लयमा फर्किदै पोल्ट्री व्यवसाय

A+ A A-

२ वर्षयता उतारचढावमा रहेको पोल्ट्री व्यवसाय लकडाउन खुकुलो भएसँगै लयमा फर्किँदै छ । यसका कारण कृषकहरूले विस्तारै राहत महसुस गर्न थालेका छन् ।

नेपालको आत्मनिर्भर व्यवसायको रूपमा परिचित पोल्ट्री लकडाउनको सुरुवाती चरणमा निकै खस्केको थियो । लकडाउन सुरु भएदेखि २ साता अघिसम्म घाटामा रहेको व्यवसाय अहिले लागत धान्ने अवस्थामा आइपुगेको व्यवसायी बताउँछन् ।

नेपाल ह्याचरी उद्योग सङ्घका केन्द्रीय अध्यक्ष टीकाराम पोखरेलका अनुसार चल्ला लागत मूल्यभन्दा केही मुनाफा राखेर बिक्री हुन थालेका छ । ब्रोइलर चल्ला ६०, लेयर्स ९० र कोइलर ७० रुपैयाँमा बिक्री हुन थालेको छ ।

ब्रोइलर चल्लाको लागत मूल्य ५७.४५, लेयर्सको ९० र कोइलरको ४५ रुपैयाँ पर्न आउँछ । हाल सातामा ब्रोइलर चल्ला ३० लाख, लेयर्स १ लाख ५० हजार र कोइलर २ लाख ५० हजार रुपैयाँ उत्पादन हुने पोखरेलले जानकारी दिए । उत्पादित चल्ला सबै बिक्री हुन थालेको छ । ब्रोइलर चल्लाको उत्पादन सातामा ५ लाख हाराहारी घटेको उनले जानकारी दिए ।

लकडाउनको समयमा कुखुरा पाल्ने घटेसँगै मासुको अभाव हुन थालेको छ । फार्मबाट प्रतिकिलो जिउँदो कुखुरा २ सय ७० देखि २ सय ८० सम्ममा बिक्री हुन थालेको छ । जिउँदो खुकुराको लागत मूल्य १ ८० रुपैयाँ हो । चितवनको बजारमा तयारी मासु प्रतिकिलो ४ सयसम्ममा बिक्री हुने गरेको छ ।

२ साता अघिबाट चल्ला बिक्री हुन थालेको हो । लकडाउन सुरु भएपछि व्यवसायीले बिक्री नभएसम्म चल्ला नष्ट गर्दै आएका थिए । यससँगै अण्डाको मूल्य पनि बढ्न थालेको छ । माग बढेसँगै मूल्य बढ्दै गएको नेपाल अण्डा उत्पादक सङ्घले जनाएको छ ।

सङ्घका केन्द्रीय अध्यक्ष शिवराम केसीका अनुसार हाल ठूलो अण्डाको बिक्री मूल्य फार्ममा ३ सय ५ र मध्यम अण्डाको २ सय ९१ मा रहेको छ । बजारमा अण्डाको अभाव भएका कारण बिक्री मूल्य बढ्दै गएको छ ।

पोल्ट्री व्यवसायी मदन पोखरेलले अण्डा पाउन मुस्किल भएपछि व्यापारीले ठूलो अण्डा ३ सय २५ सम्ममा बिक्री गर्ने गरेको जानकारी दिए । हाल अण्डाको उत्पादन कम रहेको छ । लकडाउन अघिकोभन्दा दैनिक १० लाख गोटा कम अण्डा उत्पादन भएको अध्यक्ष केसीले बताए । अहिले दैनिक २५ देखि २६ लाख रुपैयाँ अण्डा उत्पादन भइरहेको छ ।

लकडाउनमा दाना खुवाउन नसक्ने भएपछि कुखुरा बिक्री भएको, कुखुराले राम्रो दाना खान नपाएका जस्ता कारण अण्डा उत्पादन घटेको हो । केसीका अनुसार लकडाउन कडा हुँदा २ सय रुपैयाँसम्म अण्डाको मूल्य तोकिएको थियो । त्यतिबेला बिक्री नभएपछि कृषकले १ सय ५० रुपैयाँसम्ममा बिक्री गरेका थिए । अण्डाको लागत मूल्य प्रतिगोटा ११.५३ रुपैयाँ पर्दछ ।

लकडाउन सुरु भएपछि १ महिनासम्म अण्डा बिक्रीमा समस्या भएको भए पनि त्यसपछि क्रमशः बढ्दै गएको हो । नेपालमा २ हजार ७ सय रुपैयाँभन्दा बढी कृषकले लेयर्स कुखुरा पाल्ने गरेको तथ्याङ्क छ ।

भारतबाट दानाका लागि ल्याउने मकैको मूल्य लकडाउनको समयमा क्रमशः घट्दै गएकाले व्यवसायीलाई केही राहत मिलेको छ । जिल्लाका अग्रणी दाना उत्पादक शङ्कर कँडेल भारतबाट आउने मकैको मूल्यमा गिरावट भएसँगै दानाको मूल्य घट्दा कृषकलाई राहत मिलेको बताउँछन् ।

माघसम्म प्रतिकेजी ४३ रुपैयाँमा खरिद गरिएको मकै अहिले २३ देखि २५ रुपैयाँसम्ममा खरिद हुने गरेको छ । दानामा मकै ५० देखि ५५ प्रतिशत राख्ने गरिन्छ । यसरी दानाको लागत मूल्य घटेसँगै कृषकले सस्तो मूल्यमा दाना पाउन थालेका छन् ।

प्रतिकेजी दानामा ९ रुपैयाँसम्म गिरावट आएको छ । लकडाउनकै समयमा प्रतिकेजी रु पाँच घटेको थियो । यता सरकारले बजेटमा आयात हुने भटमासमा नौ प्रतिशत भन्सार लगाएसँगै भटमासको मूल्य भने बढेको छ ।

कँडेलका अनुसार ६० रुपैयाँमा आउने भटमास ६३ रुपैयाँ पुगेसँगै दानाको मूल्य पुनः बढ्नसक्ने देखिएको छ । कुखुरा पालन क्षेत्रमा प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्षरूपमा १२ लाखले रोजगारी पाएको र नेपालको अर्थतन्त्रमा यस व्यवसायले महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको व्यवसायीको भनाइ छ । रासस

प्रकाशित मिति: बुधबार, असार १०, २०७७ ०८:०२