कोरोना त्रास : यस वर्ष बिस्केट जात्रा नमनाइने

A+ A A-

भक्तपुरमा मनाइँदै आएको बिस्काः जात्रा यस वर्ष नमनाइने भएको छ ।

कोरोना भाइरस (कोभिड–१९)को संक्रमणको जोखिम कम गर्न देशभर लकडाउन गरिएकाले भक्तपुरको बिस्काः जात्रा अर्थात् बिस्केट जात्रा यस वर्ष नमनाइने भएको हाे ।

देशमा अनिकाल, रोग, व्याधि, शत्रु नाशको कामना गर्दै मनाइने बिस्काः जात्रा विश्वव्यापी रूपमा देखिएको महामारीका कारण रोकिन पुगेको हो । २७ चैतकाे बेलुकादेखि सुरु भएर ८ दिन ९ रातसम्म मनाइने बिस्काः जात्रा भक्तपुरको मुख्य जात्राको रूपमा लिइन्छ । स्थानीय भाषामा बिस्काः भनिने यो जात्रालाई बिस्केट जात्राको रूपमा चिनिन्छ ।

भक्तपुर नगरको केन्द्रमा अवस्थित पाँचतले र भैरवनाथको मन्दिर प्राङ्गणमा निर्माण गरिएको ३ तले प्यागोडा शैलीको भैरवनाथको रथ तानेर बिस्काः जात्रा सुरु हुन्छ । तर, यस पटक लकडाउनका कारण रथ निर्माणको कामले पूर्णतासमेत पाउन सकेको छैन । गुठी संस्थानले यो वर्ष भैरवनाथको नयाँ रथ बनाउन बेतसीलगायत छानाका विभिन्न भाग तथा चारैवटा पांग्रा नयाँ निर्माण गराएको थियो । रथ तान्ने काम नभएपछि जात्रा पूजाआजामा सीमित हुने भएको छ ।

करिब २ हजार वर्ष लामो इतिहास रहेको बिस्काः जात्रा पहिलो पटक रोकिएको प्राध्यापक डा. पुरुषोत्तम लोचन श्रेष्ठले बताए । नेपाल संवत् ७ सय ४१ को चैत शुक्ल पूर्णिमाको दिन भैरवको रथ तान्ने क्रममा रथ पल्टिएको र त्यसलाई फेरि बनाएर जात्रा दोहोर्‍याएर निकालिएको श्रेष्ठले बताए । त्यस समयमा जात्रा रोकिएपछि विभिन्न विधिबाट क्षमा पूजा र राँगो बलि दिएर जात्रा पुनः सञ्चालन गरिएको इतिहास रहेको उनले बताए ।

जात्रा स्थगित भएपछि तान्त्रिक विधिबाट पूजाआजा गर्ने अथवा रथ एवं लिगो ठड्याउने काम गर्नुपर्ने उनले बताए । उनले भक्तपुरको तलेजु मन्दिरभित्र नै सुनको लिंगो बनाई उठाउने र विधि विधानअनुसार रथ तानेर जात्रालाई सम्पन्न गर्नुपर्ने बताए । उनले बिस्काः जात्राको स्थापना कालदेखि नै इतिहासमा फेला नपरेकाले यो नै पहिलोपटक रथ तान्न नपाउने गरी जात्रा स्थगित भएको इतिहास बन्ने बताए ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, चैत २७, २०७६ १८:५०