पुनर्कर्जा बन्यो बैंकको लगानी स्रोत, निक्षेपभन्दा दुई गुणा बढी कर्जा विस्तार

पुनर्कर्जा बन्यो बैंकको लगानी स्रोत, निक्षेपभन्दा दुई गुणा बढी कर्जा विस्तार

A+ A A-

चालु आर्थिक वर्षको चैत दोस्रो सातासम्म २७ वाणिज्य बैंकले ५ खर्ब ९६ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी लगानी विस्तार गरेका छन् । गत वर्षको यही अवधिको तुलनामा बैंकहरूले गरेको कर्जा विस्तारदर ४३० प्रतिशत बढी अर्थात् पाँच गुणा धेरै हो ।

गत वर्ष साउनदेखि चैतसम्म वाणिज्य बैंकले १ खर्ब ८१ अर्ब रुपैयाँ मात्रै लगानी विस्तार गरेकोमा चैत दोस्रो साता थप २८ अर्ब ऋण विस्तार भएपछि ५ खर्ब ९६ अर्ब रुपैयाँ लगानी बढेको छ । योसँगै वाणिज्य बैंकहरूमा बजारमा छरिएको लगानी ३४ खर्ब ६३ अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ ।

कर्जाको विस्तार तीव्र गतिमा भए पनि निक्षेप भने न्यून मात्रामा बढेको देखिएको छ । गत वर्षको तुलनामा चालु आवको चैतको दोस्रो सातासम्म निक्षेप वृद्धि ८५ प्रतिशत छ । यो अवधिमा ३ खर्ब ८७ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप संकलन भएको छ । गत वर्ष यही समयमा करिब २ खर्ब ९ अर्ब संकलन भएको थियो ।

चालु आवमा विस्तार भएको कर्जाको तुलनामा निक्षेप संकलन २ खर्ब १४ अर्ब रुपैयाँ कम छ । निक्षेप कम हुने र कर्जा निरन्तर बढ्दै जाँदा सीसीडी रेसियो (निक्षेप र प्राथमिक पुँजीको जोडको तुलनामा कर्जा लगानी अनुपात) औसत ७८ प्रतिशत पुगेको छ ।

२७ मध्ये नौवटा वाणिज्य बैंकको सीसीडी रेसियो ८० प्रतिशत नाघेको छ । यसअघि वाणिज्य बैंकहरूलाई ८० प्रतिशतमा सीसीडी कायम राख्नुपर्ने व्यवस्था भए पनि कोभिडका कारण राष्ट्र बैंकले नीति खुकुलो बनाएपछि ८० प्रतिशतमाथि पनि बैंकले लगानी बढाएका छन् ।

सामान्यतया बैंकमा संकलन हुने निक्षेपको तुलनामा मासिक औसत १५ प्रतिशत कम कर्जा विस्तार गरिने गरेको हुन्छ । गत वर्ष चैतसम्म संकलन भएको निक्षेपको तुलनामा १८ अर्ब रुपैयाँ कम कर्जा विस्तार भएको थियो । अहिले भने निक्षेपको तुलनामा कर्जा विस्तार दोब्बर देखिएको छ । यसले सीसीडी र ब्याजदरमा दबाब पर्ने बैंकरहरूले बताएका छन् ।

कर्जा विस्ताको तुलनामा ५० प्रतिशत कम निक्षेप संकलन भएर पनि वाणिज्य बैंकहरूलाई अझै तरलता अभावमा पुगेको छैनन् । गत वर्ष चैतपछि चालु आवको साउनसम्म बढेको निक्षेप र कम कर्जा विस्तार यसको कारण हो ।

साउन महिनासम्म संकलन भएको निक्षेपको तुलनामा ६ खर्ब १ अर्ब कम कर्जा विस्तार भएको थियो भने चैत दोस्रो सातासम्म आउँदा ३ खर्ब ८७ अर्ब मात्रै कम देखिएको छ । यसले निक्षेप र कर्जाबीचको अन्तर घटाएको छ ।

बैंकहरूले विस्तार गरेको कर्जामा राष्ट्र बैंकले दिएको पुनर्कर्जा प्रमुख स्रोत देखिएको छ । राष्ट्र बैंकले यो अवधिमा वाणिज्य बैंकहरूलाई १ खर्ब ४२ अर्ब रुपैयाँको पुनर्कर्जा स्वीकृत गरेको छ भने बैंकहरूले अहिलेसम्म १ खर्ब २० अर्ब रुपैयाँ लगेका छन् । यस हिसाबले स्वीकृत गरेको २० अर्ब रुपैयाँ अझै बाँकी छ ।

अब पनि पनि निक्षेपको तुलनामा कर्जा माग बढी भएमा ब्याजदरमा दबाब बढ्ने सानिमा बैंकका अध्यक्ष भुवन दाहाल बताउँछन् । चैत अन्तिम साताबाट निक्षेप आकर्षणका लागि मुद्दतिमा व्याजदर बढ्ने सक्ने र त्यसको असर ऋणमा देखिने उनको भनाइ छ ।

अब सरकारले खर्च बढाउन नसकेको खण्डमा बैंकहरूमा तरलता अभाव देखिने बैंकरहरूको विश्लेषण छ । अहिले बैंकहरूसँग करिब ४५ अर्ब रुपैयाँ तरलता योग्य रकम रहेको छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, चैत १६, २०७७ २१:४४