‘दुई हप्ताभित्र फ्रन्टलाइनरको पाखुरामा खोप लगाउँछौँ’

A+ A A-

भारतले उपलब्ध गराएको कोरोनाविरुद्धको १० लाख डोज खोप नेपाल आइपुगेको छ । कोभिसिल्ड सिरम इन्स्टिच्युट अफ इन्डिया (एसआईआई) ले अक्सफोर्ड विश्वविद्यालय र बेलायती औषधि निर्माता कम्पनी एस्ट्राजेनेकासँग मिलेर विकास गरेको ‘कोभिसिल्ड’ खोप हो । नेपाल आइपुगेको खोपको अब वितरण र प्रयोग कसरी हुन्छ त ? हामीले स्वास्थ्य गसेवा विभाको खोप शाखा प्रमुख डा. झलक गौतमसँग कुराकानी गरेका छौँ । डा. गौतमसँग गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश:

हिजो खोप आऊला कि नआऊला भन्ने अन्योल थियो । अन्तत : खोप आयो । अब वितरण कसरी हुन्छ ?

हो, हिजो खोप बन्छ कि बन्दैन भन्ने थियो । बन्यो । खोप आउँछ कि आउँदैन भन्ने थियो । आयो । विश्वबजारमा खोपको उपलब्धता कम, माग धेरै छ । हामीले पनि केही मात्रामा खोप पाएका छौँ। अब जोखिम हेरेर न्यायपूर्ण रूपमा वितरण गर्छौं ।

नेपालसँग भण्डारण क्षमता पुग्छ त ?

अहिले आएको खोप २ देखि ८ डिग्री सेन्टिग्रेटमा राख्नुपर्छ । अहिले भण्डारणका लागि समस्या छैन । खोपलाई अहिले टेकुको केन्द्रीय भण्डारणमा राखेका छौँ ।

जिल्ला-जिल्लामा कहिले पुग्छ त ?

टेकुबाट सातवटै प्रदेशको भण्डारणमा पठाउँछौँ । पोखरा, हेटौँडा, बुटवल, धनगढी, विराटनगरलगायत ठाउँमा पठाउँछौँ । अनि प्रदेशले जिल्लाजिल्लामा पठाउने हो ।

कुन प्रदेशमा कति मात्रामा पठाउने हो ?

त्यो तयारी गर्दै छौँ । कति पठाउने, त्यो निकाल्न धेरै समय लाग्दैन ।

१० लाख डोज कति संख्यालाई दिन पुग्छ ?

१० लाख डोज आएको छ । यसले एक मात्र डोज दियो भने ३ प्रतिशलाई पुग्छ । तर, यो खोप एक जनालाई दुई डोज दिनुपर्छ, अनि मात्र काम गर्छ ।

भनेपछि थोरै संख्याले मात्र खोप पाउने भए ?

एक जनालाई पूरा मात्रा दिएपछि अरुलाई दिने हो । जोखिम र उपलब्धताका आधारमा लगाउँछौँ ।

पहिलो खोप कसलाई लगाइन्छ ?

फ्रन्टलाइनमा काम गर्नेलाई लगाउने हो ।

दुई मात्रा खोप एकै पटक लगाउने हो ?

होइन । पहिलो पटक लगाएपछि त्यसको चार हप्तापछि अर्को मात्रा लगाउने हो ।

एक मात्रामा कति हुन्छ ? कहाँ लगाइन्छ ?

एक मात्रामा ०.५ एमएल हुन्छ । व्यक्तिको बायाँ पाखुराको माथिल्लो भागमा लगाउने हो ।

यो खोपको प्रभावकारिताका विषयमा पनि प्रश्न उठेको छ नि ?

यो खोपको प्रभावकारिता ७० प्रतिशत देखिएको छ । अध्ययन अनुसन्धानको रिपोर्ट अझै आउन बाँकी नै छ ।

खोप लगाउँदा असर गर्‍यो भने के हुन्छ ?

खोपले धेरैलाई केही हुन्न । यद्यपि, सामान्य असर देखिन सक्छ । खोप लगाएपछि दुख्ने, ज्वरो आउने हुन्छ तर सिरियस हुँदैन । खोप लगाएपछि अनुसन्धान गर्ने विज्ञको स्वतन्त्र कमिटी छ । त्यसले अध्ययन गर्छ, आत्तिनुपर्ने स्थिति छैन ।

व्यक्तिले नलगाउने भन्यो भने ?

लगाउँदा व्यक्तिको मञ्जुरीनामा लिएर मात्र लगाउने हो ।

कस्ता व्यक्तिले लगाउन मिल्दैन ?

गर्भवती, सुत्केरी, १८ वर्षभन्दा कम उमेरका र एलर्जी भएकाले लगाउनु हुँदैन ।

अब कहिलेदेखि खोप लगाउन सुरु हुन्छ ?

स्वास्थ्यकर्मीलाई प्राविधिक कुरा बताउनुपर्नेछ । प्रदेश र जिल्ला-जिल्लामा वितरणको कामसँगै स्वास्थ्यकर्मीलाई अभिमुखीकरण पनि गराउँछौँ । धेरै समय खेर जान दिँदैनौँ । दुई हप्ताभित्रमा खोप लगाउन सुरु गर्छौं ।

यो पनि...

यसरी ल्याइँदै छ नेपालमा काेराेना खाेप : ‘७२ प्रतिशतले पाउँछन्, बालबालिकाका लागि बनेको छैन’

कोरोना खोप : कुन प्रदेशमा कति छ भण्डारण क्षमता ?

खोप उत्पादन गरिरहेका देशमा सरकारले पठायो कूटनीतिक नोट

प्रकाशित मिति: बिहीबार, माघ ८, २०७७ १५:०७