फेवा किनारमा रमिता : पर्खाल भत्काउन गएको डोजर ‘खोस्रेर’ फर्कियो

खपौँदीस्थित फेवाताल किनारमा लगाइएको पर्खाल भत्काउन पुगेको डोजर । तस्वीर - अनुप / शिलापत्र

A+ A A-

सौन्दर्यकरणको नाममा फेवाताल किनारमा लगाइएको पर्खाल भत्काउन शुक्रबार दिउँसो पोखरा महानगरको डोजर पुग्यो ।

मापदण्ड नतोकिँदासम्म कुनै काम नगर्न महानगरले पटकपटक आग्रह गर्दा पनि अटेर गरेपछि पर्खाल भत्काउन डोजर गएको थियो । पोखरा १८ खपौँदीमा करिब डेढ सय मिटरको पर्खाल बनाइए पनि ५ मिटरमात्रै भत्काएर महानगरको डोजर फर्कियो । त्यसबाहेक १ टिपर ढुंगामात्रै जफत गरेर महानगरले ‘देखावटी काम’ गरेको छ ।

पर्खालमा डोजर लगाउँदा स्थानीय र प्रहरीबीच झडपसमेत भयो । तर, कुनै अप्रिय दुर्घटना भने भएन । झडप हुने आँकलन गरेर नेपाल प्रहरी, नगर प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी ६० जनाभन्दा बढी परिचालन गरिएको थियो । मेयर मानबहादुर जिसीले पर्खाल भत्काउन कर्मचारीलाई निर्देशन दिएका थिए ।

० फेवा किनारको रिटेनिङ पर्खाल भत्काउन खोज्दा विवाद, डोजर चालकलाई धम्की

जग्गाधनीले सौन्दर्यकरण गर्न अदालतको आदेश पाएको बताएपछि हाललाई पर्खाल भत्काउने काम रोकिएको महानगरको विपद् व्यवस्थापन तथा निरीक्षण महाशाखा प्रमुख नारायण शर्माले बताए ।

‘उहाँहरूले अदालतको अन्तरिम आदेश छ भनेपछि रोकिएको हो । तर, कार्यालयमा त्यो आइपुगेको छैन,’ उनले भने, ‘उहाँहरूलाई सबै डकुमेन्टसहित आइतबार आउन अनुरोध गरेका छौँ ।’ अदालतले नभत्काउन आदेश गरेको भए त्यहीअनुसार प्रक्रिया अगाडि बढाइने शर्माले बताए ।

सेतु आचार्यको नाममा रहेको जग्गामा बनाइएको पर्खालमा डोजर लगाउँदा स्थानीय र प्रहरीबीच झडप भएको थियो । जग्गाधनीलाई महानगरले फेवातालको ४ किल्ला निर्धारण तथा सीमांकन समितिको काम नसकिँदासम्म कुनै काम अगाडि नबढाउन आग्रह गरेको थियो । तर, उनीहरूले पटकपटक अटेर गरिरहे ।

मेयर जिसी, उपमेयर मन्जुदेवी गुरुङसहितको टोलीले २८ मंसिरमा सोही ठाउँको पर्खाल भत्काएको थियो । त्यसअघि २७ मंसिरमा पनि कुनै संरचना नबनाउन ध्यानाकर्षण गराइएको थियो । रातारात फेरि पर्खाल ठडाउन थालिएपछि २८ मंसिरमा डोजर लगाएर भत्काइयो ।

पर्खाल भत्काउन खोज्दा स्थानीय र प्रहरीबीच भएको झडप । तस्वीर - अनुप / शिलापत्र

पोखरा महानगरपालिकाका प्रतिनिधि, नगर प्रहरी, नेपाल प्रहरी शुक्रबार डोजर लगाउन पुग्दा हात हालाहाल नै भयो । जग्गाधनीले पहिल्यै केही युवाको जमात जम्मा गरेका थिए । ती युवा प्रहरी र डोजरमाथि ढुंगा हान्न खोजिरहेका थिए ।

