स्थानीयले सञ्चालनमा ल्याए डाँडोमा पानी घट्ट

A+ A A-

डडेल्धुराको अमरगढी नगरपालिका- ३ चिरकिट्टे महाभारत क्षेत्रअन्र्तगत पहाडी भेगमा पर्छ । यहाँका अधिकांश बस्ती पहाडको डाँडामा छन् । पहाडी क्षेत्रमा मानव बस्ती भएको कारणले सिँचाइको लागि पानीको समस्या पनि उस्तै छ।

भर्खर सडक र विद्युतको पहुँच पुगेको यो ठाउँका नागरिक विभिन्न समस्या झेल्दै आएका छन् । उनीअरू गहुँ, कोदो, मकै कुटानीपिसानीका लागिसमेत समस्या भोग्दै आएका छन् । तर, आजभोलि भने यहाँका नागरिकले स्थानीय सरकारको आर्थिक सहयोगमा पहाडको डाँडोमा पानी घट्ट सञ्चालनमा ल्याएका छन् ।

घण्टौँ हिँडेर खोला छेउमा रहेका पानी घट्टमा गएर कुटानीपिसानी गर्ने स्थानीय गाउँ नजिकै घट्ट सञ्चालनमा आएपछि हर्षित भएका छन् । स्थानीयले जस्तापाताले छाएको दुई कोठे भवन निर्माण गरी घट्ट सञ्चालनमा ल्याएका हुन् ।

सुदूरपश्चिममा कुनै समय कुटानीपिसानीका लागि ढिकी, जाँतो, घट्ट आधुनिक प्रविधि भए पनि पछिल्लो समय लोप हुने संघारमा पुगेका यी ऐतिहासिक सम्पदारूको संरक्षणमा आफूहरू जुटेको स्थानीय भीमबहादुर पाण्डेले बताए ।

सडक पुगे पनि यातायातको पहुँचबाट अझै टाढा रहेको र भर्खरै विद्युत् पुगेका कारणले पनि आफूहरूले घट्ट निर्माणमा जोड दिएको उनको भनाइ छ ।

‘विद्युत् पुगेको छ, लेडसेडिङ भएर आउनेजाने टुंगो हुँदैन । घट्ट त निरन्तर रूपमा सञ्चालन हुन्छ,’ पाण्डेले भने, ‘घट्टबाट कुटानी पिसानी गर्दा स्वास्थ्यको लागि हितकर पनि छ । मिलमा पैसा पनि लाग्छ, घट्टमा निःशुल्क पिस्न पाइन्छ ।’

घट्टमा भागेश्वर गाउँपालिकाको खाल्टा, चौडलगायतका गाउँ र अमरगढी नगरपालिकाका रोडङा, ढोलपोखरा, चिरकिट्टै गाउँका स्थानीय गहुँ, जौ, मकै पिसानीका लागि आउने गरेका छन् ।

अमरगढी नगरपालिको आर्थिक सहयोग र यहाँका स्थानीयको जनश्रमदानबाट घट्ट सञ्चालमा ल्याएको स्थानीय केशव गिरीले बताए । उनले स्थानीयले लागि परे सरकारको मुख ताक्नु नपर्ने बताए ।

मौलिकता, संस्कृति लोप भइरहेको अवस्थामा त्यसको संरक्षण लागि समेत पानी घट्ट सञ्चालनमा ल्याएको अमरगढी नगरपालिकाका नगरप्रमुख बिशेश्वरप्रसाद ओझाले बताए ।

उनले निकै उचाईमा रहेको ठाउँमा थोरै पानीले पनि घट्ट सञ्चालन गर्न सकिन्छ भन्ने उदाहरण प्रस्तुत भएको बताए । घट्ट सञ्चालनका लागि अमरगढी नगरपालिकाले आवश्यक पर्ने सामग्री खरिदका लागि १ लाख ४० हजार जति सहयोग गरेको उनको भनाइ छ ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, कात्तिक १६, २०७७ २०:१९