खाना मीठाे नभएकाे बहानामा पनि कुटिन्छन् महिला

A+ A A-

युथ रिपोर्टर शिलापत्रडटकमले सुरु गरेको युवालक्षित स्तम्भ हो । यो स्तम्भमा दूरदराजमा रहेर सामाजिक जागरण र समाज रुपान्तरणमा भूमिका खेलिरहेका युवावर्गका सूचना संकलन सीप, लेखन कला र सिर्जनात्मक क्षमतालाई प्रोत्साहन गरी उनीहरूका अंकुराउँदै गरेका सिर्जनात्मक चेतलाई प्रोत्साहन गर्ने खालका सामग्री प्रकाशन गर्नेछौँ । यो अभियानमा जोडिएर सहकार्य गर्न शिलापत्रडटकम आह्वान गर्दछ । (सं.)

साथीहरू आज म यहाँहरूलाई लकडाउनको समयमा तपाईं हामीमाझ नै रहेका महिला दिदीबहिनीहरू कसरी आफ्नै परिवारबाट हिसां सहन बाध्य छन् भनेर भन्न गइरहेको छु ।

बदलिँदो परिवेश अनि शिक्षित समाजमा ‘महिला हिंसा बन्द गरौँ’ भन्दै महिला अधिकारका नाममा कुर्लिने अधिकारकर्मीहरू अहिले प्रशस्तै भेटिन्छन् । तर पछाडि परेका विकट गाउँहरूमा भने महिला हिंसाविरुद्ध बोलिदिने मानिस बत्ति बालेर खोज्दा पनि नभेटिने अवस्था छ ।

परिवार सबै सँगै हुँदा त लकडाउन पनि चाडपर्वजस्तै लागेको होला कतिपयलाई, तर दुई छाक टार्नका लागि दैनिक रोजगारी गर्नेहरूका लागि भने यो विपद्‌ले धेरै समस्या निम्त्याएकाे छ । कति देखिने समस्या छन् भने कति नदेखिने ।

तपाईं हाम्रै घरमा नदेखिने समस्याको रूपमा महिला हिंसा कतै न कतैबाट भइरहेको छ । यसो भन्दा सबैलाई नराम्रो लाग्न सक्छ । मेरो धारणाप्रति असहमत पनि हुन सक्नुहुन्छ । तर के तपाईंले दिनभर घरमा बस्दा कहिल्यै दिदी, आमा र भाउजूलाई घरायसी कुरामा सहयोग गर्नुभएको छ ? कहिल्यै उहाँँहरूले गरेको कामलाई महत्त्वपूर्ण भन्दै प्रशंसा गर्नुभएको छ ? पक्कै पनि छैन होला ?

यो पनि...

त्यसपछि मैले पढाइ छाेडेँ

'आs घरकै काम त हो नि, के धन्यवाद भन्नु ?' यही सोच्दै हुुनुहुन्छ भने तपाईं पनि महिला हिंसा गर्दै हुुनुहुन्छ ।

यी त भए शिक्षित घरमा हुने अदृश्य हिंसा । अब देखिने हिंसाको कुरा गरौँ । मेरो गाउँ अर्थात् बर्दिया जिल्लाको बारबर्दिया नगरपालिकामा एउटी महिलालाई उनका श्रीमान्‌ले मरणासन्न हुने गरी कुटपिट गरेछन् ।

आर्थिक अवस्था कमजोर रहेका उक्त महिलाका श्रीमान्‌ले परिवारलाई खान दिइनस् भनेर कुटेका रहेछन् । कोरोना भाइरसका कारण लामो समयदेखि बन्द हुँदा न ती महिला कमाउन गएकी थिइन्, न त उनका श्रीमान् नै ।

दुवै घरमै बस्नुपर्दा आम्दानी हुने बाटो थिएन । भएको पैसा पनि चोरेर श्रीमान्‌ले रक्सी खाइदिने रहेछन् । यसरी दिनदिनै आर्थिक संकट बढ्दै जाँदा खान नदिएको र समस्या टार्न नसकेको भन्दै हरेक दिन ती महिलालाई श्रीमान्‌ले कुटपिट गर्दा रहेछन् ।

यो पनि...

