कार्यदल विघटनको एक महिनाः एकता प्रक्रिया शून्य

A+ A A-

सत्तारुढ दल नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) को केन्द्रीय स्तरमा एकता भएको ११ महिना लागेको छ । जेठ ३ गते राष्ट्रिय सभागृहमा दुवै अध्यक्षले तीन महिनामा सबै तहमा एकता पूरा हुने बताएका थिए ।

एकताकै लागि भनेर आधा दर्जन जति कार्यदल बनिसकेका छन् । तर प्रगति भने शून्य रहेको छ । यसको मूल कारण भने नेतृत्व नै भएको नेताहरु स्वीकार्छन् । देशभर करिब ५ लाख नेता कार्यकर्ता रहेको दाबी गर्ने उक्त पार्टीले अहिलेसम्म केन्द्रीय समिति र प्रदेश ७ को मात्रै टुंगो लगाएको छ ।

एकता पक्रिया लम्बिदा नेता कार्यकर्तामा निराशा छाएको छ । संस्थागतरुपमा सांगठनिक संरचनामा समस्या आएको छ ।

गाउँ/नगरदेखि जिल्लासम्मका सबै कार्यकर्ता बेरोजगार भएका छन् । यो एघार महिनासम्म सत्तारुढ पार्टीका गतिविधि नै प्राय शून्य छन् । दुई अध्यक्षले पार्टी एकता चामत्कारिकरुपले सकिने भनिरहँदा तल्लो तहका नेता कार्यकर्ता भने एकता हुने निरास देखिएका छन् । ४ सय ४१ जनाको केन्द्रीय कमिटी छ, तर अहिलेसम्म कुनै बैैठक नै बसेको छैन ।

बैठकमात्र नबसेको होइन केन्द्रीय कमिटीका सदस्यहरुको कार्यविभाजन भएको छैन । पोलिटब्युरो सदस्यहरुको टुङ्गो लागेको छैन । अहिलेसम्म नेकपाको केन्द्रीय कमिटी र प्रदेश कमिटी मिलाएर १८ सय ३२ जनाको मात्र कमिटी छ । जब कि ५ लाख नेता कार्यकर्ता रहेको उसले दाबी गरिरहेको छ ।

यो हिसाबले अहिलेपनि नेकपाका ४ लाख ९८ हजार १ सय ६९ जन नेता कार्यकर्ता कमिटी बिहीन छन् । यतिका नेता कार्यकर्ताहरु कमिटी बिहीन बन्दा पनि किन नेतृत्वले एकतामा चासो राखेनन् भन्ने कुरा सबैतिर चासोको विषय बनेको छ ।

कर्णाली प्रदेशका पार्टी अध्यक्ष गोरख बोगटी भन्छन् ‘एकता पक्रिया लम्बिदा नेता कार्यकर्तामा निराशा छाएको छ । संस्थागतरुपमा सांगठनिक संरचनामा समस्या आएको छ ।’

कतै पार्टी एकता नहुने हो कि भन्ने आशंका बढेको छ । अहिले प्रदेश कमिटिले नै स्थानीय तहमा कमिटि गठन गर्नथाले पछि केही सकारात्मक सन्देश गएको छ ।

अहिले पार्टीका नेता कार्यकर्तामा निराशा आएको छ । आफ्नो कमिटि कता हो भन्ने समेत जानकारी नभएको उनीहरु बताउँछन् । पार्टी कमिटी छैन, संगठनको मिटिङ छैन । यस्तो अवस्थामा कसरी काम गर्ने भन्छन् कार्यकर्ता ।

नेकपाका सुदूरपश्चिम प्रदेश अध्यक्ष कर्ण थापा पनि पार्टी एकता लम्बिदा तल्लो तहमा समस्या आएको बताउँछन् । थापाले भने ‘पार्टी एकताको काम पूरा नहुदा तल्ला कमिटिहरु निस्क्रिय भए । पार्टीका सांगठनिक गतिविधिहरु पूरा ठप्प छन् ।’

काम गर्न सकेन भनेर विघटन कार्यदल विघटन गरेपनि सचिवालयले पनि केही काम गरेको देखिदैन । कमिटि विघटन गरेपछि सचिवालयले छिटो भन्दा छिटो एकताको काम पूरा गर्नु पर्ने बताउँछन् कार्यदलका सदस्य बेदुराम भुषाल ।

भुषालले भने, ‘कार्यदलले समयमा काम गरेन भन्ने ,तर सचिवालयले अहिलेसम्म केहि पनि काम नगर्नु भनेको बेइजतको कुरा हो । छिटो भन्दा छिटो एकताको काम सक्नु पथ्र्यो ।’

