प्रचण्ड समूहमा उदाएकाे ‘ग्रुप- ७’ का ५ मान्यताले नेकपामा तरङ्ग

A+ A A-

प्रधानमन्त्रीसमेत रहेका नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)का अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले दुवै पदबाट राजीनामा दिनुपर्ने दबाब बढाइरहेका बेला अर्का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल (प्रचण्ड) समूहमा उदाएको ‘ग्रुप- ७’ का नेताले भने फरक धारणा राखेका छन् ।

कार्यकारी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल (प्रचण्ड) र वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपाल समूहले ओलीले २ पदमध्ये एक छाड्नुपर्ने अडान राखेपछि स्थायी कमिटी बैठक प्रभावित भइरहेका बेला तत्कालीन माओवादीका ‘ग्रुप- ७’ले भने ५ वटा मान्यता राख्दै फरक धारणा राखेका हुन् ।

तत्कालीन माओवादीभित्र ‘ग्रुप- ७’ भनेर परिचित हुँदै गएका एक स्थायी कमिटी सदस्य मणि थापाका अनुसार उनको समूहले ५ वटा मान्यता राखेर पार्टी एकतालाई अक्षुण्ण राख्ने प्रयास जारी राखेको छ।

‘पहिलो, ओलीजीले ५ वर्ष नै प्रधानमन्त्री र महाधिवेशनसम्म अध्यक्षको जिम्मेवारीमा रहनुपर्ने, दोस्रो, पार्टीको विवाद २ अध्यक्ष मिलेर हल गर्नुपर्ने हाम्रो मान्यता हो’, थापाले शिलापत्रसँग भने, ‘तेस्रो, पार्टी विभाजनलाई रोक्न प्रयत्न गर्नुपर्ने र चौथो, नेतृत्व हस्तान्तरणतर्फ होइन, पुस्तान्तरणतर्फ अग्रसर हुँदै जाने हाम्रा यिनै मान्यता रहेका छन् ।’

उनका अनुसार पार्टी विवाद हल गर्नका लागि सम्पूर्ण ध्यान महाधिवेशनमा केन्द्रित गर्नुपर्ने पाँचौँ धारणा पनि राखिएको छ ।

गत बुधबार प्रधानमन्त्री निवास बालुवाटारमा ‘डिनर’सहित बसेका ‘ग्रुप- ७’मा आबद्ध नेताले राजनीतिक स्थायित्वका लागि प्रतिनिधिसभाको यस कार्यकालभरि ओली नै प्रधानमन्त्री हुनुपर्ने तथा पार्टीको विधि, पद्धति र नीति मात्र नभई एकतालाई टुंगोमा पुर्‍याउनका लागि कम्तीमा एकता महाधिवेशनसम्म अध्यक्ष पदमा नै रहनुपर्ने धारणा राखेका थिए ।

प्रचण्ड समूहमा उदाएका ‘ग्रुप- ७’मा थापासहित गृहमन्त्री रामबहादुर थापा (बादल), उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री लेखराज भट्ट, स्थायी समिति सदस्यहरू टोपबहादुर रायमाझी, हरिबोल गजुरेल, देवेन्द्र पौडेल, चक्रपाणि खनाललगायतका नेताहरू आबद्ध छन् ।

प्रधानमन्त्रीसँग भएको बुधबारको ‘डिनर’मा राजीनामा नमाग्ने प्रतिबद्धतासमेत जनाएका थिए । उक्त संयुक्त छलफलमा संसदीय दलका उपनेता सुवासचन्द्र नेम्वाङ पनि उपस्थित थिए । प्रधानमन्त्री ओलीसँग ‘संयुक्त डिनर’पछि उनीहरूलाई पूर्वमाओवादी खेमाभित्र ‘ग्रुप- ७’का नामले चिनिन थालिएको छ ।

