कोरोनाको त्रासले घर फर्कंदै नेपाली

A+ A A-

बर्दिया राजापुर नगरपालिकाका ध्रुवप्रसाद न्यौपाने २० दिनअघि मात्र भारतको गढुवालमा कमाउनका लागि गएका थिए । विश्वभर महामारीका रुपमा फैलँदै गएको कोरोना भाइरसको त्रासले न्यौपाने छिटै घर फर्कनु पर्‍यो ।

टीकापुर नरगपालिका–९ सत्ती भन्सार कार्यालयनजिकै रहेको सहायता कक्ष ‘हेल्थ डेस्क’मा उनको ‘थर्मल गन’ बाट शारीरिक तापक्रम स्वास्थ्यकर्मीले जाँच गर्दै थिए । बीस दिनअगाडि कामका लागि मलगायत आठ/दशजना साथी गडवाल पुग्यौँ । पुगेको केही दिनमै कोरोनाको त्रास भयावह हुँदै गयो , न्यौपानेले भने, काम गर्न सक्ने वातावरण रहेन । घरबाट लिएको पैसा पनि सकियो । कुनै विकल्प नभएपछि घर फर्कियौँ ।

न्यौपानेजस्ता सयौँ नेपाली सीमा नाकाबाट नेपाल प्रवेश गर्दै आएका छन् । भारतमा पनि कोरोनो भाइरसको सङ्क्रमणबाट सयौँ सङ्क्रमित हुँदा त्यहाँका नेपालीमा समेत ठूलो त्रास रहेको नेपाल फर्केका नेपालीले बताउने गरेका छन् ।

न्यौपानेसँगै आएका विकास अधिकारीले घरको जोहो भारतमा गई मजदुरी गरेमात्र चल्ने भन्दै त्यो बाटो बन्द भएको बताए । उनले यस्तै अवस्था रहे आफूहरूले भोकै मर्नुपर्ने अवस्था सिर्जना हुने भन्दै कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण कम भएलगत्तै भारत जाने बताए ।

सत्ती भन्सार कार्यालयका प्रमुख रामचन्द्र शर्मा ढकालले पहिलेको तुलनामा चहलपहलमा कमी आए पनि मानिसको ओहोरदोहोर नरोकिएको बताए । कोरोनाको सन्त्रास बढेपछि नगरपालिकाले फागुन २४ गतेबाट खक्रौलामा रहेको सहायता कक्ष ‘हेल्थ डेस्क’ मार्फत भारतबाट आउने नेपालीको स्वास्थ्य जाँच गर्न थालेको छ ।

हालसम्म कसैलाई पनि त्यस्तो लक्षण नदेखिएको बताउँदै हेल्थ डेस्कमा कार्यरत अहेव मकेन्द्र रोकायाले लक्षण नदेखिए पनि ढुक्क हुने अवस्था भने नभएको बताए । हालसम्म कसैमा पनि कोरोना भाइरसको लक्षण देखिएको छैन , अहेव रोकायाले भने, तर, ढुक्क हुने अवस्था पनि छैन । कोरोना भाइरसको लक्षण १४ दिनसम्म पनि देखिने भएकाले अहिले नै सङ्क्रमित प्रवेश गरेको छैन भनेर पुष्टि गर्न सकिने अवस्था छैन ।

रोजगारीका क्रममा भारतका विभिन्न ठाउँमा रहेका नेपालीमध्ये धेरैजसोले कोरोनाको सन्त्रासबाट घर फर्किएको बताउने गरेका छन् । यसरी घर फर्किनेमा कैलाली, बर्दिया, अछाम, सुर्खेत, डोटी, दैलेख, कालीकोटलगायत जिल्लाका बासिन्दा रहेका छन् ।

त्यस्तै, बर्दियाको गेरुवा गाउँपालिकाका तीनजना भारतको हैदरावादबाट घर फर्किएका छन् । दुई वर्षपछि घर फर्किएका गोपाल चौधरीले भने, घर परिवारसँग भेटघाट नभएको पनि धेरै समय भएको थियो । यस्तैमा कोरोनाको हल्ला फैलिएपछि चाँडै फर्किए ।

भारतमा केही नेपाली कामदारलाई कामबाट निकालिएको छ । तीमध्ये कतिपयलाई फेरि काममा फर्किन भनिएको छ भने कतिपयले रोजगारी नै गुमाएका छन् । भारतको मुम्बईमा एक होटलमा कार्यरत अछामका विकास धामीलाई केही समयपछि काममा आउनु भनिएको छ तर कहिलेसम्म काममा फर्किने भन्ने कुरोको ठेगान छैन ।

ग्राहकको सङ्ख्या घटेसँगै उनीलगायत धेरै कामदारलाई होटल व्यवस्थापनले केही समयका लागि बिदा दिएको छ । सो होटलमा कुकमा कार्यरत उनी खाली समयको सदुपयोग गर्न घर फर्किएका हुन् । एकातिर बिदाको समय अर्कोतिर कोरोनाको हल्ला फैलिन थालेपछि घर फर्किएँ , उनले भने, मजस्तै धेरैलाई बिदा गरिएको छ ।

यसरी घर फर्किनेमा भारतका महाराष्ट्र, मुम्बई, हैदरावाद, गुजरात, लखनऊ, सुरतलगायत शहरबाट धेरै रहेको पाइएको छ । सीमा क्षेत्रमा घर फर्किने नेपालीको सङ्ख्या बढेसँगै चुनौतीसमेत थपिएको छ । उनीहरूलाई भरपर्दो ढङ्गले स्वास्थ्य जाँच गर्न सकिएको छैन ।

अहिले सीमा क्षेत्रमा रहेको हेल्थ डेस्कले थर्मल गनमार्फत ज्वरो नाप्ने र सामान्य सोधपुछ मात्रै गर्दै आएको छ । स्वास्थ्यकर्मीले उनीहरूलाई ज्वरो नाप्नाका साथै रुघाखोकी र श्वासप्रश्वास समस्याबारे सोध्ने गरेको छ ।

थर्मल गनले ज्वरोको मात्रा देखाए पनि रुघाखोकी र श्वासप्रश्वास समस्याबारे सम्बन्धित व्यक्तिले भनेपछि मात्रै स्वास्थ्यकर्मीले थाहा पाउने अवस्था छ । हेल्थ डेस्कमा त्यस्तो सङ्क्रमण देखिनेबित्तिकै सबै संयन्त्र तयारी अवस्थामा राखिएको अहेव रोकायाले बताए ।

प्रकाशित मिति: बुधबार, चैत ५, २०७६ २०:२९