कस्ताे प्रतिपक्ष ? संसद् खुलाउन चासो छैन, भागवण्डामा हतारो

A+ A A-

अधिवेशन अन्त्य भएको साढे चार महिनासम्म पनि संसद् खुलाउन कुनै चासो नलिएको प्रमुख प्रतिपक्षी दल कांग्रेसले संवैधानिक निकायको नियुक्तिमा भने हतारो गरिरहेको छ ।

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसँग आठ पटक भेट गरेका कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाले संवैधानिक निकायका रिक्त पदमा पार्टीको स्थान सुरक्षित गर्नका लागि मात्रै छलफल केन्द्रित गरेका छन् ।

पार्टीभित्रैबाट सत्तासँग भागवण्डा नखोज्न सभापति शेरबहादुर देउवालाई बारम्बार ध्यानाकर्षण गराइएको थियो । वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेलले संवैधानिक अंगमा सरकारसँग भाग नखोज्न सभापति देउवालाई आग्रह गरेका थिए । प्रतिपक्षीको भूमिका सशक्त बनाउन छाडेर सभापति देउवाले सत्तासँग नियुक्तिमा भागवण्डा खोज्ने काम असुहाउँदिलो भएको पौडेलको टिप्पणी छ ।

'हामीले प्रतपक्षकाे भूमिका प्रभावकारी रूपमा निभाउन सक्नुपर्छ, पदको कुनै पनि लोभलालचमा पर्न हुन्न भन्ने मेराे भनाइ हाे तर सभापतिजीले नियुक्तिका विषयमा बारम्बार छलफल गर्नुभएको छ', पौडेलले शिलापत्रसँग भने, 'यो कुरा प्रतिपक्षी दललाई सुहाउँदैन ।'

गत २३ कात्तिकमा सभापति देउवाले बूढानीलकण्ठस्थित निवासमा केही केन्द्रीय सदस्य तथा नेताहरूसँग भएको छलफलमा संसद् अधिवेशन आह्वानका लागि पहल गर्ने बताएका थिए । राष्ट्रपतिसमक्ष संसद् अधिवेशन आह्वानका लागि हस्ताक्षर बुझाउन गत २३ असारमा जनता समाजवादी पार्टीका नेताहरूले कांग्रेस सभापति देउवालाई आग्रह गरेका थिए । त्यसयता अधिवेशनको विषयमा कांग्रेसले आफूहरूसँग कुनै पनि छलफल नगरेको नेता लक्ष्मणलाल कर्ण बताउँछन् ।

'संसद् अधिवेशन खुलाउने विषयमा प्रमुख प्रतिपक्षी कांग्रेसले पहल लिनुपर्ने विषयमा हामीले ध्यानाकर्षण गराउँदासमेत कुनै चासो लिएको छैन, हामीसँग यो विषयमा दोहोर्‍याएर छलफल नै भएको छैन', कर्णले भने ।

यता, गत २८ कात्तिकमा बसेको केन्द्रीय कार्यसमितिको बैठकमा गगन थापा, धनराज गुरुङलगायतका नेताले संकटको समयमा जनप्रतिनिधिले जनताको आवाज मुखरित गर्न नपाएको भन्दै संसद् अधिवेशन आह्वानका लागि सरकारलाई दबाब दिन र सरकार तयार नभएको अवस्थामा प्रतिनिधिसभाको नियमावलीअनुसार हस्ताक्षर संकलन अभियान सुरु गर्न नेतृत्वलाई ध्यानाकर्षण गराएका थिए ।

त्यसका लागि अन्य दलसँग पनि सहकार्य गर्नका लागि बैठकमा माग भएको थियो । आफूहरूको मागका बाबजुद अधिवेशन बोलाउने विषयमा नेतृत्वले कुनै चासो नलिएको नेता धनराज गुरुङको आरोप छ । 'हामीले सभापतिलाई अधिवेशन आह्वानको प्रक्रिया अघि बढाउन ध्यानाकर्षण गराएका थियौँ । अन्य दलसँग समेत सहकार्य गर्न भनेका थियौँ तर त्यसको बेवास्ता भएको छ', गुरुङले भने ।

जसपा नेता लक्ष्मणलाल कर्ण भन्छन्, 'संसद अधिवेशन खुलाउने विषयमा प्रमुख प्रतिपक्षी कांग्रेसले पहल लिनुपर्ने विषयमा हामीले ध्यानाकर्षण गराउँदासमेत कुनै चासो लिएको छैन, हामीसँग यो विषयमा दोहोर्‍याएर छलफल नै भएको छैन ।'

