कांग्रेस १४औँ महाधिवेशन : आफ्नै समूह मिलाउन देउवा र पौडेल दुवैलाई चुनौती

A+ A A-

नेपाली कांग्रेसको १४औँ महाधिवेशनमा सभापतिमा उठ्ने तयारी गरिरहेका सभापति शेरबहादुर देउवा र वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल दुवैलाई आफ्नो समूह मिलाउन चुनौती खडा भएको छ । सभापतिका आकांक्षी धेरै हुँदा दुवैलाई व्यवस्थापनका लागि कठिनाइ भएको हो ।

सभापति देउवाले पदमा दोहोरिने कसरत सुरुवात गरिसकेका छन् भने वरिष्ठ नेता पौडेलले पनि सम्पर्क कार्यालय खोलेर अभियान सञ्चालन गरिसकेका छन् । तर, दुवै समूहमा सभापतिको आकांक्षीको संख्या बढ्दैछ ।

१३औँ महाधिवेशनमा सभापतिमा निर्वाचित हुन देउवालाई सघाएका निधिले यसपटक पदमा दाबेदारी नछाड्‍ने जानकारी गराइसकेका छन् । यस्तै त्यस समूहमा गोपालमान श्रेष्ठले पनि सभापति लड्ने तयारी गरेका छन् । दुवैलाई देउवाको प्रस्ट सन्देश छ, 'सभापतिमा जसलाई पनि लड्ने अधिकार छ, म पनि लड्छु ।'

निधि १५औँ महाधिवेशनसम्म कुर्ने पक्षमा छैनन् भने श्रेष्ठको पनि त्यस्तै दाबी छ । १३औँ महाधिवेशनमा देउवालाई समर्थन गरेकाले यसपटक देउवाले उनीहरूलाई समर्थन गर्नुपर्ने दुवैको मत छ । देउवालाई विश्राम लिन गरिएको आग्रह उनले अस्वीकार गरेपछि छुट्टै समूहमार्फत भएपनि सभापतिमा लड्ने निधिको तयारी छ ।

'अर्को महाधिवेशनसम्म गगन र विश्वप्रकाश पुस्ताको नेतृत्वमा दाबी गर्ने समय आउँछ । यो नै मेरो अन्तिम अवसर हो,' निधिको भनाइ छ ।

१३औँ महाधिवेशनमा देउवाले निधिसँगै उनलाई नेतृत्व हस्तान्तरणको आश्वासन दिएका थिए । एक पटक पार्टी सभापति भएपछि विश्राम लिने देउवाको भनाइ थियो । १४औँ महाधिवेशनमा सभापतिमा निधिलाई सघाउने प्रतिवद्धतासहित उनले निधिको समर्थन खोजेका थिए । देउवालाई सहयोग गर्न उनले केन्द्रीय सदस्यमा मनोनयन दर्ता गराएका थिए । अहिले भने राजनीतिक परिस्थिति र पार्टीलाई बलियो बनाउन आफू दोहोरिन चाहेको भन्दै देउवाले सहयोग मागिरहेका छन् ।

यता, अघिल्लो महाधिवेशनमा देउवाले श्रेष्ठलाई उपसभापति बनाउने आश्वासन दिएका थिए । उनको स्थानमा देउवाले निधिलाई मनोनयन गरे । त्यसयता श्रेष्ठ देउवासँग रुष्ट छन् । श्रेष्ठ भन्छन्, 'देउवा समूहको दोस्रो नेता म भएकाले मलाई उहाँले सहयोग गर्नैपर्छ । पटक-पटक प्रधानमन्त्री र एकपटक सभापति भएसकेका देउवाले अब काँध फेर्ने बेला भयो,' उनले भने ।

पार्टीको विभाजनपछि गठिन कांग्रेस प्रजातान्त्रिकमा उनले कार्यवाहक सभापतिको भूमिका निर्वाह गरेका थिए । ११औँ महाधिवेशन ताका जेलमा रहेका देउवालाई कांग्रेस प्रजातान्त्रिकको सर्वसम्मत रूपले सभापति बनाउन र १३औँ महाधिवेशनमा कांग्रेसको सभापति बनाउन सहयोग गरेकाले यसपटक देउवाले आफूलाई समर्थन गर्नुपर्ने उनको मत छ ।

