष पहिला आफ्नो समस्या सुनाए । त्यसपछि कम्पनीले सहयोग स्वरूप डेढ वर्ष पहिला दिएको एम्बुलेन्स मादी ८, ९ र क्व्होलासोथार ५, ६, ७ का बिरामीको सारथी बनेको छ ।

एम्बुलेन्स मादी ८ र ९ को सीमाना रबैडाँडामा राखिए पनि बिरामी लिन लमजुङ पनि पुग्छ । कास्कीसँग सीमा जोडिएको लमजुङको सिङ्दी, पसगाउँ, भोजे, घाम्राङका बिरामीलाई एम्बुलेन्सले सेवा दिँदै आएको छ । लमजुङका यी गाउँलाई सदरमुकाम बेसीशहर जानभन्दा मादी हुँदै पोखरा आउन सजिलो हुन्छ ।

मादी गाउँपालिकाभर अहिले तीन वटा एम्बुलेन्स छन् । गाउँपालिकाका दुई एम्बुलेन्सले कोरोना संक्रमित बिरामी ओसार्न शुल्क लिएको छैन । अरू बिरामी ओसार्न शुल्क तोकेको छ । रुदीखोला एम्बुलेन्स सञ्चालन उपसमितिले प्रतिकिलोमिटर एक सय २० रुपैयाँ सेवा शुल्क लिने गरेको छ । ‘पोखराबाट गाडी बोलाउँदा समय लाग्थ्यो । १५ हजार लाग्थ्यो । भनेबेलामा गाडी नपाउँदा बिरामीको घरमै ज्यान जान्थ्यो । अहिले गाउँमै एम्बुलेन्स हुँदा धेरै सजिलो छ,’ उपसमिति अध्यक्ष ओमप्रकाशले भने ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, असार १७, २०७८ १९:१२