कोरोनाबाट निको भएकी महिला भन्छिन् : मेरो रगतले रहस्य पत्ता लगाउनेछ

A+ A A-

- लाउरान नीगार्ड र मार्शल रिजेल

कोरोना भाइरसबाट संक्रमित भएको थाहा पाउँदा त्रासले श्वास नै अवरुद्ध भएको अनुभव टिफानी पिन्क्नीको दिमागमा अझै ताजै छ । न्यूयोर्क शहरकी यी ३९ वर्षीया आमा निको मात्र भइनन्, उनले अरू बिरामी बचाउने सन्दर्भमा अर्को नयाँ इतिहास पनि रचिन् । उनले अन्य गम्भीर बिरामीहरूको उपचारमा सहयोग पुर्‍याउन आफ्नो रगत दान गरेकी छन् ।

पिन्क्नीले एसोसिएटेड प्रेसलाई भनिन्, मेरो रगतमा शायद कोरोनाको उपचारसँग जोडिएका प्रश्नहरूको उत्तर हुन सक्दछ । यो कुरा थाहा पाउँदा मलाई अति खुसी लागेको छ ।

विश्वभरका चिकित्सकहरूले संक्रामक रोगलाई फैलिन नदिन सताब्दियौँ पुरानो उपचार पद्धतिलाई बेवास्ता गरिरहेका छन्ः अर्थात् नयाँ कोरोना भाइरसलाई परास्त गर्न रक्त प्लाज्माको प्रयोग । हुन त यसले बिरामी व्यक्ति ठीक भइहाल्छ भन्ने कुनै प्रामाणित तथ्य त छैन । तर, ह्युस्टन र न्यूयोर्कमा उपचारपछि ठीक भएका धेरै व्यक्तिहरू आफ्नो रगत दान गर्न उत्सुकतापूर्वक प्रतीक्षा गरिरहेका छन् । अस्पताल र रक्त केन्द्रहरू पनि यसको नतिजालाई पर्खेर तयारी अवस्थामा बसेका छन् ।

न्यूयोर्कको माउन्ट सिनाई अस्पतालका अध्यक्ष डा डेभिड राइखले भने, अहिले यो विधिका बारेमा चौतर्फी चासो छ, र मानिसहरू यो विधि अपनाउन भनिरहेका छन् । यही अस्पतालमा टिफानीको उपचार गरिएको र निको पनि भएकी थिइन् ।

यो रोग लागेपछि मानिसहरू निःसहाय अनुभव गर्दछन् । कतिपयले जीवनको आशा मार्छन् । रक्तदानले अरु हजारौँको जीवन बचाउन सक्ने सम्भावना छ, उनले भने, उपचार चलिरहेको बेला, हामी केवल यो आशा गर्छौं कि यसले काम गर्छ ।

इतिहासका पुस्तकहरूमा कन्भलेसेन्ट सेरम भनिने यो प्लाज्मालाई सन् १९१८ को महामारीका दिनहरूमा पनि प्रयोग गरिएको थियो । नयाँ आधुनिक औषधि प्रयोगमा आउनुअघि दादुरा, ब्याक्टेरियल निमोनिया र अरु धेरै किसिमका संक्रमणविरुद्ध पनि यसलाई प्रयोग गरिएको थियो । किन ?

जब संक्रमणले मानिसलाई आक्रमण गर्न थाल्छ, शरीरले प्राेटिनको रुपमा एन्टीबडी उत्पादन गर्दछ र यसले शरीरभित्र प्रवेश गरेका विषाणुविरुद्ध लड्छ । यी एन्टिबडी मानिसको शरीरको रगतमा तैरिरहेको हुन्छ, र विशेषगरी यो प्लाज्मामा रहेको हुन्छ अर्थात् रगतको पहेंलो तरल भाग । यो एन्टिबडी तत्त्व रगतमा महिनौँ, वर्षौंसम्म रहन्छ ।

जब नयाँ रोगहरू देखा पर्दछन् र वैज्ञानिकहरू खोपहरू वा औषधिहरूका लागि दौडिरहेका हुन्छन्, त्यसबखत यो एक द्रुतगतिको पहिलो उपाय हो जुन हामी चाँडै राख्न सक्छौं, सेन्ट लुइसस्थित वासिङ्टन विश्वविद्यालय स्कुल अफ मेडिसिनका डा जेफ्री हेन्डरसनले बताए । यस विश्वविद्यालयले प्लाज्माको सम्भावनाका बारेमा देशव्यापी अध्ययनको नेतृत्व गरिरहेको छ ।

यो आफैँमा उपचार पक्कै होइन, तर यो रोगको गम्भीरतालाई कम गर्ने एक तरिका हो, हेन्डरसनले बताए । चिकित्सकहरूलाई अद्यापि कोरोनाभाइरसबाट निको भएका व्यक्तिको एन्टिबडीले कहिलेसम्म काम गर्दछ भन्ने थाहा छैन ।

तर अहिलेका लागि तिनीहरू सडकमा सबैभन्दा सुरक्षित व्यक्तिहरू हुन्, सियाटलमा ब्लडवर्क नर्थवेस्टका डा रेबेका हेलीले बताइन् । यो संस्थाले रक्तदाताको पहिचान गर्दछ । हामी उनीहरूबाट एन्टिबडी प्राप्त गर्न दबाब भने दिँदैनौँ, उनले भनिन् ।

