उत्पादक भन्छन् - अक्सिजन प्लान्ट चाउचाउ हो र तुरुन्त बनाउन सकिने ?

A+ A A-

सामान्य समयमा २ सय २० वटा सिलिन्डर भर्न सकिने रूपन्देहीस्थित लुम्बिनी ग्यास प्रालिमा दैनिक एक सय सिलिन्डर मुस्किलले भरिन्थ्यो ।

विगत विगत २० दिनदेखि भने सञ्चालक रमेश खनालको मोबाइलमा अक्सिजनका लागि २४सै घण्टी बज्छ । रूपन्देहीमा कोभिड संक्रमण बढेदेखि नै उनको मात्रै होइन बाँकी दुईवटा कम्पनीको हालत पनि उस्तै छ । अक्सिजनकै अभावले त्यहाँ दुई दिनमा १४ जनाले ज्यान गुमाएका छन् ।

‘माग थेगिनसक्नु छ । २४ घण्टा बिजुली आयो भने २ सय ५० वटा भर्न सक्छौँ, तर माग भने १२ सय सिलिन्डरको छ,’ उनले भने ।

सञ्चारमाध्यममा अक्सिजनको अभावले बिरामीको मृत्यु भयो भन्ने खबर आएकाले नचाहिए पनि मान्छेहरूले अक्सिजन भर्न आएको कारण पनि यो समस्या देखिएको खनालको भनाइ छ ।

‘अहिले सिलिन्डरको अभाव छैन । मेरो कम्पनीमा मात्रै क्षमताभन्दा तीन गुणा धेरै सिलिन्डर छ । तर मागअनुसार उत्पादन गर्न सकेका छैनौँ । दिनमा १५ वटा सिलिन्डरको गाडी त मेरो कम्पनीमा लाइनमा बसेको हुन्छ,’ उनले भने ।

उत्पादनको समस्या सँगसँगै विनासूचना विद्युत् कटौती हुँदा क्षमताअनुसार अक्सिन उत्पादन गर्न नसकिएको खनालको गुनासो छ । सरकारले भनेझैँ निजीक्षेत्रले कुनै पनि हालतमा १५/२० दिनमा प्लान्ट बनाउन नसक्ने उनले दाबी गरे ।

‘यो व्यावहारिक कुरा होइन । सरकारले नै जीटुजीमार्फत ल्यायो भने सम्भव होला,’ उनले भने ‘ सरकारले विदेशबाट लिक्विड अक्सिजन ल्यायो भने पनि केही सहज होला । नत्र अझै संक्रमण बढ्यो भने हामी केही पनि गर्न सक्दैनौँ,’ उनले शिलापत्रसँग भने ।

पछिल्लो समय उपत्यकामा मात्रै उत्पादनभन्दा तीत गुणभन्दा धेरै अक्सिजन माग भइरहेको र माग बढिरहेको सीता प्रोडक्स प्रालि, सीता अक्सिजनका संचालक तथा नेपाल अक्सिजन ग्यास उत्पादक संघका सदस्य प्रह्लाद तिमल्सिनाले बताए ।

‘हाल उपत्यकामा आठवटा फ्याक्ट्री छन् । त्यसले धेरै उत्पादन गर्‍यो भने नौ हजार सिलिन्डर भर्न सकिन्छ । डिमान्ड भने २० देखि २३ हजार सिलिन्डरको छ,’ उनले भने ।
उत्पादित अक्सिजन पनि धेरैले स्टक राखेका कारण तत्काल खोज्नेले नपाउने गरेको उनले खुलासा गरे ।

‘मेरो कम्पनीले विद्युत् टौती नभए दिनमा १२ सयसम्म सिलिन्डर भर्न सकिन्छ, तर करिब दुई सयवटा बाहिरी सिलिन्डर भर्नुपर्छ । यसरी अरु सिलिन्डर भर्दा हामीलाई अस्पताल लैजाने सिलिन्डर भर्न समय लाग्छ,’ तिमल्सिनाले भने ।

दीर्घ रोगीका लागि नगरपालिकाको सिफारिसका आधारमा मात्र भर्ने नियम लागू हुने हो भने घरमा स्टक सिलिन्डर राख्नेको संंख्या घटाउन सकिने उनको सुझाव छ ।

बेलाबेलमा हुने विद्युत् कटौतीले पनि धेरै समस्या परेको उनले गुनासो पोखे । पाँच मिनेट बत्ती गयो भने पौने घन्टा उत्पादन रोकिने उनले बताए । सरकारले भनेझैँ तत्काल अक्सिजन प्लान्ट बनाउन सम्भव नभएको उनको पनि भनाइ छ ।

‘प्लान्टको फाउन्डेसन बनाउनै दुई महिना लाग्छ । अक्सिजन प्लान्ट वाईवाई चाउचाउ हो र तुरुन्त बनाउन सकिने ?,’ उनले प्रश्न गरे ।

अक्सिजनको सर्कुलेसन मिलाउन सके केही राहत हुने उनको तर्क छ । ‘संक्रमण कम भएको ठाउँबाट अक्सिजन भरेर धेरै चाहिएको ठाउँमा लगे धेरैको ज्यान जोगाउन सकिन्छ । यसरी सर्कुलेसन मिलाउनुबाहेक हामीसँग विकल्प छैन,’ तिमल्सिनाले भने ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, वैशाख ३१, २०७८ १७:४९