डडेल्धुराका मजदुर भन्छन्ः रोगभन्दा ठूलो भोक हुने रहेछ (फोटो फिचर)

A+ A A-

सरकारले ११ चैतदेखि कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) नियन्त्रण गर्न सिङ्गो देश नै लकडाउन गरेको छ । लकडाउनले सबैभन्दा बढी मजदुर प्रभावित भएका छन् । लम्बिँदै गरेको लकडाउनले दैनिक कामकाज गरेर खाने मजदुरलाई अहिले भोकभोकै बस्नुपर्ने अवस्था सिर्जना भएको छ ।

लकडाउनका कारण डडेल्धुराका विभिन्न ठाउँमा काम गर्ने मजदुरहरूले दैनिक उपभोग्य सामानको अभाव भोग्न थालेपछि काम खोज्न थालेका छन् । त्यसै मध्येकी एक हुन् डडेल्धुरा अमरगढ नगरपालिका–५ की भागा श्रेष्ठ । उनी उमेरले ४५ वर्षकी भइन् । तर, पनि श्रेष्ठमा युवाको जस्तो जागर छ ।

उनका श्रीमान् पनि जिल्लाकै १ संस्थागत विद्यालयमा कार्यरत छन् । उनको घरमा २ छोराहरू छन् । दैनिक ज्याला मजदुरी गरेर नै श्रेष्ठ छोराछोरीको पढाई र घरखर्च चलाउँछिन् ।

लकडाउनपछि भने उनलाई अहिले साँझविहानको छाँक टार्न समस्या भएको छ । लकडाउन गरेको १५ दिनसम्म घरमै बसे पनि अहिले भने खानेकुराको अभाव हुन थालेपछि उनी काम खोज्दै हिँड्न थालेकी छन्।

अमरगढी नगरपालिकाले मजदुर भनेर १० केजी चामल, १ किलो दाल, १ किलो नुन र २ वटा साबुन वितरण गरेको भए पनि ४ जनाको परिवारमा त्यो राहत ५ दिन पनि नपुगेको उनले बताइन् । दैनिक ज्याला मजदुरी गरेको १५/२० वर्ष भए पनि मजदुरहरूको दिन कहिलै नआएको उनले दुखेसो पोखिन् ।

‘दैनिक मजदुरी गर्दा कोरोनाको संक्रमण हुन्छ कि भन्ने डर लाग्छ । तर, के गर्नु छोराहरूले भोक लाग्यो भन्दा मन कटक्क खान्छ । रोगभन्दा पनि ठूलो भोक हुने रहेछ । कामकाज मन नहुँदा नहुँदै बाध्यताले गर्नुपर्छ ।’ उनले भनिन्, ‘घरको आर्थिक अवस्था कमजोर छ । साँझ/बिहानको छाक टार्न मजदुरी गछौँ । तर, पैसा समयमै नआउँदा गुजारा गर्न निकै समस्या हुन्छ ।’

सरकारी दररेट ६ सय भए पनि आफूहरूलाई ५ सयको दरले पारिश्रमिक दिने गरेको श्रेष्ठले बताइन् । ‘विहान ८ बजे काममा आउँछौँ, साँझ ७ बजे घर जान्छाैँ । तर, पारिश्रमिक कम पाउँछौँ । त्यो पनि ठेकेदारहरूले कहिले दिन्छन् थाहा हुँदैन् । कतिपय त पारिश्रमिक नदिएर भाग्ने गरेका छन् ।’ उनले भनिन् ।

श्रेष्ठ मात्रै होइन डडेल्धुराका अरू मजदुरको अवस्था पनि उस्तै दयनीय छ । डडेल्धुराकै अमरगढी–७ की बेलु कैनी पनि अहिले काम खोज्नमा व्यस्त छिन् । राहतस्वरूप १० किलो चामल पाए पनि सकिएपछि बाध्य भएएर काम खोज्नु परेको उनले बताइन् ।

‘घरमा रोजगार कोही छैनन् । बिहानैदेखि काम गरेर मात्रै साँझ चुलो बल्छ । दिनभर काम गरे मात्रै साँझ खानको लागि हुन्छ ।’ उनले भनिन्, ‘लकडाउनको बेला पनि हामीले साँझ/बिहानको खानाकै लागि काम गरिरहेका छौँ । १ दिन पनि काम नगरेपछि घरमा परिवार भोकै बस्नुपर्ने अवस्था आएको छ ।’

पाएको राहत आफूहरूका लागि प्रयाप्त नभएकोले दैनिक मजदुरी गर्न काम खोजिरहेको खन्मडाका मजदर हरि कैनीले बताए । लकडाउनका कारण कामकाज ठप्प हुँदा समस्या भएको उनको भनाई छ । दैनिक मजदुरी गर्दा कोरोनाको जोखिम भए पनि आफूहरू सुरक्षा सामग्री बिना नै काम गरिरहेको उनले दुखेसो पोखे ।

‘आफ्नो र परिवारको पेट पाल्नको लागि भए पनि काम गर्नु नै पर्छ । घरमा बसेर पनि के गर्ने ? राहत पनि अहिलेसम्म पाएका छैनौँ ।’ उनले भने, ‘राहत आयो भन्छन् तर हामीले अहिलेसम्म पाएका छैनौँ । यो लकडाउनका बेला पनि काम गरेरै छाँक टारिरहेका छौँ ।’