अनि म गलत मान्छेको शिकार हुनबाट बचेँ...

दिनहुँ श्रीमान्‌बाट यातना सहिरहेकी ती महिला खाना मीठो नभएको कुरामा फेरि कुटाइ खाएपछि भने बेहोस नै भइछन् ।

यसरी दिनहुँको यातना उनले सहन नसकेर आमासँग सहयोग माग्दा आमाले सहनुपर्ने कुरा गरेपछि दिदीसँग सहयोग मागिन् । दिदीले माइत जाने कुरा गरेपछि भने उनलाई श्रीमान्‌ले गरेको हिंसाको कुरा गाउँमा फैलियो ।

माइत जाने कुरा गाउँलेबाट थाहा पाएका श्रीमान्‌ले पुनः महिलामाथि विभिन्न प्रकारका शारीरिक हिंसा गरेछन् ।

यसरी पटकपटक मरणासन्न हुनेगरी कुटाइ खाएको कुरा मैले पनि सुनेँ । सुरुमा त 'अहिलेको जमानामा पनि यसरी हिंसा सहेर बस्छन् र ?' भन्ने भयो । तर ती महिलाको अवस्थाले सबै कुरा बताउँथ्यो । यसरी उनको उद्धारका लागि मलगायत गाउँका हामी केही साथीहरू मिलेर यो उनका श्रीमान्‌लाई सम्झाउने काम गर्‍यौँ ।

तर सम्झाएकाले मात्र त्यस्ता पीडकलाई कहाँ पुग्थ्यो र ? केही दिनसम्म चुपचाप बसेका ती महिलाका श्रीमान्‌ले फेरि घरेलु हिंसा थालेछन् । फेरि सबै मिलेर कुरा बुझ्न जाँदा श्रीमान् अरु नै महिलासँग सम्बन्धमा रहेकाले दिनहुँ आफ्नी श्रीमतीलाई हिंसा गर्दा रहेछन् । यी सबै कुरा थाहा पाएपछि हामीले ती महिलाको उद्धार गरी उनको माइतीसम्म पुर्‍यायौँ ।

मैले माथि यति लामो उदाहरण दिनुको अर्थ तपाईं हाम्रो समाजमा यस्तै धेरै प्रकारका महिला हिंसा हाम्रै महिला दिदीबहिनीहरूले भोगिरहनुभएको छ । जसको बारेमा अझै खुलेर बोल्ने आँटसम्म नभएका महिलाहरूलाई तपाईंहामी जस्तो शिक्षित वर्गले महिला अधिकारका बारेमा जानकारी दिँदै हिसांबाट बचाउनुपर्छ ।

यो पनि...

सरकार ! भन्देऊ म कुन ठाउँमा सुरक्षित छु ?

कोरोनाको समयमा धेरै महिला दिदीबहिनीहरू माथि उल्लेख गरिएका महिलाले जस्तै गरी हिंसा सहेर बसेका छन् । उनीहरूको उद्धार गर्नु हाम्रो कर्तव्य हो । त्यसैले तपाईंहामी जबसम्म आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्दैनौँ, तबसम्म नारी हिंसाको अन्त्य हुँदैन ।

ल त साथीहरू मैले आफ्नो कर्तव्य ती महिलाको उद्धार गरेर पूरा गरेँ, तपाईं पनि तपाईंकाे छिमेकमा, गाउँ समाजमा भइरहेका नराम्रा गविधिका बारेमा आवाज उठाएर आफ्नो कर्तव्य पूरा गर्नुस् है !

प्रकाशित मिति: बुधबार, असोज ७, २०७७ १४:०६