कोरोनाले बदलेको दैनिकी : बजार सुनसान, अनलाइन बुकिङमा भीड

A+ A A-

लकडाउन अन्त्य गरेको घोषणासँगै घरभित्रै थुनिएका सर्वसाधारण सडकमा निस्कन थालेका छन् । बजारमै गएर किनमेल गर्ने बानीलाई पनि यो १ सय २० दिने लकडाउनले परिवर्तन गरिदिएको छ ।

अहिले सडक भरिभराउ देखिए पनि साना बजारमा भने मानिसको चहलपहल खासै देखिँदैन । लामो समयसम्म व्यापार व्यवसाय ठप्प पारेका व्यवसायीले लकडाउन खुलेसँगै सहज वातावरणको आशा राखेका थिए । तर, सो अुनरुपको बजार खुलेकाे छेन ।

चाबहिल बस्ने टिकाराम लम्साल भृकुटीमण्डमा रहेको आफ्नो सानो पसल पुन: सञ्चालन गर्न पाउँदा खुसी भए पनि १ हप्ता बितिसक्दा समेत एउटा पनि सामान बिक्री नहुँदा चिन्तामा परेका छन् । उनी भन्छन्, ‘अस्ति साउन ३ गतेबाट पसल खोले । १ हप्ताभन्दा बढी भइसक्यो बल्ल ४ वटा सामान बेचे । यो बिक्रीले त भाडा पनि तिर्न सकिँदैन ।’

७ जनाको परिवार पसलले नै धान्दै आएका लम्साल लकडाउन खुले पनि तत्कालै व्यापार पहिलेकै स्थितिमा नआउने बताउँछन् । ‘वर्षभरीको नाफा उठाउने समय यही हो । अब तिज, दसैँ, तिहार जस्ता पर्व नजिकै आइसकेका छन्,’ उनले भने, ‘यस्तै पाराले हो भने त यो वर्ष व्यापार नहुँदा पसल नै बन्द गर्नु पर्ने अवस्था आउला जस्तो छ ।’

पछिल्लो ३ महिनादेखि बजार बन्द हुँदा आयस्रोत नै बन्द भएर आर्थिक संकट धानिरहेका लम्साल पसल खुले पनि ग्राहक नआउँदा हैरान बनेका हुन् ।

त्यसो त अहिले अधिकांश ग्राहक बजारमा गएर सरसामान किन्नुभन्दा अनलाइनबाटैै किन्न सुरु गरेका छन् । पछिल्लो समय कोरोनाको जोखिमका कारण बाहिर निस्कन छाडेपछि भरपर्दो र सजिलो तरिका नै अनलाइन सपिङ भएको भन्दै ग्राहक बजार आउन छोडेका हुन् ।

सधैँ भीडभाड रहने असन, भृकुटीमण्डप, रत्नपार्क जस्ता क्षेत्र सुनसान छन् । पसलहरू सबै खोलिएका छन् । तर, ग्राहक भने कोही देखिँदैनन् ।

लम्सालको छेवैमा पसल थापेर कपडा व्यापार गर्दै आएका राजु थापा पनि ग्राहक नआएकाले पुन: पसल बन्द गरेको बताउँछन् । ग्राहक आएका छन्/छैनन् भनेर बुझ्न आएका उनी ग्राहक नदेखेपछि केही दिन अझै पसल नखोल्ने सोचमा पुगेका छन् ।

‘लकडाउन खुल्यो सडकभरि मान्छे देखिन्छन् । तर, पसलमा कोही आउँदैनन् कति कुरेर बस्नु ? बरू पसल बन्द गरेर ज्यालादारी काम गर्न गए भने घरको खर्च त टार्न सक्छु,’ उनले भने, ‘हामी साना व्यापारी लकडाउन खुले पनि कमाउन नसक्ने रहेछौँ ।’

थापा भने अब तिज, दसैँ, तिहारको समयमा सामान बेच्न खासै नपाएपछि घाटा बेहोर्नुभन्दा पसल बेचेर विदेश जाने सोचमा छन् ।

पछिल्लो समय कोरोनाको जोखिमले गर्दा ८० प्रतिशत ग्राहक अनलाइन माध्यमबाट किनमेल गर्ने हुँदा बजार खुले पनि सर्वसाधारणको बजारप्रतिको आर्कषण बढ्न नसकेको व्यपारी बताउँछन् । त्यसमा पनि बन्द पूर्णरूपमा नखुल्दा नयाँ सामान बजारमा नआउँदमा पनि ग्राहक बजारमा नदेखिएको व्यवसायीको आँकलन छ ।

गत वर्ष यही समयमा दैनिक मात्रै १० हजारको सामान बेच्ने व्यापारी पसल खोलेको हप्ता दिन भइसक्दा समेत ५ हजारको सामानसमेत बेच्न नसकेको गुनासो गर्छन् ।

लकडाउनले बजार घटाए पनि अनलाइन सपिङ सेन्टरहरूले भने यो अवधिमा छलाङ नै मारेका छन् । पछिल्लो ३ महिनामा ई-कमर्सअन्तर्गतका दराज, अलिबाबा, फेवा बजार, रारामार्ट, स्मार्टडोको जस्ता अनलाईन व्यवसायले बजार गएर किनमेल गर्ने शैलीमा नै परिवर्तन गर्दै ग्राहक बढाएका छन् ।

लकडाउनका समयमा पनि छिटाेछरितो रूपमा घरमै सामान आउने हुनाले अधिकांश अनलाइन सपिङतर्फ आकर्षित भए । त्यसमा पनि कपडा र ग्याजेट जस्ता सामानको मात्रै अनलाइन सपिङ गर्ने पद्धति विकास हुँदै सामान्यभन्दा सामान्य दैनिक प्रयोगमा आउने भान्साका सामान तरकारीदेखि दिउँसो खाजासम्म अनलाइन अडर्र गर्दा घरैसम्म आउने हुँदा अधिकांश ग्राहक लकडाउन खुले पनि बजारमा नदेखिएका हुन् ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, साउन ९, २०७७ १३:०६