नेप्से ६ हजार विन्दुसम्म पुग्छ, लगानी गर्ने समय यही हो : शेयर विश्लेषक विष्णु बस्याल

नेप्से ६ हजार विन्दुसम्म पुग्छ, लगानी गर्ने समय यही हो : शेयर विश्लेषक विष्णु बस्याल

bishnu.jpg

A+ A A-

पछिल्लो समय शेयरबजारमा निरन्तर उछाल आउँदा बजारमा दुई प्रकारका लगानीकर्ताहरू हाबी भएका छन् । पहिलो बजार बढेको मौकामा शेयर बेचेर नाफा बुक गर्ने र अर्को बजार अझै बढ्ने सम्भावना देखेर बढेकै दरमा शेयर किन्ने । यीबाहेक केही लगानीकर्ताहरू भने बजारको अस्थिर अवस्थालाई लिएर शेयर किन्ने कि नकिन्ने भन्नेमा रनभुल्ल छन् ।

यसै विषयलाई लिएर शेयर विश्लेषक विष्णु बस्यालसँग शिलापत्रकी सम्झना घिमिरेले गरेकाे कुराकानी:

अहिले बजार कुन अवस्थामा छ ?

बजार अहिले भर्खरै तङ्ग्रिने अवस्थामा छ । लामो समयको वियरिस ट्रेन्डलाई छोडेर बल्ल बुलिस ट्रेन्डमा हिड्न सुरु गरेको छ । यो समयमा लगानीकर्ताहरू शेयर बेच्ने कि किन्ने भन्नेमा अलमलमा पर्ने हुँदा केही समय बजार अस्थिर देखिन सक्छ । जस्तो इन्डेक्स बढेको देखेर सर्ट टाइम प्रफिट बुक गर्ने लगानीकर्ताहरू पनि यो समय देखिन्छन् जसले गर्दा बजार उतारचढावपूर्ण हुन सक्छ । तर, समग्रमा हेर्ने हो भने अहिलेको अवस्था शेयर बुलिङ हुने चरणमा छ ।

बजार अबको चार वर्ष अझै निरन्तर बढ्छ भन्छन् नि ?

हो, बजारको बुलिस ट्रेन्ड सुरु भइसकेको छ । विश्व र नेपालकै परिप्रेक्ष्यमा हेर्ने हो भने शेयरमा वियरिस ट्रेन्डको आयु सकिएर अब बुलिस ट्रेन्ड सुरु भएको देखिन्छ । नेपालमा विगतको शेयरको साइकलमा हेर्ने हो भने ५२ महिनाको बुलमार्केटको साइकल देखिएको छ । यसमा आठ महिना सकिइसकेको छ । अब अझै ४३ महिना बाँकी छ बुलिस ट्रेन्ड रहन । जसका कारण नेप्से सूचक यो समयमा बढेर ६ हजारसम्म पुग्न सक्ने अनुमान गर्न सकिन्छ ।

लगानीकर्ताले के गर्ने यो समयमा ?

सबैभन्दा पहिले त तपाईं कस्तो प्रकारको लगानीकर्ता हो, यो बुझ्नु जरुरी छ । यदि तपाईं सर्ट टाइम प्रफिट खोज्नुहुन्छ भने यो समय तपाईंका लागि उपयुक्त नहुन सक्छ । यदि तपाईं एक हप्ताभित्रमा नै राम्रो नाफा कमाउँछु भन्दै हुनुहुन्छ भने अब बजार केही तलमाथि हुने सम्भावना छ । बजारमा तलमाथि हुँदा छोटो समयमा नाफा बुक गर्न गाह्रो पर्न सक्छ ।

यदि तपाईंसँग शेयर छ र अब के गर्ने भन्ने अवस्थामा हुनुहुन्छ भने यो समय शेयर बेच्ने समय होइन । बजार बढ्न सुरु हुँदै छ । अब निरन्तर केही समय बुलिस हुँदा तपाईंले नाफा सजिलै कमाउन सक्नुहुन्छ । त्यसका लागि तपाईंले शेयर होल्ड गर्नु उपयुक्त हुन्छ ।

तर, होल्ड गर्दा बजारमा अफवाह फैलिएका कम्पनीमै होल्ड बस्नु भने हुँदैन । जस्तो विशाल बजारको शेयरकाे मूल्य अहिले बढिरहेको छ । तर, मूल्य बढेअनुसारको वित्तीय अवस्था राम्रो छैन । यहाँ एक प्रकारको सर्कुलर ट्रेड भइरहेको छ । जसले गर्दा बजार बढाउने मानिसहरू सक्रिय छन् । त्यस्तो अवस्थामा नयाँ लगानीकर्ताहरू फस्न सक्छन् ।

