किराना पसलमा १५० रुपैयाँमा काम गरेका रवि यसरी बने ९ सय जनाका 'बाेस'

A+ A A-

स्वदेशमै बसेर सानो पुँजीबाट पनि ठूलो उद्योगी बन्न सफल हुन सकिन्छ भन्ने उदाहरण बनेका छन् पाटन सिन्याका रवि श्रेष्ठ सिन्या ।

एभेरस्ट फेसनका सञ्चालक रवि नाै वर्षदेखि लगातार टप निर्यातकर्ताका रूपमा आफूलाई उभ्याउन सफल भएका छन् । २० वटाभन्दा धेरै देशमा स्वदेशी उत्पादनहरू निर्यात गर्दै आएको एभरेस्ट फेसनले ९ सयभन्दा बढी महिला तथा गृहिणीलाई रोजगारी दिएकाे छ ।

रवि श्रेष्ठ सिन्या सामान्य परिवारका काहिँला छोरा हुन् । पाँच दाजुभाइ र दिदीबहिनीसहितको श्रेष्ठको परिवारमा बिहान–बेलुकी छाक टार्नै धौधौ हुने अवस्था थियो । बाबुको गोरखापत्रको जागिर र आमाको घरमै बसेर कागजको थैलो बुनेको पैसामा बिहान–बेलुुकाको गर्जाे टार्दै थिए ।

सानैदेखि पेट पाल्नका लागि आमालाई काममा सहयोग गर्ने रवि ६ कक्षा पुगिसक्दा आफैँ पसल गर्नुपर्छ र गर्न सक्छु भन्नेसम्म बने ।

पहिलो कमाइ १ सय ५० रुपैयाँ

५ कक्षा पढ्दादेखि घरको आर्थिक समस्याले गाँज्न थालेको थियो रविलाई । उनलाई पैसा अभाव अनुभव भयो । आफूसँगैका अन्य बालबालिका आमाको हातको गाँस नछुटिसकेको अवस्थामा उनी भने अरुकै किराना पसलमा मासिक १ सय ५० रुपैयाँमा काम गर्न थालिसकेका थिए ।

उनै रवि अहिले आलिसान फ्याक्ट्रीको प्रबन्धक कक्षमा गर्वका साथ आफ्ना विगतका कहानी सुनाइरहेका छन् ।

रवि १ वर्षसम्म बिहान सरकारी विद्यालय प्रभात माध्यमिक विद्यालय तथा दिउँसो रोजीरोटी र पैसाका लागि अरुकै पसल धाइरहे । कुरा गरिरहँदा हौसिँदै भने, ‘अरू मोबाइलमा गेम खेलिरहँदा म पसलमा १ सय ५० रुपैयाँका लागि काम गर्न जान्थेँ । तर, पनि बालमनस्थितिमा पनि म खुसी थिएँ, जुन खुसी मैले अनुभव गरेँ, त्यति नै खुसी म अहिले पनि महसुस गर्छु ।’

उनी नोस्टाल्जिक बन्छन् ।

यसरी आलोकाँचो उमेरमै पाएको रविको अनुभवले सुरु हुन्छ एभरेस्ट फेसनको व्यवसाय ।

उनी कामका लागि अरुको पसल धाइरहँदा उनका दाजु जो उनीभन्दा मात्र पाँच वर्ष जेठा छन् । उनी पनि कार्पेट कारखानामा काम गरिरहेका थिए– पेट पाल्नका लागि, परिवारलाई आर्थिक सहयोग गर्नका लागि ।

यसरी दाजु र दिदीको अनुभव अनि रविको साथले २०५१ सालमा एभरेस्ट फेसन सुरु भयाे । सञ्चालक रविका दाजु महेश्वर श्रेष्ठ हुन्, जसले किशोरावस्थामा नै व्यवसायको सुरुवात गरे । दाजुले सुरुवात गरेको व्यवसाय विस्तार भने रविले गरे । रवि नै अहिले यसको सञ्चालक छन् ।

