संवेदनशील घडीमा सक्रिय बनेर सेनाले दिन खाेजेकाे सन्देश

A+ A A-

‘अहिले सुरक्षा निकायका महत्त्वपूर्ण अधिकारीहरूले छ महिनाभित्र चुनाव भएन भने शासन कसले हातमा लिन्छ भनेर सोधिरहेका छन्,’ ५ फागुनमा संवैधानिक इजलासमै एमिकस क्युरीका सदस्य एवं वरिष्ठ अधिवक्ता सतीशकृष्ण खरेल सम्भावित दुर्घटनाको संकेत गर्दै भनेका थिए, ‘तपाईंहरू आफ्नो नागरिक दायित्व पूरा गर्न सक्नुहुन्छ कि नाइँ भनेर सुरक्षा निकायका अधिकारी सोधिरहेका छन्, श्रीमान् ।’

सुरक्षा निकायको चासोबारे एमिकस क्युरी खरेलले इजलासमा यस्तो अभिव्यक्ति दिएको तीन दिनमै प्रधानसेनापति पूर्णचन्द्र थापा जंगी अड्डादेखि नजिकैको रामशाहपथस्थित न्यायालय छिरेर प्रधानन्यायाधीश चाेलेन्द्रशमशेर रणासँग भेटेका हुन् ।

सैनिक प्रवक्ता सहायक रथी सन्तोषवल्लभ पौड्यालले दुई निकायबीच जग्गासम्बन्धी समन्वय गर्नुपर्ने भएकाले सेनापति सर्वोच्च अदालत गएको दाबी गरेका छन् । उनको दाबीअनुसार सर्वोच्चले नयाँ भवन बनाउने स्थानमा सेनाको क्याभलरी (सेनाले घोडा राख्ने ठाउँ)ले भोगचलन गरिरहेको केही जग्गा छोडिदिनुपर्ने हुन्छ ।

‘नेपाली सेनाले केही जग्गा छोडिदिनुपर्ने र हस्तान्तरण गर्नुपर्ने भएकाले त्यस विषयमा समन्वय गर्न जानुभएको हो,’ पौड्यालले शिलापात्रसँग भने । सामान्य अवस्थामा हुन्थ्यो भने जग्गासम्बन्धी समन्वय गर्न भनिएको दुई सरकारी निकायका प्रमुखबीचको भेट त्यतिमै सीमित हुने थियो । तर, प्रतिनिधिसभा विघटनसम्बन्धी मुद्दाको फैसलाको सम्मुखमा भएको यो भेटले भने अनेक अर्थ लगाउने आधार दिएको छ ।

संसद् विघटनसम्बन्धी मुद्दाको पक्ष-विपक्षको बहस ७ फागुनमा सकिएर भोलिदेखि हेर्दाहेर्दैमा सुनुवाइ हुँदै छ । सम्भवतः यही हप्ता सर्वोच्चले आफ्नो निर्णय सुनाउने अपेक्षा छ । हालको राजनीतिक रस्साकस्सी सर्वोच्च अदालततिर सोझिएको बेला मुलुकको अन्तिम सुरक्षा शक्ति सेनाप्रमुख र न्यायालय प्रमुखबीचको लामाे भलाकुसरीले स्वाभाविक तरंग पैदा गरिदिएको छ ।

यो त्यही जग्गा हो, जहाँ आफूविरुद्ध परेको अदालतको अवहेलनासम्बन्धी मुद्दामा लिखित जवाफ दिन चार दिनअघि सर्वोच्च अदालत जाँदा प्रधानमन्त्री केपी ओलीले समेत निरीक्षण गरेका थिए ।

सेनाले यस्ता तरल घडीमा आफ्नो सांकेतिक गतिविधि गरेको यो नै पहिला पटक भने होइन । अस्ति भर्खर मात्रै सेनाले बख्तरबन्द गाडी सडकमा निकाल्ने आफ्नो नियमित अभ्यासका साइन १९ माघलाई रोजेको थियो । काठमाडौं उपत्यकाको चक्रपथमा बख्तरबन्द गाडीले फन्को मार्दा डेढ दशकअघि राजा ज्ञानेन्द्रले शासन आफ्नो हातमा लिएको क्षण सम्झाइदिएको थियो ।