थापा पनि एकता ढिला हँुदा पार्टीको जीवन पद्धति नै लथालिङ भएको बताउँछन् । उनले भने ‘कम्युनिष्ट पार्टी हो ,यसको बैठक, प्रशिक्षण हुन्छ । नीति, विचारबाट सञ्चालन हुन्छ तर यहाँ यो नभएको करिब करीब एकवर्ष हुन थाल्यो । यसले नेता कार्यकर्तामा निराशा ल्याएको छ ।’

बोगटी पनि तल्लो तहमा असन्तुष्टि बढेको बताउँछन् । उनी भन्छन्‘ फरक शैली, फरक सांगठनिक ढाँचा, फरक धारका पार्टी एकता हुदा केही समय त लाग्थ्यो नै तर ढिला भएकाले झन् सांगठनिक, वैचारिक र कार्यशैलीमा समस्या आएको छ ।’

प्रदेश १ का सचिव सावित्रीकुमार काफ्ले पनि नेता कार्यकर्तामा आशंका बढेको बताउछन् । उनी भन्छन् ‘कतै पार्टी एकता नहुने हो कि भन्ने आशंका बढेको छ । अहिले प्रदेश कमिटिले नै स्थानीय तहमा कमिटि गठन गर्नथाले पछि केही सकारात्मक सन्देश गएको छ ।’

काफ्लेले भने जसरी केही सकारात्मक सन्देश गए पनि आम नेता कार्यकर्तामा निरासा, पलायनता बढेकोमा भने कसैको बिमति छैन । प्रदेश ३ का अध्यक्ष नारायण दाहाल भन्छन् ‘तल तल नेता कार्यकर्तामा निराशा छ , छिटो एकता गर्नु पर्यो भनेर दबाब छ । तर प्रदेशले स्थानीय तहमा र केही जिल्लामा जिल्ला कमिटि बनाउदा सकारात्मक सन्देश प्रवाह भएको छ ।’

एकता हुँदाको जस्तो उत्साह छैन । सरकार र पार्टीबीच समन्वय हुन सकेको छैन । यसले पार्टी र सरकारलाई नै घाटा हुन्छ । एकता छिटो हुनु पर्छ ।

नेकपाका स्थायी कमिटि सदस्य मणि थापा भन्छन् ‘एकता नहुनुको कारण पूर्व एमालेको दुईटा गुटको समस्याको कारण हो । जब सम्म यी दुई गुटबीचको व्यवस्थापन हँुदैन तब सम्म पार्टी एकता हुन समय लाग्न सक्छ । तर पनि अब बैशाखसम्म हुन सक्ने संभावना रहन्छ ।’

यदि गुटको व्यवस्थापनको कारण नै एकता नभएको भए यो पार्टी एकता हुन समय लाग्न सक्ने देखिन्छ । पार्टी एकता नहँुदा धेरै नेता कार्यकर्ताहरु कमिटि बिहीन र काम बिहीन बनेका छन् ।

यति मात्र होइन सरकार र पार्टीबीच पनि सम्बन्ध राम्रो बन्न नसकेको सबै नेताहरु बताउँछन् । तर यति हुँदा पनि पार्टी एकतामा ढिला भएको छ । हरेक बैठकमा छिटै एकता हुने भनिन्छ तर हुँदैन । तर यो कुरासँग सहमत छैनन् प्रदेश २ का अध्यक्ष प्रभु साह । साह भन्छन् ‘ढिला भएर कसैलाई खासै समस्या भएको छैन ।

ठूलो पार्टी यत्तिको हुनु स्वभाविक हो । नेता कार्यकर्ताले सहज ठानेका छन् ।’ काफ्ले भन्छन् ‘५६ बर्ष देखि फुट्न थालेको कम्युनिष्ट पार्टी एक हुन त समय लाग्छ नै ।’

तर जसरी माओवादी केन्द्र र एमालेबीच एकता हँुदा आम कम्युनिष्ट नेता कार्यकर्तामा उत्साह थियो त्यो निराशा परिणत भएको छ । दाहाल भन्छन् ‘एकता हुँदाको जस्तो उत्साह छैन । सरकार र पार्टीबीच समन्वय हुन सकेको छैन । यसले पार्टी र सरकारलाई नै घाटा हुन्छ । एकता छिटो हुनु पर्छ ।’

सबै नेता कार्यकर्ताहरुको एउटै आवाज छ – एकता छिटो हुनु पर्छ । तर, एकताले पूर्णता पाउन सकेको छैन ।

प्रकाशित मिति: आइतबार, चैत १७, २०७५ ०२:०५