जमिम शाह हत्याका प्रमुख योजनाकार र सुटर अझै फरार

A+ A A-

२४ माघ २०६६ मा उपराष्ट्रपति परमानन्द झाको शीतलनिवासमा शपथग्रहणको कार्यक्रम थियो । देशका उच्चपदस्थ व्यक्तिहरू शीतलनिवासमा भएकाले त्यस दिन लाजिम्पाट, महाराजगन्ज क्षेत्रमा प्रहरीले सुरक्षा सतर्कता बढाएको थियो ।

तर, त्यही दिन एउटा घटनाले देशको सुरक्षा संयन्त्र कति कमजोर छ भन्ने उदांगो बनाइदियो । एक भारतीय समूहले लाजिम्पाटको फ्रान्सेली दूतावासअगाडि सडकमा सञ्चार उद्यमी जमिम शाहमाथि गोली हानी हत्या गर्‍यो ।

शाह हत्याको शुक्रबार १० वर्ष पुगेको छ । यति लामो समयसम्म पनि त्यो घटनामा भएको कमजोरीबाट सरकारले पाठ सिक्न सकेको छैन नै, घटनाको अनुसन्धानसमेत अहिलेसम्म अधुरै छ ।

घटनाका मुख्य अभियुक्तहरू पक्राउ परेका छैनन् भने छानबिन आयोगले सुरक्षा बलियो बनाउन दिएका सुझाबहरूसमेत कार्यान्वयन भएका छैनन् । तीन कारणले यो घटना निकै संवेदनशील भएको प्रहरी अधिकारीहरू बताउँछन् । पहिलो, यसमा अन्तरदेशीय आपराधिक गिरोहको संलग्नता थियो ।

दोस्रो, यसमा नेपाल प्रहरी अधिकारीकै मिलेमतो थियो । र तेस्रो, देशको भिआइपी क्षेत्रमा दिउँसै गोली हानेर हत्या गरेर सुटरहरू सजिलै भाग्न सफल भएका थिए ।

आतंकवादी गतिविधि तथा नक्कली नोटको कारोबारमा संलग्न रहेको आरोपमा शाहको हत्या भएको अनुसन्धानपछि विश्लेषण गरिएको थियो । तर, त्यस्तो अपराधमा शाहको संलग्नता पुष्टि हुन सकेको थिएन ।

दाउद समूहसँग कारोबारमा मुछिएका युनुस अन्सारीलाई हत्या गर्न त्यो समूह भारतबाट आएको र त्यसमा असफल भएपछि शाहको हत्या गरेको अनुसन्धानमा खुलेको त्यतिवेला काठमाडौं प्रहरीका प्रमुख रहेका गणेश केसी बताउँछन् ।

त्यसवेला अन्सारी नक्कली नोट कारोबारको आरोपमा पक्राउ परेका थिए । उनलाई अदालत लैजाने क्रममा गोली हान्ने उनीहरूको योजना असफल भएको थियो । एक वर्षपछि सुन्धारास्थित केन्द्रीय कारागारभित्रै छिरेर अन्सारीमाथि गोली प्रहार भएको थियो । जेलबाट छुटेका युनुस गत वर्ष फेरि पक्राउ पर्दै हाल जेलमै छन् ।

जमिम हत्या घटनामा प्रहरीको अनुसन्धान अझै अधुरै छ । महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंले २७ फागुन २०६६ मा जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालयमार्फत काठमाडौं जिल्ला अदालतमा कर्तव्य ज्यान र ज्यान मार्ने उद्योग मुद्दामा दायर गरेको थियो । तीन वर्षपछि जिल्ला अदालतले पाँचैजनालाई दोषी ठहर गरेको थियो । जेल परेका सबैजना छुटिसकेका छन् ।

प्रहरीले तत्कालीन सइ प्रकाश क्षेत्री, हतियार व्यवस्थापन तथा सुटरलाई भगाउन भूमिका खेल्ने लक्ष्मण धमला र प्रकाश खड्का, गिरोहलाई सहयोग गर्ने पूर्वडिएसपी जगदीश चन्द र ठमेलका श्रीकृष्ण पौडेलविरुद्ध मुद्दा दायर गरेको थियो ।

पौडेल अझैसम्म फरार छन् । उनकै कार्गो अफिसलाई आपराधिक समूहले हतियार लुकाउन प्रयोग गरेको थियो ।
छोटा राजन समूहको निर्देशनमा बब्बु श्रीवास्तवले यो हत्या गराएको छानबिन आयोगको निष्कर्ष थियो । त्यसका लागि त्रिलोक सिंह भनिने दीपक शाही पटकपटक नेपाल आएका थिए ।

शाही तथा सुटरविरुद्ध अहिलेसम्म अनुसन्धान र मुद्दा दायर हुन सकेको छैन । त्यतिवेला उनीहरूको ठेगाना नखुलेकाले मुद्दा दायर नभएको काठमाडौं परिसरका तत्कालीन एसपी गणेश केसी बताउँछन् ।

डिआइजीबाट अवकाश पाएका केसी भन्छन्, ‘त्यतिवेला उनीहरूको ठेगाना खुल्न नसकेकाले मुद्दा दायर नगरिएको हो । फरार बनाएर मुद्दा दायर गरेको भए प्रहरीले उनीहरूमाथि थप छानबिन गर्न पाउँदैनथ्यो, त्यही भएर पनि मुद्दा दायर नगरिएको हो ।’

तर, त्यसयता प्रहरीले सो घटनाका अभियुक्त खोज्न चासो दिएको छैन । घटनामा संलग्न सइ क्षेत्री योजनाकार दीपक शाहीका आफन्त थिए । सोही आधारमा आर्थिक लोभमा परेर उनले सुटर भगाउनसमेत सहयोग गरेका थिए ।

पुनरावेदन अदालतका पूर्वन्यायाधीश गोपाल पराजुलीको नेतृत्वमा सरकारले छानबिन आयोग गठन गरेको थियो । आयोगले सरकारले एक दर्जन महत्वपूर्ण सुझाबहरू दिएको थियो ।

त्यसमध्ये एउटा मात्र सुझाब कार्यान्वयन भयो– संगठित किसिमको अपराध अनुसन्धानका लागि विशेष प्रकृतिको संयन्त्र बनाउने । सोही सिफारिसअनुसार नेपाल प्रहरीमा केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो (सिआइबी) को स्थापना भएको आयोगका सदस्यसमेत रहेका पूर्वएआइजी राजेन्द्रसिंह भण्डारी बताउँछन् । उनकै नेतृत्वमा २०६७ साउनदेखि सिआइबी स्थापना भएको थियो  ।

प्रकाशित मिति: शुक्रबार, माघ २४, २०७६ ०७:०६