१९ माघ २०६१ मा राजा ज्ञानेन्द्रले शेरबहादुर देउवा नेतृत्वको सरकार अपदस्थ गरेर शासन आफूले लिएका थिए, जुन नेपालको राजनीतिक इतिहासमा ‘कु’का रूपमा चित्रित छ । त्यही दिनलाई सेनाले बख्तरबन्द गाडी निकाल्ने याेजना बनाएकाे हाे ।

यसअघि सूचना नदिई बख्तरबन्द गाडी निकालिने गरेकोमा यसपालि पूर्वजानकारी दिँदा हल्लाखल्ला भएको सेनाका कार्यवाहक महासेनानी पदम बुढाले शिलापत्रलाई बताएका थिए । नेपाल प्रहरीका पूर्वडीआईजी हेमन्त मल्लले शिलापत्रसँग भनेका थिए, ‘राम्रो नियतले गरेका काम पनि समयसन्दर्भ मिलेन भने त्यसले गलत परिणाम दिन्छ । अहिले सेनाले सडकमा बख्तरबन्द निकाल्ने समय होइन ।’

र, फेरि संवेदनशील समयसन्दर्भमै प्रधानसेनापति थापा र प्रधानन्यायाधीश जबराबीच भेट भएको छ । प्रधानसेनापति थापा यस्ता अर्थपूर्ण समयमा आफ्ना गतिविधिमार्फत सन्देश दिन सिपालु मानिन्छन् । यसअघि नेपालले भारतद्वारा अतिक्रमित भूमि लिपुलेक-लिम्पियाधुरा-कालापानी क्षेत्र समेटेर नयाँ नक्सा संसद्‍बाट अनुमोदन गराएलगत्तै सेनाप्रमुख थापा कालापानी भेगमा पुगेका थिए ।

नेपाली भूमि मिचिँदासमेत सीमामा नदेखिएको भन्दै सामाजिक सञ्जालमा सेनाको भूमिकाबारे प्रश्न उब्जिएपछि थापा हेलिकाेप्टर चढेर सीमावर्ती भूमिमा पुगेर फर्किएका थिए । तर, उनको कालापानी यात्रा यस्तो समयमा तय भएको थियो, जति बेला दुई छिमेकी मुलुक चीन र भारतका सैनिक गलवान उपत्यकामा आमनेसामने भएका थिए ।

सेनापति थापा कालापानी ओर्लिएकै दिन चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको मुखपत्र ग्लोबल टाइम्सले भारतले सीमा विवाद तन्काएमा नेपाल र पाकिस्तानको सैन्य दबाबसमेत झेल्नुपर्ने चेतावनीमूलक समाचार प्राथमिकताका साथ छापेको थियो ।

यस्तो पृष्ठभूमिमा सेनापतिको भ्रमणले मुलुकलाई भूराजनीतिक जटिलतामा फसाउने जोखिम बढेको भन्दै आलोचना भएको थियो । सेनापति र प्रधानन्यायाधीशको आकस्मिक भेटले फेरि अनेक आशंकालाई जन्म दिएको छ । संसद्‍ विघटनसम्बन्धी मुद्दा छिन्न गठित संवैधानिक इजलासप्रति सुरुदेखि नै शंका भइरहेको बेला फैसला सुनाउने निर्णायक चरणमा मुलुकको अन्तिम सुरक्षा शक्तिको प्रमुखसँग प्रधानन्यायाधीश जबराको भेट भएको छ ।

‘यो भेट जति अर्थपूर्ण छ, उति नै रहस्यमय,’ सुरक्षा मामिलाका जानकार गेजा शर्मा वाग्ले भन्छन्, ‘कहिलेकाहीँ भेट गर्नेबीच कुरा केही नभए पनि भेटले नै पनि अर्थ बोक्छन् । यो त्यस्तै भेट हो ।’

यो पनि पढ्नुस् : जग्गासम्बन्धी समन्वयको बहानामा प्रधानसेनापति थापा र प्रधानन्यायाधीशबीच आकस्मिक भेट

प्रकाशित मिति: सोमबार, फागुन १०, २०७७ १८:००