कोरोनाविरुद्ध आईएमएफ र विश्‍व बैंकको ७२ खर्ब सहायता, नेपालले पनि पाउने

A+ A A-

चीनको वुहान प्रदेशबाट फैलिएको कोरोना भाइस (कोभिड- १९) विरुद्ध लड्नका लागि अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आईएमएफ) र विश्‍व बैंकले ठूलो रकम खर्चने भएका छन् । यी दुवै संस्थाले कोराना नियन्त्रणका लागि आफ्नोतर्फबाट हुने सहायता रकम घोषणा गरिसकेका छन् ।

केही दिनअघि आईएमएफले कोरानाविरुद्ध लड्नका लागि ५० अर्ब डलर सहायता उपलब्ध गराउने घोषणा गरेको छ । त्यस्तै, विश्‍व बैंकले पनि १२ अर्ब डलर सहायता उपलब्ध गराउने घोषणा गरेको छ ।

नेपाली रुपैयाँमा हिसाब गर्दा नेपालको चालू आर्थिक वर्षको तुलनामा करिब ६ गुणा बढी रकम सहायता उपलब्ध गराउँदै छन् ।

नेपाली रुपैयाँअनुसार विश्‍व बैंकले मात्र १३ खर्ब ९२ अर्ब रुपैयाँ र आईएमएफले ५८ खर्ब रुपैयाँ सहायता घोषणा गरेका छन् । दीर्घकालसम्म कोरोना प्रभाव विश्‍व अर्थतन्त्रमा देखिने भएपछि यी निकायले छिटो नियन्त्रणमा ल्याउनका लागि लगानी बढाएका हुन् ।

आईएमएफले सङ्क्रमिक रोगसँग लड्‍न नसक्ने र कमजोर स्वास्थ्य प्रणाली भएका गरिब र मध्यम आय भएका राष्ट्रलाई सहायता रकम बढी उपलब्ध गर्ने जनाएको छ ।

ठूला र सम्पन्न राष्ट्रले आफ्नै स्रोत साधनबाट यसविरुद्ध लड्न सक्ने अवस्थामा न्यून आय भएका राष्ट्रलाई खर्च गर्ने जनाएको छ । अमेरिकाले बुधबार मात्र कोरोनाबाट बढी क्षति भएको क्षेत्रमा राहत दिनका लागि ५० अर्ब डलर प्याकेजको घोषणा गरिसकेको छ ।

आईएमएफले कोरोनाका कारण विश्‍वको अर्थतन्त्रमा गम्भीर प्रभाव पर्ने विषय पनि औँल्याएको छ । आईएमएफका अनुसार सन् २००८ को मन्दीपछि यस वर्ष आर्थिक वृद्धिमा प्रभाव पर्ने देखिएको छ ।

सन् २००८ मा विश्‍वको औसत आर्थिक वृद्धिदर १.८ प्रतिशत मात्र देखिएको थियो । सन् २०१९ सम्म आइपुग्दा यस्तो वृद्धिदर ३.५ प्रतिशतमा उक्लिएको थियो ।

अहिले पुन: न्यून हुने अनुमान आईएमएफको छ ।

नेपाललाई पनि सहयोग

आईएमएफ र विश्‍व बैंकले उपलब्ध गराउने सहायता नेपाललाई पनि उपलब्ध हुनेछ । विश्‍व स्वास्थ्य सङ्गठनले नेपाललाई कोरोना भाइरसबाट अति जोखिमको सूचीमा राखेको छ ।

यस कारण पनि नेपालले यो रकम पाउन सक्छ । तर, हालसम्म आईएमएफले नेपाललाई रकम उपलब्ध गराउने विषयमा बोलेको छैन ।

विश्‍व बैंकले भने नेपाललाई सहायता उपलब्ध गराउने घोषणा गरेको छ । विश्‍व बैंकले नेपाललाई २९ मिलियन डलर अर्थात् ३ अर्ब ४२ करोड रुपैयाँ बराबरको सहायता उपलब्ध गराउने घोषणा गरेको छ ।

विश्‍व बैंकले उपलब्ध गराउने सहायता रकम कोरोनाको रोकथामका लागि पूर्वतयारी र सचेतनामा खर्च गरिनुपर्ने उल्लेख गरिएको छ ।

यो रकम खर्चका लागि नेपाल सरकारले आफ्नो प्राथमिकता क्षेत्र तोकी खर्च गर्न सक्ने अर्थ मन्त्रालयका अधिकारीहरूले बताएका छन् ।

नेपालमा हालसम्म कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण १ जनालाई देखिए पनि पूर्ण निको भइसकेको छ । तर, जोखिम धेरै रहेको भन्दै विश्‍व स्वास्थ्य सङ्गठनले सचेत भने गराएको छ ।

प्रकाशित मिति: बिहीबार, फागुन २९, २०७६ १६:५१