सूचना प्रवाहमा समस्या हुँदा लगानीकर्ताको विश्वास गुमाउँदै नेप्से

A+ A A-

पछिल्लो समय नेपाल स्टक एक्स्चेन्ज पटकपटक समस्यामा पर्दै आएको छ । कहिले साइट हेर्नेहरूको चाप भएर सर्वरमा समस्या आउने त कहिले अनधिकृत रूपमा डाटा चोर्न खोजेको भन्दै बोर्ड आफैँले विज्ञप्ति सार्वजनिक गर्दै आएको छ ।

यसरी पटकपटक साइट बन्द हुनु, अनधिकृत चलखेल बढ्नु र नेप्सेको डाटामा गडबड हुँदा लगानीकर्ताको विश्वास नेप्सेप्रति धर्मराउन थालेको छ ।

यसै विषयलाई लिएर नेपाल स्टक एक्स्चेन्जका सीईओ चन्द्रसिंह साउद भने पटकपटक साइट अनुगमन गर्नेहरूको चाप अत्यधिक बढ्दा साइटमा समस्या आएको बताउँछन् ।

उनले भने, ‘यो लकडाउन खुलेसँगै नेप्सेको साइटमा गएर हेर्ने मानिसको संख्या ह्वात्तै बढेको छ, त्यसले सर्वरमै समस्या गरिरहेको छ । यद्यपि यसको हल गरिँदै छ,’ उनले भने, ‘चाप बढ्नु मात्र नभएर अन्य कुनै कारण भए त्यसको अध्ययन पनि हुँदै छ ।’

त्यसो त केही समयअगाडि नेप्सेले साइटबाट अनधिकृत रूपमा डाटाहरू चोर्ने गिरोहको चलखेल बढेको भनेर विज्ञप्ति नै जारी गरेको थियो । यसबाट नेप्सेको साइट, यसको तथ्यांक र कारोबार सिस्टम सुरक्षित नभएको जोकोहीले सहजै अनुमान गर्न सक्छन् ।

नेप्सेले विज्ञप्ति जारी गरिसकेको र समस्या यथावत् नै रहेको एक हप्ताभन्दा बढी भइसक्दासमेत समस्या समाधान नहुनुले नेप्सेप्रतिको विश्वासमा थप धराशयी बन्दै गएको जानकारहरू बताउँछन् ।

यसरी लगानीकर्ताको विश्वास गुमाउन सक्ने खतराको चेतावनी जानकारहरूले दिइरहँदा समस्या समाधान नभइरहेको अवस्थामा सीईओ साउदले भने चलखेलभन्दा बढी साइट अनुगमन गर्ने बढेकाले मात्रै समस्या आएको बताउँदै आएका छन् ।

यसरी आईटी क्षेत्रमा नेप्से कमजोर हुनु र ब्रोकरलाई प्राविधिक पाटो सुधारका लागि नियमनको दायरामा ल्याउन नसक्दा पनि समस्या विकराल बन्दै गएको हो ।

साइटमा समस्या आउँदा लगानीकर्ताहरूले पनि नेप्सेको साइटबाट सही तथ्यांक पाउन सकेका छैनन् । पछिल्लो ३ दिनदेखि निरन्तर रूपमा नेप्सेमा डाटामा गडबड भइरहेको छ । योसँगै कारोबार संचालन भइरहेको अवस्थामा साइट बन्द हुने समस्याले गर्दा अधिकांश लगानीकर्ताले सही जानकारी नेप्सेबाट पाउन सकिरहेका छैनन् ।

अहिले लागानीकर्ताले ट्रेड म्यानेजमेन्ट सिस्टम (टीएमएस) को समस्या पनि झेलिरहेका छन् । थोरै ब्रोकर र त्यसमा ग्राहकको चाप बढी हुँदा ब्रोकरहरूले धान्न नसक्ने अवस्था सिर्जना भएको छ । तर ब्रोकर कम्पनीले समस्या देखिँदा पनि रिसोर्स बढाउन आनाकानी गरिरहँदा थप समस्या सिर्जना भएको देखिन्छ । नेप्सेले केही ब्रोकर कम्पनीहरूलाई आफ्नो रिसोर्स बढाउन निर्देशन दिइसकेको भए पनि निर्देशन कार्यान्वयनमा आउन सकेको छैन ।

शेयरबजार विश्लेषक अम्बिकाप्रसाद पौडेल नेप्सेले समस्यालाई चाँडोभन्दा चाँडो समाधान नगर्दा लगानीकर्ताको विश्वासमा प्रहार भएको बताए ।

‘यसरी १७ खर्ब रुपैयाँबराबरको पुँजी लगानी भइसकेको क्षेत्रमा पटकपटक समस्या आउनु कदापि राम्रो होइन । त्योभन्दा खतरा समस्या सामान्य हुँदा पनि छिट्टै समाधान नगर्नु हो । यसले लगानीकर्ताको विश्वासमा प्रहार गरिरहेको छ,’ उनले भने, ‘तथ्यांकमा गडबड हुनु, सही सूचना दिन नसक्नुले भोलिका दिनमा शेयर बजारप्रति आममानिसको धारणा नकारात्मक बन्न सक्ने र लगानीकर्ताको विश्वास गुम्न सक्ने खतरा हुन्छ ।’

त्यसो त लगातार केही दिनदेखि नेप्सेमा समस्या आउँदा अधिकांश लगानीकर्ताले नेप्सेको कमजोरीले मारमा लगानीकर्ता पर्ने गरेको गुनासो गरेका छन् ।

अहिले अनलाइनबाट शेयर कारोबार गर्ने लगानीकर्ताहरू ४७ हजारको संख्यामा छन् भने कुल सक्रिय लगानीकर्ता २ लाख ६६ हजार ६ सय ३३ जना छन् ।

लकडाउनका कारण अनलाइनबाट कारोबार गर्ने लागनीकर्ताहरूको चाप बढिरहेको अवस्थामा नेप्सेको भरपर्दो सूचना नहुँदा लगानीकर्ताको लगानी थप धराशयी हुने देखिन्छ । अहिले नेप्सेमा २ सय ६२ कम्पनी सूचिकृत छन् भने ५० वटा ब्रोकर कम्पनीबाट शेयर खरिदबिक्री हुँदै आएको छ ।

प्रकाशित मिति: सोमबार, साउन २६, २०७७ २२:१९