कोरोना प्रभावले स्थानीयमा बढ्दै छ स्वास्थ्य चेतना

A+ A A-

डडेल्धुराका स्थानीयले कोरोना भाइरसको महामारीबाट बच्न जीवनशैलीमा परिवर्तन गर्न थालेसँगै उनीहरूमा आफ्नो र परिवारजनको स्वास्थ्य सम्बन्धमा चेतना बढ्दै गएको छ ।

कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) को महामारीले विश्व समुदाय प्रभावित भइरहेका बेला नेपालमा पनि यसको बहुआयामिक असर पर्न थालेको हो। यसले देशको अर्थतन्त्रमा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्नेदेखि स्वदेश तथा विदेशमा रहेका नेपालीलाई आफ्ना दैनिक कार्यका साथै जीवनशैली प्रभावित भएको छ।

तर, कोरोना महामारी संक्रमणको सन्त्रासले यँहाको समाजमा स्वास्थ्य चेतनामा भने सकारात्मक परिवर्तन ल्याइदिएको छ। कोरोना भाइरस संक्रमणको जोखिम बढेपछि यहाँका नागरिकले सरसफाइमा विशेष ध्यान दिन थालेका छन् भने स्थानीयको रहनसहनमा समेत सुधार आउन थालेको छ।

पहिले–पहिले यँहाका नागरिकले खाना खानुअघि र दिसा–पिसाब गरेपछि मात्र हात धुने गरेकामा हाल आएर हरेक काम गरिसकेपछि साबुनपानीले हात धुन थालेका छन्। पानी पँधेरो र शौचालयहरूमा साबुनको प्रयोगलाई विशेषरूपमा ध्यान दिन थालिएको छ ।

‘अनिवार्य रूपमा साबुन पानीले हात धुने बानीको विकास भएको छ ।’ डडेल्धुराको सिमान्त गाउँ साँदनीकी महिला स्वास्थ्य स्वयमसेविका भागरथी धानुकले भनिन, ‘महामारीको सन्त्रासका कारण हाल जुनसुकै काम गरिसकेपछि साबुन पानीले हात धुने बानीको विकास भएको छ।’उनले परिवारका सबै सदस्यहरूले सरसफाइमा विशेष ध्यान दिन थालेको बताइन्।

आलिताल गाउँपालिका–८ कि अमृता ठडाली मगरको दैनिकी हाल फेरिएको छ । कृषिकर्म गर्ने अमृतालाई अचेल मेलापात जान डर लाग्छ। ‘घर बाहिर जान डर लाग्छ। कृषक भएकाले खेतबारीमा काम गर्नैपर्छ बाहिर हिँड्दा मास्क लगाएर जान्छु’ उनले भनिन् ‘पटकपटक स्यानिटराइजर प्रयोग गर्छु । दैनिक नुहाउँछु, कपडा बदल्छु ।’

उनले व्यक्तिगतसँगै घर आँगन र सामुदायीक सरसफाईमा समेत सबैले ध्यान लिन थालेको बताइन्। अमरगढी नगरपालिका–१ की शारदा ऐर हाल तरकारी बेच्न बजार आउँदा मास्क र पञ्जा बनाएर लगाएर आउने गरेकी छिन।

‘आज भोली बजारदेखि फर्किएर केटाकेटी कसैलाई छुन्न। आफ्नो सरसफाइ गर्छु। अनि मात्र घरभित्र पस्छु’ उनले भनिन् । कोरोना भाइरस संक्रमणको जोखिम बढेपछि सबैसँग हात मिलाउने बानी छोडिसकेको स्थानीय अगुवा भरत नेपाली बताउँछन् ।

‘महामारीको दृष्टिकोणले हेर्दा हात मिलाउने काम राम्रो होइन रहेछ । त्यसैले एक अर्कालाई कोरोनाको बारेमा सचेत गराउन थालेका छौँ । र, हात मिलाउनुको सट्टा नमस्कार गर्ने गर्दछौँ’ उनले भने ।

यहाँका स्थानीय तहले संक्रमणको जोखिम बढेपछि नागरिकहरुलाई स्वास्थ्य प्रति सचेत गराउने कार्य गर्न थालेका छन्। स्थानीयस्तरमा जनचेतना जगाउने, सामाजिक दूरी कायम गर्ने, सरसफाइमा ध्यान दिन सचेत गर्ने कार्य भएको छ ।

नागरिकको रहनसहन परिवर्तनका लागि माइकिङ गरेर सरसफाइसम्बन्धी सन्देश दिनुका साथै बस्तीमा स्वास्थ्यकर्मी र स्वयंसेविका परिचालन गरेको र मोबाइलमार्फत सन्देश सम्प्रेषण भइरहेको अमरगढी नगरपालिकाका नगरप्रमुख विश्वेश्वरप्रसाद ओझाले बताए ।

संक्रमणबाट जोगिन तातोपानी, गुर्जो, बेसार, मरिच, अदुवाm हल्दी, घोडताप्रे जस्ता जडीबुटी प्रयोग गर्ने गरेका स्थानीय बताउँछन् । उनीहरूले सञ्चारमाध्यममा आएका अन्य सुरक्षाका बारेमा समेत चासो राख्ने गरेका छन्। स्थानीय तहले जनचेतना फैलाउन लाखौँ रूपैयाँ खर्च गरेका छन् ।

स्वास्थ्य चेतना अभिवृद्र्धीका लागि समुदायस्तरमा स्वास्थ्यकर्मी, स्वय्सेविका र सामाजिक क्षेत्रमा क्रियासिल संस्थाका प्रतिनिधिहरुलाई परिचालन गरिएको र स्वास्थ्य चेतना निकै वृद्धि हुनुका साथै स्थानीय नागरिकको ब्यवहारमा निकै परिवर्तन देखिएको परशुराम नगरपालिका नगरप्रमुख भीमबहादुर साउँदले बताए ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, वैशाख २३, २०७७ १७:४१