विगतमा आफनो नेतृत्वको तत्कालीन नेकपा माओवादी केन्द्र हुँदै नेकपामा आबद्ध प्रभावशाली स्थायी कमिटी सदस्यहरू प्रधानमन्त्री ओलीसँग ‘डिनर टक’मा बसेको थाहा पाएपछि कार्यकारी अध्यक्ष प्रचण्डले भोलिपल्ट अर्थात् गत बिहीबार साँझ खुमलटार बोलाएका थिए ।

ओलीलाई प्रधानमन्त्री र अध्यक्ष दुवै पदबाट तत्काल हटाउन नहुने भन्दै ‘ग्रुप- ७’का खुमलटार बोलाइएका केही नेताहरूले ओलीसँग मिलेर जानसमेत सुझाव दिएका थिए । तीमध्ये स्थायी कमिटी सदस्य गजुरेलले भने प्रचण्डलाई दिएको पुरानै सुझावसमेत दोहोर्‍याएका थिए ।

‘यदि ओलीलाई हटाउने हो भने पहिला तपाईंले राजीनामा दिनुहोस् अनि मात्र उहाँमाथि राजीनामा दिन दबाब बढ्छ, नत्र अर्थ हुन्न’, गजुरेलले अगाडि भने, ‘तपाईं जुन (नेपाल समूहसँग) समीकरणमा लाग्नुभएको छ, त्यो पनि गलत छ, त्यो समीकरणले तपाईंलाई न अघि बढ्न दिन्छ, न त पार्टीमा एकता कायम रहन्छ ।’

ग्रुप- ७ का मान्यता
- प्रतिनिधिसभाको यस कार्यकालभरि ओली प्रधानमन्त्री रहने,
- एकता महाधिवेसनसम्म ओली-प्रचण्ड नै अध्यक्ष रहने,
- महाधिवेशनसम्मको विवाद २ अध्यक्षले सल्टाउने, तेस्रो पक्ष समावेस नगराउने,
- हालको पदीय झगडा छाड्ने, महाधिवेशनमा केन्द्रित हुने,
- नेतृत्व हस्तान्तरण होइन, पुस्तान्तरण गर्ने

उनले नेपाल समूहसँग समीकरणको बन्धनमा पसेकाले प्रचण्डले कुनै निर्णय गर्न नसकेको धारणा राख्दै आएका छन् ।

गजुरेलले त प्रचण्डलाई व्यक्तिगत रूपमा मात्र होइन, पटकपटक भेटेर उक्त सुझाव दिँदै नेपाल समूहसँग सबन्ध तोडेर ओलीसँग मिल्नुपर्ने सुझाव दिएका छन् ।

आफूले दिएको सुझाव प्रचण्डले नमानेको भन्दै पछिल्लो समयमा त गजुरेलले आमसञ्चार माध्यमबाट उनलाई दिएका सुझावहरूका बारेमा पनि धारणा दिइरहेका छन् ।

समूहका नेताहरूका अनुसार नेकपाभित्रको विवाद २ अध्यक्ष ओली र प्रचण्ड मिलेर सल्टाउनुपर्ने र तेस्रो पक्ष नराख्ने मान्यता राख्छ ।

तत्कालीन एमाले र माओवादीबीच पार्टी एकता गर्दैगर्दा ओली-प्रचण्डले गरेको ‘गोप्य सम्झौता’मा पनि २ अध्यक्षले संयुक्त रूपमा बैठकको अध्यक्षता गर्ने, २ अध्यक्षले सहमतिअनुसार चल्ने र २ अध्यक्षले मान्यता दिएपछि मात्र आधिकारिकता पाउने बुँदालाई टेक्नुपर्ने ‘ग्रुप- ७’को धारणा छ ।

‘त्यसैले कम्तीमा एकता महाधिवेशनसम्म सोहीअनुसार जानुपर्छ, बहुमत र अल्पमतको निर्णयमा लाग्नुहुन्न’, सो समूहका एक सदस्यले भने, ‘विगतका सहमतिअनुसार जान छाडेर बहुमत र अल्पमतमा जाने र तेस्रो पक्ष समावेस गर्ने प्रचण्डको योजना ठीक छैन भनिदिएका छौँ ।’

