राजपा–समाजवादी एकता : नीति छैन, मूल नेता अझै भेटिएनन्

A+ A A-

तत्कालीन समाजवादी पार्टी र राष्ट्रिय जनता पार्टीबीच एकता भएर जनता समाजवादी पार्टी बनेको एक महिना बित्यो ।

१० वैशाखमा हतारहतार मध्यरातमा एकता गरेका समाजवादी पार्टी र राष्ट्रिय जनता पार्टी एकताका बाँकी काम पूरा गर्न भने अलमल गरिरहेका छन् । हतारहतार एकता गरेका यी दुई पार्टीबीच पदीय भागवण्डा नमिल्दा एकतामा ढिलाइ भएको बताइन्छ ।

समाजवादीबाट डा.बाबुराम भट्टराई र जनता पार्टीबाट महन्थ ठाकुरलाई नेतृत्व दिएर एकताको काम टुङ्ग्याउने सहमति भएको थियो । यो सहमति हुँदा उपेन्द्र यादव पनि सहमत भएका थिए ।

तत्कालीन राजपाका केन्द्रीय सदस्य मनीष सुमन भन्छन्, ‘१० वैशाखमा दुई जनालाई तत्कालमा पार्टीको नेतृत्वको जिम्मा दिने, निर्वाचन आयोगमा पनि दर्ता गर्न सजिलो हुन्छ । विस्तारै अरु पदहरू एकतासँगै अगाडि बढाउने भन्ने सहमति भएको हो ।’

दुवै पार्टी एकतापछि नेताहरूको व्यवस्थापनमा समय लागेको छ । राजपामा ६ जना अध्यक्ष मण्डलमा थिए भने समाजवादीमा डा.बाबुराम भट्टराई र उपेन्द्र यादव नेतृत्वमा रहेका थिए । तर, अहिले भने एकतापछिको पार्टीको नेतृत्व सामूहिक रूपमा जाने कि दुई जनालाई मात्र नेतृत्व दिएर जाने भन्ने विषयमा नै छलफल भइरहेको केन्द्रीय सदस्य बृजेशचन्द्र लालले बताए ।

उनले भने, ‘पार्टी एकता छिट्टै पूरा हुन्छ । नेताहरू छलफलमा बस्नुभएको छ । विधान लेखनको काम भइरहेको छ । नेतृत्वको व्यवस्थापनका बारेमा पनि छलफल भइरहेको छ । कुन मोडेलमा जाने भन्ने कुरा मिलेपछि एकता टुंगिन्छ ।’

दुवै पार्टीबाट प्रतिनिधिसभामा अहिले १७/१७ जना सांसद छन् भने प्रदेश २ मा सरकारको नेतृत्व समाजवादीले गरिरहेको छ । समाजावादीको प्रदेश २ मा ३० जना सांसद छन् भने राजपाका २५ जना सांसद छन् ।

जनता समाजवादी पार्टीले एकता गर्नैपर्ने बाध्यता छ । एकता प्रक्रिया जति ढिला भयो, त्यति नै निर्वाचन आयोगमा सबै काजपत्र बुझाउनुपर्ने हुन्छ । जनता समाजवादी पार्टीले पार्टी दर्ताका सम्पूर्ण कागजात बुझाउन पाउने ४५ दिनको समय अब ११ दिन मात्र बाँकी छ । यो अवधिमा एकताको काम सकिने केन्द्रीय सदस्य गंगा श्रेष्ठ बताउँछन् ।

उनले भने, ‘पार्टी एकता र नेतृत्व व्यवस्थापनको विभिन्न मोडेलमा छलफल भइरहेको छ । १२ दिनभित्र पार्टी एकता हुन्छ । सामूहिक नेतृत्वमा जानुपर्छ भन्ने तत्कालीन समाजवादी पार्टीको प्रस्ताव छ । यसका लागि ५ जना वा ९ जना पनि हुन सक्छ ।’

नेता मनीष सुमन भन्छन्, ‘तत्काल धेरै कुरा नमिले पनि दुई जनाको नेतृत्वमा पार्टी निर्वाचन आयोगमा दर्ता गराउनुपर्ने हुन्छ । यो भनेको महन्थ ठाकुर र अर्को पक्षबाट जसलाई पठायो, त्यही हुन्छ ।’

आखिरमा जनता समाजवादी पार्टीको अहिलेको प्रमुख समस्या भनेको नेतृत्वको व्यवस्थापन नै रहेको एक केन्द्रीय सदस्य बताउँछन् ।

उपेन्द्र यादव भने आफ्नै अगाडि भएको १० वैशाखको प्रस्तावको विपक्षमा उभिन खोेजेको राजपाका नेताहरूको बुझाइ रहेको तत्कालीन राजपाका एक केन्द्रीय सदस्यले बताए ।

उनले भने, ‘१० वैशाखमा सम्झौता हुँदा उपेन्द्रजीकै अगाडि महन्थ ठाकुर केन्द्रीय अध्यक्ष हुने र भट्टराई संघीय परिषदको प्रमुख बनाएर जाने भन्ने भएको हो । त्यो दिन उपेन्द्रजीले पनि केही असहमति राख्नु भएन, अहिले असहमति राखेको कुरा सुन्नमा आएको छ । हेरौँ, अझै ११ दिन बाँकी छ ।’

अहिले नेतृत्वको व्यवस्थापनका कारण एकता भाँडिन थालेको समाचार बाहिर आए पनि यस्तो पार्टीभित्र केही नभएको श्रेष्ठ बताउँछन् । आ–आफ्नोतर्फबाट नेतृत्वको व्यवस्थापनका बारेमा प्रस्ताव आएको मनीष सुमन बताउँछन् ।

उनी भन्छन्, ‘प्रस्ताव आएका छन् । ती प्रस्तावमाथि छलफल जारी छ । छिट्टै निर्णयमा पुगेर पार्टी एकता हुनेछ । एकताबाट कोही पनि भाग्दैनन् । भाग्ने छुट पनि कसैलाई छैन ।’

राजपाका नेताहरू भने प्रमुख नेतृत्वमा महन्थ ठाकुर नै ल्याउन चाहछन् । उपेन्द्र यादवलाई प्रमुख नेतृत्व दिन चाँहदैनन् । एक नेताले भने, ‘अहिले दुवै पार्टीको नेतृत्व भनेको महन्थ ठाकुर हुन् । उहाँको उचाइमा अहिले कोही पनि छैन । त्यही भएर नेतृत्व ठाकुरले नै गर्नुहुन्छ ।’

उपेन्द्र यादव र बाबुरामबीच केही मतभिन्नता उत्पन्न गरेर राजपाका नेताहरू मधेसमा आफू हावी हुन खोजेको आरोप उपेन्द्र यादवनिकट नेताहरू लगाउँछन् । तर, श्रेष्ठ भने भट्टराई र यादवबीच कुनै मतभिन्नता नरहेको बताउँछन् ।

राजपाका नेताहरू भने ठाकुरलाई पहिलो नम्बरको अध्यक्ष बनाएर समाजवादीबाट जुन नेता आए पनि आफूहरूले स्वीकार्ने राजपाका नेता बताउँछन् । समाजवादीका ७ जना सांसदले पार्टी विभाजन गर्ने योजना बनाएको कुरा बाहिरिएपछि दुई पार्टीबीच एकता घोषणा भए पनि अझै टुंगोमा पुगेको छैन ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, जेठ १६, २०७७ ११:१९