गत हप्ता, अमेरिकी खाद्य तथा औषधि प्रशासन (एफडीए)ले अस्पतालहरूलाई सम्भावित प्लाज्मा प्रयोग कसरी गर्ने भन्नेबारेमा एउटा निर्देशिका नै जारी गरेको छ । एफडीएले हरियो बत्ती बाल्नासाथ ह्युस्टन मेथोडिष्ट अस्पताल र माउन्ट सिनाई अस्पतालले प्लाज्माको प्रयोगको सम्भावना खोज्न थालेका छन् ।

निराश मानिसहरू आफ्ना बिरामी प्रियजनको जीवन बचाउन रक्तदातालाई अनुरोध गर्दै सामाजिक सञ्जालमा सोध्न थालेका छन् । मिसिगन स्टेट युनिभर्सिटीका अनुसार १ हजारभन्दा बढी व्यक्तिले नेसनल कोभिड–१९ कन्भलेसेन्ट प्लाज्मा प्रोजेक्टमा प्लाज्मा दान गर्नेगरी हस्ताक्षर गरेका छन् । प्लाज्मा दान र अनुसन्धानलाई प्रोत्साहित गर्न दर्जनौँ अस्पतालहरूले मिलेर उक्त समूह गठन गरिएको हो ।

निको भएका र रक्तदान गर्न चाहने दाताहरू रक्तदान केन्द्रमा आउनै पर्छ भन्ने छैन । सर्वप्रथम उनीहरूले आफूलाई कोरोना भाइरस नभएको प्रमाणित गर्नुपर्दछ । त्यसका लागि उनीहरूको केही हप्ता परीक्षण गरी भाइरस नरहेको सुनिश्चित गरिनेछ । तिनीहरू रक्तदानका लागि अन्य आवश्यकताहरू पूरा गर्न पर्याप्त स्वस्थ पनि हुनुपर्दछ । साथै, उनीहरूको एन्टिबडीको स्तर पर्याप्त छ कि छैन भनेर जाँच गर्न थप परीक्षण लिइन्छ ।

तपाईं त्यस्तो व्यक्तिबाट प्लाज्मा लिन सक्नु हुन्न जसको औसत रोग–प्रतिरोधात्मक क्षमता छ । त्यो सहयोगी हुने छैन, राष्ट्रिय स्वास्थ्य इन्स्टिच्युट (एनआईएच)की डा जुली लेजरवुडले भनिन् ।

चिनियाँ चिकित्सकहरूले गत हप्ता कन्भलेसेन्ट प्लाज्मा दिएका ५ जना बिरामीमा केही हप्तापछि केही सुधार भएको बताएका छन् । तर तिनीहरूलाई अन्य थेरापि पनि दिइएको थियो, र व्यापक अध्ययन बिना प्लाज्माले काम गरेको छ छैन भन्न सकिन्न ।

कन्भलेसेन्ट प्लाज्माले काम गरेको छ छैन भन्ने जाँच्न बिरामीहरूको नियमित हेरचाह, परीक्षण गर्ने योजना अघि बढाइएको छ ।

अर्कोतर्फ, एनआईएच अनुसन्धानकर्ताहरूले कोरोनाबाट बाँचेकाहरूको एन्टिबडी स्तर मापन गर्दै छन् । बेइजिङको सिंघुवा विश्वविद्यालयमा अन्य टोलीहरूले प्लाज्माको प्रयोगमार्फत एन्टिबडी बनाउन र त्यसलाई औषधिमा राख्न सकिने वा नसकिने भन्दै अध्ययन गरिरहेका छन् ।

तर, टिफानीजस्ता व्यक्तिहरूले गर्ने रक्तदानलाई रक्त केन्द्रहरूले कति चाँडो प्रशोधन गर्न सक्छन् भन्नेमा पनि निर्भर हुनेछ । मार्चको पहिलो हप्ता उनी बिरामी परेकी थिइन् । उनलाई सुरुमा ज्वरो आएको थियो । उनलाई श्वास फेर्न कठिन हुनुका साथै लामो श्वास लिँदा छातीको दुःखाइ अनुभव भएको थियो । एकल आमा टिफानीलाई आफ्ना ९ र १६ वर्षका छोराहरूको चिन्ता थियो ।

मलाई मेरो बाथरूमको भुइँमा रोइरहेको र प्रार्थना गरेको याद छ, ३९ वर्षीया टिफानीले सनाइन् ।

त्यसपछि उनी परीक्षण र उपचारका लागि माउन्ट सिनाई अस्पताल गइन् । उनी अस्पतालमा ठीक भइन् र अस्पतालले रक्तदान गर्नुहुन्छ भनी उनलाई सोध्यो । उनले अस्पतालको अनुरोधलाई तत्कालै स्वीकार गरिन् ।

यो अरू कसैका लागि आशाको एक प्रकाश हो, उनी आफ्नो रगतले अरूको जीवन बाँचेको खबर सुन्न व्यग्रताका साथ पर्खिरहेकी छन् । रासस

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, चैत २१, २०७६ १५:२६