यस्तै, नयाँ लगानीकर्ता हुनुहुन्छ र बजार घट्ला र शेयर किन्छु भनेर बस्दै हुनुहुन्छ भने शेयर किन्ने उपयुक्त समय भने यही नै हाे । अब निरन्तर बजार उकालो लागेपछि शेयर किन्नुभन्दा अहिलेको भाउमा शेयर किनेर २ देखि ३ वर्षसम्म होल्ड गर्ने हो भने नाफा बुक गर्न राम्ररी सकिन्छ । यति बेला शेयर किन्दा जोखिमको भार बहन गर्ने क्षमता हेरेर लामो समयका लागि लगानी गर्दा उपयुक्त हुन सक्छ ।

किनभने विगतका शेयरको सर्कल हेर्ने हो भने बुलिस र वियरिस ट्रेन्डको यथेस्ट समय भेटिन्छ । बुलिस ट्रेन्डमा अबको चार वर्ष रहँदा नेप्से सूचक ६ हजारको हाराहारीमा पुग्न सक्ने सम्भावना छ । त्यसैले अहिले शेयरमा लगानी गर्नेहरूले पक्कै पनि पछुताउनु पर्दैन ।

अहिले शेयर किन्ने कि बेच्ने समय हो ?

शेयर किन्ने समय हो यो । बजार बढ्ने हुनाले जोखिम बहन गर्ने क्षमता हेरेर किन्दा हुन्छ । किनभने अहिले शेयरकर्जाको ब्याजदर पनि घटेको छ । बजार बढ्ने सम्भावना बढेर गएको छ । तर, किन्दा तपाईंले कम्पनी अध्ययन नगरी बजारमा केही मानिसले बढ्छ या केही लगानीकर्ताले सर्ट टाइममा प्रफिट बुक गरेको देखेर किन्नु भएन ।

वार्षिक वित्तीय अवस्था कस्तो छ, विगतमा कसरी लाभांश वितरण गरेको छ, नीति नियम कसरी चलेको छ भन्ने सम्पूर्ण कुराको अध्ययन गर्नुपर्छ । इन्डेक्स बढेर मात्रै हुँदैन, आफूले लगानी गर्ने कम्पनी कसरी चलिरहेको छ भनेर पनि अध्ययन गर्नुपर्ने हुन्छ ।

यदि तपाईं लगानी गरेको कम्पनीसँग सन्तुष्ट हुनु हुन्न भने यही समय सो कम्पनीको शेयर छोडेर अर्को कम्पनीमा लगानी गर्न सक्नुहुनेछ । किनभने पछिल्लो नेप्सेको गतिविधि हेर्ने हो भने चक्रिय प्रणालीमा सबै समूहको इन्डेक्स बढिरहेकाे छ । यसले गर्दा बढेको मूल्यमा बेचेर नयाँ कम्पनीमा लगानी गर्नु उत्तम हुन्छ ।

अहिले कस्ता-कस्ता क्षेत्रमा लगानी गर्दा हुन्छ ?

अहिले होटल समूह ठीकै छ । तर, जलविद्युत् समूहमा अहिले नै लगानी गर्नु खासै उत्तम देखिँदैन । जलविद्युत् समूहकाे १० प्रतिशत मूल्य अझै नबढ्ला भन्न सकिँदैन । तर, यदि २० प्रतिशतभन्दा माथि नाफा कमाउन चाहनुहुन्छ भने जलविद्युत् लगानीका लागि उपयुुक्त हुँदैन । जोखिमका आधारमा हेर्ने हो भने यो समयमा जलविद्युत् क्षेत्रमा लगानी गर्नु राम्रो छैन ।

अहिले नाफा धेरै र जोखिम कम बहन गर्न चाहनुुहुन्छ भने लघुवित्त कम्पनीमा लगानी गर्नु उत्तम देखिन्छ । योबाहेक निर्जीवन बीमा कम्पनीहरू पनि लगानीका लागि राम्रो देखिन्छ । योबाहेक बैंकिङ, होटल समूहहरूको पनि अवस्था राम्रो छ । लगानीकर्ताले लामो समयका लागि लगानी गर्दा यी कम्पनीबाट नाफा कमाउन सकिन्छ ।

अहिलेको अवस्थामा लगानीकर्ताले अपनाउनुपर्ने कुराहरू के-के हुन् ?

हल्लाको पछाडि नलागेर वित्तीय अवस्था हेर्नेुपर्छ । यो अवस्था भनेको लगानीकर्ताले निकै संयमता अपनाउनुपर्ने देखिन्छ । विशेषत: शेयरबजारलाई हल्लाले नै चलाउने गरेको देखिन्छ । यसरी हल्लाको पछाडि नलागेर आफूले लगानी गर्ने कम्पनीले कति नाफा दिन सक्छ र यसअगाडि कति दिँदै आएको छ भन्ने बुझ्नुपर्छ । भविष्यमा कति नाफा दिन सक्छ भन्ने कुराको अध्ययन नै सुरक्षित लगानीको मूलमन्त्र हो ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, मंसिर १६, २०७७ १७:२२