यता पौडेल समूहमा सभापतिका चार आकांक्षी छन् । नेता पौडेलसहित महामन्त्री शशांक कोइराला, नेताहरू शेखर कोइराला र प्रकाशमान सिंहले दाबी पेस गरिरहेका छन् । पौडेलले अनामनगरमा सम्पर्क कार्यालय खोलेर अभियान चलाइरहेका छन् । पहिलो संसद विघटनताका अलमलमा परेका कांग्रेसलाई नेता पौडेलले राजनीतिक रूपमा डोर्‍याएका थिए । संसद विघटन प्रतिगमन भएको संस्थागत निर्णय उनकै समूहको दबाबका कारण भएको थियो ।

देउवाले पार्टीलाई कमजोर बनाएको र विधि मिचेकाले उनको विकल्प खोज्नैपर्ने अभिव्यक्ति पौडेलले दिइरहेका छन् । १३औँ महाधिवेशनमा सभापतिमा पराजय भोगेका पौडेलले देउवाको विकल्प आफैँ बन्ने तयारी गरिरहेका छन् । 'पार्टीमा देउवाको विकल्प खोज्नुपर्छ भन्ने मत बढिरहेको छ । शीर्ष नेता भएकाले मेरो स्वभाविक दाबी छ । साथीहरूले पनि उठ्नुपर्ने सुझाव दिइरहेका छन्, छलफल हुँदैछ,' उनले भने ।

यता महामन्त्री शशांक कोइरालाले पनि सभापति उम्मेदवारी दिने तयारी गरेका छन् । उनले पनि आन्तरिक छलफललाई तीव्रता दिएका छन् । १३औँ महाधिवेशनमा १४ सय १७ मतका साथ उनी महामन्त्रीमा विजयी भएका थिए । बिपीका छोरा भएका कारण पनि नेतृत्वमा कोइराला परिवारमा फर्काउन उम्मेदवारी दिने उनको तयारी छ ।

यता उनका दाजु शेखर कोइरालाले पनि नेतृत्वमा दाबी गर्ने तयारी गरेका छन् । अघिल्लो महाधिवेशनमा शशांकलाई पदाधिकारीमा पुर्‍याउन सहयोग गरेकाले यसपटक आफूलाई सहयोग गर्नुपर्ने शेखरको भनाइ छ । पौडेलले पनि विश्राम लिनुपर्ने उनको मत छ ।

'रामचन्द्र पौडेल सिनियर नेता हुनुहुन्छ त्यस कारण उहाँको दाबी स्वभाविक पनि छ तर उहाँले अब नयाँ पुस्तालाई सहयोग गर्नुपर्छ यसपटक सबैले मलाई सहयोग गर्नुहुन्छ भन्ने मेरो अपेक्षा छ,' उनले भने ।

यता नेता प्रकाशमान सिंह पनि १३औँ महाधिवेशनमा आफैँले शशांकलाई महामन्त्रीमा प्रस्ताव गरेकाले यसपटक सभापतिमा उनले आफूलाई सहयोग गर्नुपर्ने बताउँछन् । '१३औँ महाधिवेशनमा महामन्त्रीमा कोइरालालाई म आफैँले प्रस्ताव गरेको थिएँ । कि त गणेशमानको छोरा भएकाले लड्न पाउँदैनस् भन्नुपर्‍यो कि म कन्भिन्स हुने विकल्प उहाँहरूले दिनुपर्‍यो । अन्यथा म दाबेदारी छोड्ने पक्षमा छैन,' उनले भने ।

१४औँ महाधिवेशनमा संस्थापन र पौडेल पक्षबाट दाबेदारी आइरहेको समयमा कांग्रेसको तेस्रो धार कृष्ण सिटौलाले भने हालसम्म केही कुरा खुलाएका छैनन् । १३औँ महाधिवेशनमा उनकै सहयोगमा देउवाले जित हासिल गरेका थिए । देउवाले पार्टीलाई कमजोर बनाएको निष्कर्षमा उनी पनि पुगेका छन् । तर, उनको विकल्पमा आफैँ अग्रसर हुने वा नहुने विषयमा सिटौला मौन छन् ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, असार ७, २०७८ १६:१६