वरिष्ठ नेता पौडेलको व्यक्तिगत आग्रह र केन्द्रीय कार्यसमिति बैठककै मागलाई समेत सभापति देउवाले बेवास्ता गरेका छन् । सभापति देउवाले प्रधानमन्त्री ओलीसँगको छलफलमा संसद अधिवेशनबारे विमर्श गरेका छैनन् । पछिल्लो पटक गत शनिबार भएको भेटघाट पनि संवैधानिक अंग तथा अन्य स्थानमा रिक्त रहेका पदको नियुक्तिमा मात्रै छलफल केन्द्रित रहेको कांग्रेस नेता रमेश लेखकले बताए ।

'बाहिर आएकोजस्तो सत्ता साझेदारीको विषयमा कुनै पनि छलफल भएन । रिक्त रहेका स्थानमा पदपूर्ति गर्दै संवैधानिक निकायलाई प्रभावकारी बनाउने विषयमा छलफल भएको थियो', नेता लेखकले भने ।

गत १५ असोजमा भागवण्डामा नियुक्ति हुँदा कांग्रेसको कोटाबाट पोखरा विश्वविद्यालमा प्राध्यापक डाक्टर प्रेमनारायण अर्याल नियुक्त भएका थिए । हाल १० वटा संवैधानिक निकायमा ४० पद रिक्त छन् । आदिवासी तथा जनजाति आयोगमा अध्यक्षसहित चार सदस्य नियुक्ति हुन बाँकी छ ।

यस्तै, राष्ट्रिय महिला आयोगमा पनि अध्यक्ष र चार सदस्य रिक्त छ । राष्ट्रिय दलित आयोगमा पनि अध्यक्ष र चार सदस्य नियुक्ति गर्न बाँकी छ । मुस्लिम आयोग, थारू आयोग, मधेसी आयोग, राष्ट्रिय प्राकृतिक स्रोत तथा वित्त आयोगमा चार-चार सदस्य रिक्त छ । सरकारले समावेशी आयोगमा अध्यक्ष र तीन सदस्य नियुक्ति गर्न बाँकी छ भने अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगमा दुई आयुक्त र निर्वाचन आयोगमा दुई आयुक्त नियुक्त गर्न बाँकी छ ।

कांग्रेस सभापति देउवाको चासो अख्तियार हो । छलफलका क्रममा देउवाले अख्तियारलाई प्राथामिकतामा राख्ने गरेको प्रधानमन्त्रीका प्रेस सल्लाहकार सूर्य थापा बताउँछन् । 'संवैधानिक नियुक्तिकै विषयमा हुने छलफलमा उहाँले अख्तियारमा बढी चासो देखाउनुहुन्छ', थापाले भने ।

रिक्त रहेका यी निकायमा ध्यान जाँदा संसद अधिवेशन आह्वानमा पहल नलिएको आरोप पार्टीभित्रैबाट देउवाले खेपिरहेका छन् । तर, कांग्रेसकी सचेतक पुष्पा भुसालले चाडपर्व सकिएपछि अधिवेशन आह्वानका लागि पहल गर्ने तयारी सभापतिले गरेकाले छिट्टै त्यसको प्रक्रिया सुरु हुने बताइन् । 'सभापतिजीले पहिले नै संसद् अधिवेशन आह्वानका लागि पहल गर्ने बताउनुभएको थियो । चाडपर्व सकिएपछि प्रक्रिया अघि बढाउने उहाँको तयारी थियो । अब सबै चाड सकियो । केही दिनिभित्रै प्रक्रिया आरम्भ हुन्छ', उनले भनिन् ।

पार्टीभित्रको आन्तरिक कलहका कारण आफूले अविश्वासको प्रस्ताव सामना गर्नुपर्ने अवस्थाको आँकलन गर्दै गत १८ असारमा प्रधानमन्त्री ओलीले संसद् अधिवेशन अन्त्य गरेका थिए । प्रतिनिधिसभाको नियमावलीअनुसार एक चौथाइ सदस्यले राष्ट्रपतिसमक्ष लिखित अनुरोध गरेमा अधिवेशन आह्वान गर्नुपर्ने व्यवस्था छ ।

एउटा अधिवेशन अन्त्य भएको छ महिनाभित्र अर्को अधिवेशन बस्नैपर्ने बाध्यकारी प्रावधान रहेकाले पनि तत्कालै अधिवेशन आह्वानका लागि हस्ताक्षर संकलन हुनेमा संशय बाँकी नै छ । आगामी १८ पुसभित्र संसद् अधिवेशन आह्वान हुनैपर्छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, मंसिर ८, २०७७ १५:२७