जग्गाधनीका छोरा विजयराज आचार्यले जम्मा गरेका युवाले फेवाताल बचाउनुपर्छ भनेर लागिपरेका अभियन्ता रामबहादुर पौडेललाई कालोमोसो दल्ने धम्की दिएका थिए । ती युवाले पौडेलमाथि झन्डै कुटपिट गरेका थिए, अरुले उनलाई तानेर जोगाए ।

पहिल्यै डोजर लगाइएको ठाउँमा अटेर गरेर पुनः काम गरिरहेका जग्गाधनी आफूहरू सौन्दर्यकरण गर्न पर्खाल लगाएको बताउँछन् । ‘आफ्नो जग्गा संरक्षण गर्न कसैको अनुमति लिनुपर्छजस्तो लाग्दैन । सौन्दर्यकरण गर्ने हो भनेर विभिन्न निकायमा भनेका छौँ,’ जग्गाधनी विजयराज आचार्यले भने, ‘यहाँ वरिपरि रेस्टुरेन्ट बनेका छन्, व्यवसाय चलिरहेको छ । हामीले व्यवसाय चलाउने उद्देश्यले पर्खाल लगाएको होइन ।’

० फेवाताल किनारमा रिटेनिङ पर्खाल : अटेरी व्यवसायी, मूकदर्शक महानगर (भिडियोसहित)

आफ्नोमात्रै नभई फेवाताल किनारमा बनाइएका सबै संरचना भत्काइनुपर्ने आचार्यको माग छ । सरकारले उचित मुआब्जा दिए जुनसुकैबेला जग्गा छोड्न तयार रहेको आचार्यले बताए । पर्खाल लगाइएको ठाउँमा आचार्य परिवारको करिब १० रोपनी जग्गा छ ।

नागरिक अभियन्ता पौडेल महानगरले तालको मापदण्ड जतिसक्दो छिटो तोकेर जग्गाधनीलाई उचित मुआब्जा दिनुपर्ने बताउँछन् । ‘यहाँ भत्काउने काममात्रै गर्नु हुँदैन । हामी फेवातालको पक्षमा वकालत गर्नुपर्छ भन्ने हाम्रो मान्यता हो,’ उनले भने, ‘पहिला छानबिन गर्नुपर्‍यो । उहाँहरुकै हो भने समयअनुसारको मुआब्जा दिनुपर्छ ।’ आफूहरू जग्गाधनीको विरोधमा नरहेको अभियन्ता पौडेलले स्पष्ट पारे ।

० मेयर जिसीको निर्देशन – फेवा किनारको पर्खाल भत्काइदिनू

दुई महिना पहिला सार्वजनिक फेवातालको चार किल्ला निर्धारण तथा सीमांकन समितिको प्रतिवेदनअनुसार तालको क्षेत्रफल ११ हजार २ सय ५५ रोपनी (५.७२६ वर्ग किलोमिटर) छ । २०६९ सालमा विश्वप्रकाश लामिछाने नेतृत्व समितिले बुझाएको प्रतिवेदनमा फेवातालको क्षेत्रफल १२ हजार ८ सय ७४ रोपनी (६.५४ वर्ग किलोमिटर) रोपनी थियो ।

८ वर्षको अवधिमै फेवातालको क्षेत्रफल १६ सय १९ रोपनी घटेको यी २ प्रतिवेदनले देखाउँछन् । अहिले दूषित जग्गा पहिचानको काम हुँदाहुँदै जग्गाधनीले महानगरको आग्रहलाई लत्याउँदै पर्खाल लगाएका हुन् । मापदण्ड तोक्न महानगरले ढिलाइ गर्दा विवाद सिर्जनासँगै धमाधम संरचना बनिरहेका छन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, वैशाख १०, २०७८ २१:५५