पर्वतको बिहादीमा पैँचो पसल

A+ A A-

पर्वतकाे एक विकट गाउँमा परम्परागतरूपमा गाउँघरमा प्रचलनमा रहेको पैँचो लेनदेन गर्ने चलन शुरुआत भएको छ । गाउँघरमा एउटाकोमा खाँचो पर्दा छिमेकीको घरबाट सापटी ल्याएर गर्जो टार्ने पुरानो चलन अहिले हराउँदै गएको अवस्थामा अन्नपात वा यस्तै सामानको बदलामा सामान नै फिर्ता दिने पुरानो चलनलाई आधुनिक र व्यावसायिक बनाउनकै लागि दक्षिण पर्वतको बिहादी गाउँपालिकास्थित एक गाउँमा पैँचो पसल शुरु भएको छ ।

स्थानीय ३० किसानको संयुक्त प्रयासमा बिहीबारदेखि पैँचो पसल सञ्चालनमा ल्याइएको हो । अगुवा किसान रामप्रसाद पराजुलीको अध्यक्षतामा गठित स्वयंसेवी कृषक समूहले पसल सञ्चालनमा ल्याएको छ ।

समूहमा व्यावसायिक कृषिमा लागेका स्थानीय यादव गिरी, सूर्य पुरी, शिव थापा, मिनमायाँ क्षेत्री, सावित्रा पराजुलीलगायत किसान सदस्य रहेका छन् । पसलमा स्थानीयस्तरमा उत्पादन हुने कृषिउपज किसानसँग लिएर बजारबाट आउने सामान फिर्ता दिइन्छ ।

त्यसबाहेक किसानले आफूले उत्पादन गरेकोबाहेक अरु खाद्यान्न तथा तरकारी आवश्यक परेमा छिमेकीले उत्पादन गरेको सामानसँग साटेर लिनसक्ने व्यवस्था छ ।

बिहादी–२ बर्राचौरस्थित पसलमा अहिले गाउँमा उत्पादित अदुवा, काउली, साग, बन्दा, आलु, धान, मकै, कोदोलगायतका तरकारी तथा खाद्यान्नको कारोवार शुरु गरिएको अध्यक्ष रामप्रसाद पराजुलीले जानकारी दिए । उनले भने, पैँचो लेनदेन पुरानो संस्कार हो , तर हामीले यसलाई अहिलेको परिवर्तित समाजसँग जोड्न मात्रै खोजेका हौँ ।

दुई महिनाको तयारीपछि पसल सञ्चालनमा ल्याइएको हो । किसानले अभियानलाई गाउँपालिकाभर विस्तारको योजना बनाएका छन् । एक वर्षभित्रै पालिकाभर पुर्‍याउने योजना रहेको समूहका सदस्य एवं पसलका व्यवस्थापक मेकबहादुर कुँवरले बताए । उनले भने, व्यवस्थित गर्नसके यहाँ आबद्ध परिवार पसलबाटै आत्मनिर्भर हुन सकिन्छ ।

समूहमा आबद्ध किसानले आफ्नै उत्पादन बिक्री गर्ने योजनासमेत बनाएका छन् । अध्यक्ष पराजुलीका अनुसार अदुवा, साग, काउली, पिडालु, बन्दा, लसुन, प्याज, आलु, अमृसो, मरिच, काँक्रोलगायतका लागि बिहादी उपयुक्त क्षेत्र हो ।

अम्रिसो, मरिचलगायतका बहुवर्षे बालीमा आत्मनिर्भर हुने गरी उत्पादन शुरु गर्न थालिएको उनले बताए । बेमौसमी लसुन, प्याज राम्रो हुन्छ , पराजुलीले भने, यही मौसममा मैले आठ–दश क्विन्टल उत्पादन गर्दै छु ।

किसानले पैँचो पसलमा ल्याउने उत्पादनको सूचीअनुसार खेती शुरु गरिसकेका छन् । त्यसबाहेक किसान आफूले उत्पादन गरेको वस्तु गाउँमा बढी भए बजार पठाउने योजना पनि बनाएका छन् । यहाँबाट उत्पादन गरेको वस्तु बजार पठाएर त्यही पैसाले उताको सामान ल्याउँछौँ , समूहका सदस्य यादव गिरीले भने, त्यसो गर्दा हामीलाई चाहिने बजारको सामान लिँदा पैसा खर्च हुँदैन । आफ्नै सामानले साटेजस्तो हुन्छ ।

पसलका लागि जम्मा बिक्रीको १० प्रतिशत मुनाफा लिने नियम छ । सबैको एकमुष्ठ मुनाफा बोनसको रूपमा वर्षमा एकपटक वितरण गर्ने समूहको निर्णय रहेको छ । किसानले उत्पादन गरेको हरेक सामानको छुट्टाछुट्टै खाता बनाएर सञ्चालनमा ल्याउन शुरु गरिएको छ । सामानको विवरण र कारोबार अभिलेख गरी व्यक्तिगत खातामा दर्ता गर्नेछौँ , अध्यक्ष पराजुलीले भने, हाम्रो सानो प्रयासमा सबैले साथ दिए गाउँको कृषिउपजको बजारीकरणमा कोशेढुङ्गा हुनेछ ।

प्रकाशित मिति: शनिबार, चैत १, २०७६ ११:३३