कतिपयले २ जेठ २०७५ को आलोपालो सरकार सञ्चालनको तर्क गरे पनि त्यसको औचित्य सकिएको समूहको धारणा छ ।

‘त्यो सम्झौताको आलोपालोसम्बन्धी बुँदालाई संशोधन गरेर ४ मंसिर २०७७ को सचिवालय निर्णयले खारेज गरिसकेको छ । सो बैठकले ओलीजीलाई ५ वर्ष सरकार सञ्चालन गर्ने भनेर सचिवालयले एकमतले निर्णय गरेको छ’, उनले भने, ‘सहमतिपछि निर्णय हुन्छ, निर्णयपछि सहमति हुन्न, त्यसैले भइसकेको विषयलाई, अघिल्ला सहमतिलाई तोड्न सक्दैन भन्ने हाम्रो धारणा हो ।’

यसका कारण आलोपालो सरकार भन्ने कुरा अब अर्थ छैन भन्ने समूहको धारणा छ । समूहका अर्का स्थायी कमिटी सदस्य पौडेलले पदको लुछाचुँडीमा लाग्न छाडेर पार्टीलाई महाधिवेशन केन्द्रित बनाउन सुझाव दिएका छन् ।

‘अहिले पदमा लुछाचुँडी गर्ने होइन, त्यसले पार्टीलाई विभाजनको दिशातर्फ लैजान्छ भन्ने हाम्रो स्पष्ट मान्यता हो’, पौडेलले भने, ‘त्यसैले अब पार्टीका सम्पूर्ण विवाद हल गर्नका लागि महाधिवेशनमा केन्द्रित हुनुपर्छ भन्ने हाम्रो मान्यता हो ।’

उनका अनुसार ओली-प्रचण्ड-नेपाललगायत नेताहरूलाई सामूहिक र एकल रूपमा भेटेर महाधिवेशनमा केन्द्रित हुन सुझाव दिइएको छ ।

त्यसो त ‘ग्रुप-७’ले नेतृत्व हस्तान्तरण होइन, पुस्तान्तरणको मान्यता अघि सारेको छ ।

‘सचिवालयमा पटकपटक प्रधानमन्त्री भएका र पार्टीको नेतृत्व गरेका नेताहरूसमेत हुनुहुन्छ, त्यसैले अब उहाँहरूले आपसमा नेतृत्व हस्तान्तरण गर्ने होइन, अब पुस्तान्तरण गर्ने बेला हो’, अर्का सदस्यले भने, ‘पार्टीका संरक्षक र सल्लाहाकारको भूमिकामा बसेर अब पुस्तान्तरणतर्फ कदम चाल्नुपर्छ भन्ने हाम्रो मान्यता हो ।’

प्रचण्डले ३५ वर्ष पार्टी सञ्चालन गरेको तथा २/२ पटक प्रधानमन्त्री भएको, वरिष्ठ नेता झलनाथ खनालले २/२ पटक पार्टी प्रमुखको भूमिका निभाएको र एक पटक प्रधानमन्त्री भएको, अर्का नेता माधवकुमार नेपालले १५ वर्ष पार्टी सञ्चालन गरेको र एक पटक प्रधानमन्त्री भएको, वामदेव गौतमले एक पटक पार्टी अध्यक्ष भएको र पटकपटक उपप्रधानमन्त्री भएको उदाहरण दिँदै ‘ग्रुप- ७’ले आपसमा नेतृत्व हस्तान्तरण गर्ने नभई पुस्तान्तरण गर्नुपर्ने तर्क अघि सारेका छन् ।

आफ्नो मान्यता पेस भएपछि प्रधानमन्त्री ओलीले पुस्तान्तरण गर्न आफू तयार रहेको अभिव्यक्ति दिएको समूहको दाबी छ । सो समूहमा रहेका नेता चक्रपाणि खनालले भने तत्काल नबोल्ने तर उपयुक्त स्थानमा समूहको धारणा राख्ने एक नेताले बताए ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, साउन २०, २०७७ २०:५४