अमेरिकामा बसेर मिथिला र मैथिली सभ्यताको प्रचार

A+ A A-

जनकपुरमा जन्मिएकी काजल कर्ण लामो समयदेखि अमेरिका बस्दै आएकी छन् । बसाइ अमेरिकामा भए पनि मिथिलाको सभ्यता, सांस्कृतिक र परम्परालाई भने अहिले पनि निरन्तरता दिँदै प्रचारप्रसारमा समेत लाग्दै आएकी छन् ।

उनी अमेरिकास्थित कर्णा इन्टरनेशनल आईएनसी नामक कम्पनीको सीईओ हुन् । कम्पनीको कामबाहेकको समयमा मिथिलाको प्रचारमा खर्चिने गर्छिन् । उनी सामाजिक सञ्जालमा मैथिली दिवा यूएसए नामक पेज बनाएर आफूले गरेको क्रियाकलापहरूका बारेमा प्रचार प्रसारसमेत गर्दै आएकी छन् ।

जनकपुरमा प्रवीणता प्रमाणपत्र तह उतीर्ण गरेपछि काजलले काठमाडौंमा बसेर स्नातक तहको अध्ययन गरिन् । त्यहाँ काजलले मैथिली समुदायका व्यक्तिहरूलाई पनि मैथिली भाषामा कुरा नगरेको देखेपछि उनलाई खिन्न लाग्ने गर्थ्याे ।

त्यसपछि मात्रै उनको मनमा मैथिली भाषा र मिथिला संस्कृतिको प्रचार प्रसार गर्नुपर्छ भन्ने उनलाई लाग्यो । अध्ययनरत अवस्थामा काजल कर्णको विवाह १८ वर्षको कलिलो उमेरमा देवेन्द्रलाल कर्णसँग भयो । उनी श्रीमानसँगै अमेरिका पुगिन् ।

विवाह भए पनि उनी आफ्नो मनभित्र रहेका इच्छालाई मर्न दिइनन् । उनी आफ्नो अभियानलाई निरन्तर जारी राखिन् । काजल अमेरिकामा आयोजना हुने मिसेज साउथ एसिया २०१४ को क्राउनसमेत जित्न सफल भइन् ।

काजलले भनिन्, ‘म अमेरिकामै सधैँका लागि सेटल भइसकेकी छु, त्यहाँ मिसेज साउथ एसियाको क्राउनसमेत जितेकी छु, तर आफ्नो संस्कृति तथा भाषाप्रतिको माया र ममता आफूमा जीवितै छ ।’

अमेरिकामा काजलले मैथिली समुदायका व्यक्तिहरूलाई एकत्रित गर्नमा समेत कुनै पनि प्रयास छाडिनन् । जसको फलस्वरूप अमेरिकामा रहँदै आएका मैथिलहरू पनि एकत्रित भएर छठ, चौठचन्द्रलगायतका पर्वहरू मनाउन थालेका छन् ।

अमेरिकामा मैथिली भाषीको संख्या निकै रहेको छ । सबै एकठाउँमा जम्मा भएर उत्सवजस्तै मनाउने गर्छौं । जसले एकअर्कालाई बुझ्न मद्दत मिल्नुका साथै आफ्ना भाषा, कला संस्कृतिको प्रचार गर्न बल पुग्ने गरेको उनले बताइन् ।

काजलले भनिन्, मैथिल भोजन, मैथिल संस्कृति, मैथिल समुदायले आफ्नो सीपबाट बनाउने समानहरूको प्रचार गर्ने मेरो अभियान हो र म यस अभियानमा लागिपरेको छु ।’ यसलाई प्रचारका गर्नका लागि काजलले मिथिला जोन डटकम नाम गरेको वेबसाइट बनाउँदै छन् ।

काजल कर्ण अहिले आफ्नो जन्मथलो जनकपुर आएकी छन् । उनी माता सीतालाई योद्धाको रूपमा प्रचारप्रसार गर्नका लागि जनकपुरधाम आएको स्पष्ट पारिन् । यसका लागि जनकपुरधामलगायत केही स्थानमा माता सीताको विशाल प्रतिमा बनाउने उनको लक्ष्य छ ।

कर्णले भनिन्, ‘रामायणमा रामको मात्र चर्चा हुने गरेको छ, तर माता सीता ७ वर्षको कलिलो उमेरमै शिवको धनुष बायाँ हातले उठाएकी थिइन्, उनी सहनशील मात्र नभई पराक्रमीसमेत थिइन् । सीता एक योद्धा पनि हुन् भन्ने कुराको पुष्टि गर्छ ।’

उनी भन्छिन्, ‘जनकपुरधाम, अमेरिका, लण्डन, जर्मनीलगायतको स्थानमा पृथ्वीको प्रतिमामा सवार भएकी सीता बायाँ हातले शिवको धनुष उठाएको प्रतिमा बनाउन चाहन्छिन् । यसका लागि विभिन्न निकायसँग सहयोगका लागि छलफल समेत सुरू गरेकी छिन् ।

नेपाल सरकारले चलाएको भिजिट नेपाल २०२० अभियानमा यस प्रकारको अभियानले बल दिने उनको विश्वास छ ।

प्रकाशित मिति: मंगलबार, माघ २१, २०७६ ०९:५२