कसरी हुँदै छ आयुर्वेदिक औषधिको परीक्षण ?

A+ A A-

नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद् (एनएचआरसी) ले आयुर्वेदिक औषधिको ट्रायल परीक्षण गर्ने भएको छ । परिषद्का सदस्य–सचिव डा. प्रदीप ज्ञवालीले अर्को सातादेखि आयुर्वेदिक औषधिको ट्रायल परीक्षण सुरु गरिने बताए ।

‘मन्त्रालयबाट पनि सहमति आएको छ । अर्को हप्तादेखि ट्रायलमा लैजान्छौँ,’ उनले भने, ‘सुरुमा ५० जनालाई औषधि दिन्छौँ । ५० जनलाई दिदैँनौँ । औषधिको प्रयोग गर्दा र नगर्दा के फरक आयो, हेर्छौं । राम्रो नतिजा आयो भने मासमा लैजान्छौँ ।’

परीक्षण प्रदेश ५ र कीर्तिपुरको आयुर्वेद अस्पतालमा गरिनेछ । एनएचआरसीले आयुर्वेदका विज्ञहरूसँग मिलेर सिंहदरबारस्थित वैद्यखानामा औषधि बनाएको हो ।

एनएचआरसीका रिसर्च कन्सल्टेन्ट डा. विशुनदयालप्रसाद पटेलले जेठीमधु र त्रिकटुको औषधि बनाइएको बताए ।

‘चीन र भारतमा पनि कोभिडका बिरामीलाई जेठीमधु र त्रिकटुको प्रयोग गरिएको थियो । राम्रो नतिजा आएको थियो,’ उनले भने, ‘हामीले प्रयोग गर्दै आएको आयुर्वेदको औषधिलाई ट्रायल परीक्षण गर्न लागेका हौँ ।’

डा. पटेलका अनुसार जुेठीमधुले घाँटीको समस्या हटाउँछ । ‘कोभिडका बिरामीमा घाँटीमा समस्या देखिएको छ । जेठीमधुले घाँटी खसखस गर्ने चिलाउने हटाउन मद्दत गर्छ,’ उनले भने, ‘एक/दुई दिनमै घाँटीको समस्या ठीक हुन्छ ।’

त्रिकटुले रुघाखोकी र ज्वरो निको बनाउन सहयोग गर्नेछ । ‘त्रिकटुमा हाम्रै वरिपरिका जडीबुटी प्रयोग गरेर बनाएको औषधि हो । मरिच, पिपला र सुकेको अदुवाबाट बनाइएको हो,’ उनले भने, ‘त्रिकटुले रुघाखोकी र ज्वरो निको बनाउन सहयोग गर्छ ।’

डा. पटेलले अरु समयमा पनि प्रयोग गरिएकाले सिधै कोरोना पोजिटिभ भएकालाई परीक्षण गरिने बताए । ‘अहिले पनि कोरोना पोजिटिभ भएकालाई जडीबुटीको प्रयोग गरिएको छ । स्वास्थ्यमा असर नपर्ने भएकाले पहिलो चरणमा लक्षण नभएका संक्रमितलाई दिन्छौँ । डराउनुपर्ने स्थिति हुँदैन,’ उनले भने ।

रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन आयुर्वेदिक औषधिको परीक्षण गर्न लागिएको हो । ‘कोभिडका बिरामीमा प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन सहयोग गर्छ,’ डा. पटेलले भने, ‘प्रतिरोधात्मक क्षमता बढ्यो भने भाइरस कमजोर हुन सक्छ ।’

आयुर्वेद विभागका महानिर्देशक डा. वासुदेव उपाध्यायले जडीबुटीका औषधि प्रयोग गर्दा बिरामीलाई थप जटिलल बनाउन नदिने बताए । ‘कोरोनालाई डाउन गर्छ भन्ने होइन तर आयुर्वेद औषधिले रुघाखोकी, ज्वरोलगायतका समस्या हटाउँछ । कोभिडका बिरामीलाई सिरियस हुन दिँदैन,’ उनले भने ।

पोजिटिभ भएका बिरामीलाई २८ दिनसम्म खुवाएर ट्रायल गरिनेछ । ‘२८ दिनसम्म खुवाएर ब्लड स्याम्पल लिएर हेर्छौं । रगतमा के–के परिवर्तन आयो ? एन्टिबडी बन्न कति समय लाग्यो ? सबै हेरेर राम्रो नतिजा आयो भने मासमा जान्छौँ,’ डा. उपाध्यायले भने ।

अन्तर्राष्ट्रिय मेथोडोलोजी अनुसार बनाएकाले रिपोर्ट राम्रो आयो भने विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लूएचओ) मा लैजाने उनले बताए । ‘अहिले एलोपेथिकको रेमडिसिभिरको परीक्षण भइरहेको छ । त्यसैगरी, आयुर्वेदको पनि परीक्षण गर्न लागेका हौँ,’ उनले भने, ‘परीक्षण सफल भयो भने डब्लूएचओमा लैजान्छौँ ।’

स्वास्थ्य मन्त्रालयले बनाएको निर्देशिकामा पनि आयुर्वेद र वैकल्पिक चिकित्सा विधिबाट कोरोना भाइरसविरुद्ध रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन सकिने उल्लेख गरिएको छ ।

घरैमा उपलब्ध जडीबुटीजन्य सामग्रीको कसरी प्रयोग गर्न सकिन्छ, क्वारेन्टाइनमा रहेका बेला र घरमा बस्दा आउने निराशापन र डिप्रेसनलाई कसरी कम गर्न सकिन्छ तथा पूर्वीय संस्कृतिको मानक रहेको योग अभ्यास र व्यायामले शरीर कसरी तन्दुरुस्त राख्न सकिन्छ भन्ने कुरा निर्देशिकामा छ ।

निर्देशिकाले कोरोनासहित अन्य भाइरसजन्य सङ्क्रमण लाग्न नदिन मानिसको शरीरमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता प्रबल हुनुपर्नेमा जोड दिएको छ ।

डा. उपाध्यायले गुर्जो, सुठो, बेसार, असुराको पात, मरिच, पिप्ला, तुलसीको पत्ता, दालचिनी, तेजपत्ता, अमला, बोजो, टिमुरलगायतका जडीबुटीले इम्युनिटी पावर बढाउने बताए ।

याे पनि..

के हो आयुर्वेद ?

आयुर्वेदले ७ दिनमै निको भए संक्रमित

कोरोना भ्याक्सिन: परीक्षण सुरु भएको छैन, रोकिएको पनि होइन

प्रकाशित मिति: सोमबार, भदौ २९, २०७७ १६:२१