सामान बेच्न जाँदा व्यापारीको गाली

पढाइमा पटक्कै मन नजाने रवि सानैदेखि व्यवसायमा आकर्षित हुँदै गए । यसरी किताब बोकेर विद्यालय जाने खेल्ने कुद्ने उमेरमा उनी व्यवसाय गर्न थालिसकेका थिए ।

आलोकाँचो उमेरमा थालेको व्यवसायले रविलाई आज मुलुककै टप निर्यातकर्ताको छवि बनाउला भन्ने पटक्कै लागेको थिएन ।

‘सुरुमा दाजु र छिमेकी दिदी कारखानामा बसेर काम गर्ने अनि मचाहिँ ठमेलका पसल पसल पुगेर समान किनिदिन आग्रह गर्ने गर्थें’, यति भनिरहँदा उनी गम्भीर देखिए र थप भन्न थाले, ‘कति पटक त मलाई सामान किनिदिनु भन्दा हप्काएर पनि पठाउने गर्थे । पछि बिस्तारै माग बढ्न थाल्यो र हामीले त्यहीँ ठमेलमै सानो पसल खोल्यौँ ।’

हो, त्यहीँबाट उनको उन्नतिको सुरुवात हुन्छ ।

पहिलो विदेश व्यापारले दाजुको विवाह

सामान्य परिवारका रविले हौसिँदै आफ्नो पहिलो खुसी साट्न खोजे । उनको पहिलो विदेश निर्यात जापानमा थियो । उनी भन्छन्, ‘जापानमा १ लाख ६० हजारको सामान माग भयो । म त खुसीले नाचेँ नै । हाम्रा लागि धेरै ठूलो थियो त्यो पैसा ।’

एड्भान्स स्वरूप ८० हजार रुपैयाँ उनको हातमा पर्‍यो । ‘त्यही पैसाले दाजुको बिहेसमेत गर्‍यौँ’, उनी भन्छन् ।

घरमै बसेर करिब ५ सय जना महिलाले काम गरिरहेका छन् । गृहिणीहरूका लागि पनि आम्दानीको राम्रो बाटो बनाएका छन् श्रेष्ठ दाजुभाइले ।

यसरी निरन्तरको प्रयासले विगत नाै वर्षदेखि ऐभरेष्ट फेसन वेयर नेपालकै टप निर्यातकर्ता रहँदै आएको छ ।

‘अझै पछुतो लाग्छ’

मीनभवनमा उच्चशिक्षाका लागि पुगेका रविले पढाइमा मन लगाउन भने खासै सकेनन् । वार्षिक ८ सय ५० रुपैयाँ तिरेका उनले आईकम सकेपछि भने पढाइ छाडे ।

‘त्यो नै मेरो जीवनको पहिलो गल्ती थियो’, उनी सोचमग्न हुँदै भन्छन्, ‘नपढेर धेरै दुःख पाएँ, पढेको भए योभन्दा राम्रो व्यवसाय हुन सक्थ्यो होला । नपढेकाेमा धेरै नै पछुतो लागेको छ ।’

कम्पनीका मालिक र कामदारबीचको सम्बन्ध नेपालमा अझै सुमधुर बन्न सकेको छैन । अझै पनि रोजगारदाताहरूमा कर्मचारीप्रतिको सोच र हेयको दृष्टिकोण कायमै रहिरहेको अवस्थामा रविको कर्मचारीसँगको व्यवहार हेर्दा कर्मचारी र कम्पनीका मालिकबीचको सौहार्दपूर्ण सम्बन्धको प्रशंसा गर्न मन लाग्छ ।

निरन्तर अवार्ड

उनको क्याबिनको तल्लो तल्लाको भर्‍याङनजिकै लस्करै अवार्डहरू सजाइएका छन् । ४३ वर्षकै उमेरमा निकै अवार्ड बटुल्न सफल रवि आफ्नो पहिलो अवार्डको पहिलो खुसी सुनाउँछन् ।

‘पहिला अवार्डस्वरूप नेपालकै टप निर्यातकर्ता आईसीपी अवार्ड सन् २००९ मा जित्न सफल भएँ’, उनी सुनाउँछन्, ‘मैले जब स्टेजमा पुगेर सरकारबाट अवार्ड थापेँ, आफैँलाई थप जिम्मेवार महसुुुस गरेँ । एभरेस्ट परिवारका सदस्यहरूको अनुहार पालैपालै सम्झनामा नाच्यो, अनि खुसीले गद्‌गद् हुँदै आफैँमा प्रण गरेँ– यो अवार्ड मात्र होइन, निर्यात बढाउने थप दायित्व हो मेरो र म त्यसका लागि प्रयास गर्नेछु ।’

यही प्रणलाई पूरा गर्न रातदिन खटेका रविले त्यसपश्चात्‌का दिनहरूमा निरन्तर सबैभन्दा धेरै निर्याकर्ताको अवार्ड हात पार्न सफल भए । एभरेस्ट फेसन वेयरले टप एक्सपोर्टर अफ दि इयर, २०१६/०१७, नेसनल प्रोडक्टिभिटी अवार्ड, २०१७, दि बेस्ट इन्टरप्रेनर अफ दि इयर, २०१६/०१७, नाइट टफ एक्सपोर्टर, २००९/२०१०, टप एक्सपोर्टर इयर, २००९/२०१०, २०१०/२०११, २०११/२०१२, २०१२/२०१३, २०१३/१४ लगायत थुप्रै अवार्डहरू जित्न सफल भएको छ ।

भर्खरै मात्र नेपाल सरकारले ६९ करोड ७१ लाख रुपैयाँबराबरको स्वदेशी उत्पादन निर्यात गरेर राज्यलाई सहयोग पुर्‍याएबापत सीआईपी आवार्डले उनको कम्पनीलाई सम्मान गरेको छ ।

‘स्वदेशमै सुन फलाउन सकिन्छ, परिश्रम गर्नुपर्छ’

व्यवसायकै लागि १ वर्ष अमेरिका बसेका रवि आफूलाई देशको मायाले नै स्वदेश तानेको बताउँछन् । नेपालमा युवाहरू व्यवसायको वातावरण नभएको भन्दै विदेशिन्छन्, त्यो गलत भएको उनको भनाइ छ ।

उनी हौसिँदै भन्छन्, ‘युवाहरूमा स्वदेशमै दुःख गरौँ भन्ने भावना नै कम छ । हामी विदेशमा १४ घन्टा लगातार काम गर्न सक्छौँ र त्यसमा गर्व गर्न सक्छौँ भने आफ्नै देशमा ८ घन्टाको काम गर्न पनि किन सकस ?’

८ घन्टा काम गर्दा पनि ठग्ने नेपाली प्रवृत्तिले नै मुलुक आगाडि बढ्न नसकेको उनको तर्क छ ।

उनी भन्छन्, ‘पैसा थोरै छ ? ठूलो व्यवसाय किन गर्नुपर्‍यो ? पुँजीअनुसारकै बरु ठेलामा राखेर म:म: बेच्नुहोस् न, तनमन लगाएर काम गर्नुभयो भने त्यही ठेलाको म:म:ले तपाईंलाई उद्योगी बनाउँछ ।’

समाजसेवामा सक्रियता

उद्योग सञ्चालन गरिरहेका रवि र उनको परिवारको सहकार्यमा ललितपुरमा नै क्यान्सर अस्पतालसमेत सञ्चालनमा छ । अत्याधुनिक प्रविधिद्वारा सञ्चालित क्यान्सर अस्पताल नेपालकै पहिलो भएको उनको दाबी छ ।

यो अस्पतालमा श्रेष्ठ परिवारको लागानीलाई उनी नाफा नभएर सेवाको संज्ञा दिन्छन् । भविष्यमा अस्पताललाई अझै बिस्तार गर्दै लैजाने योजना छ उनको ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, पुस १८, २०७७ ०७:२७