डीएससी प्राइज फर साउथ एसियन लिटरेचर–२०१९ः ‘हाफ द नाइट इज गन’ लाई

A+ A A-

अमिताभ बागजीको उपन्यास ‘हाफ द नाइट इज गन’ (आधा रात बितिसक्यो) ले डीएससी प्राइज फर साउथ एसियन लिटरेचर–२०१९ को हात पारेको छ । साहित्यतर्फको दक्षिण एसियाली नोवेल पुरस्कार मानिने उक्त पुरस्कार पोखरामा भएको नेपाल साहित्य महोत्सव–२०७६ का अवसरमा प्रदान गरिएको हो ।

छवटा उत्कृष्ट किताबको सूचीमध्ये अब्बल ठहरिँदै ‘हाफ द नाइट इज गन’ ले २५ हजार अमेरिकी डलर राशिसहितको पुरस्कार जितेको हो । साहित्यप्रेमी, लेखक र सञ्चारकर्मीमाँझ नेपालका परराष्ट्रमन्त्री प्रदीप ज्ञवाली र डीएससी पुरस्कारकी सहसंस्थापक सुरिना नरुलाले उक्त पुरस्कार हस्तान्तरण गरे ।

डीएससी पुरस्कारले दक्षिण एसियाली जनजीवनका विविध पत्र केलाउने विविधतापूर्ण आवाजहरूलाई प्रोत्साहन गर्ने गर्छ, र अमिताभ बागचीको उपन्यासमा भारतका तीन पुस्ताको सम्बन्ध अनि भाग्य र संस्कृतिको अन्तरसम्बन्धलाई विशुद्ध भारतीय परिवेशमा अवस्थित गर्न सफल भएको छ ।

उपन्यासले मिहिन विवरणमा दिएको ध्यान, भाषाको आविष्कारशील प्रयोग र यसका अविस्मरणीय पात्रले यसलाई श्रेष्ठ कृति बनाएको छ ।

यो वर्ष पुरस्कारका लागि छनोट सूचीमा परेका लेखक र उपन्यासहरू यस प्रकार थिए

हाफ द नाइट इज गन (जगरनट बुक्स, भारत), जमिल जान कोचाईः ९९ नाइट्स इन लोगार (ब्लुम्स्बेरी सर्कस, ब्लुम्स्बेरी, भारत र भाइकिङ, पेन्गुइन र्‍याण्डम हाउस, अमेरिका), माधुरी विजयः द फार फिल्ड (ग्रोभ प्रेस, ग्रोभ एटलान्टिक, अमेरिका), मनोरञ्जन व्यापारीः देयर इज गनपाउडर इन द एयर (बंगालीबाट अरुनाभा सिन्हाको अनुवाद, एका, अमेजन वेस्टल्याण्ड, भारत), राज कमल झाः द सिटी एण्ड द सी (ह्यामिश ह्यामिल्टन, पेन्गुइन र्‍याण्डम हाउस, भारत), र सदिया अब्बासः द एम्प्टी रुम (जुबान पब्लिशर्स, भारत) ।

डीएससी पुरस्कार–२०१९ को पाँच–सदस्यीय अन्तर्राष्ट्रिय निर्णायक मण्डल र उत्कृष्ट छनोटको सूचीमा परेका लेखकहरू समारोहमा उपस्थित थिए । लेखकहरूले आ–आफ्ना उपन्यासका अंश वाचन गरे । विजेताको घोषणालाई नेपाली र दक्षिण एसियाली साहित्य क्षेत्रका व्यक्तिहरू रहेका दर्शकदिर्घाले स्वागत गर्‍यो ।

विभिन्न दक्षिण एसियाली देशमा पुगेर त्यहाँका प्रतिभाहरूलाई पुरस्कार बारे बुझाउने र प्रोत्साहन गर्ने डीएससी पुरस्कारको लक्ष्य पनि पूरा भएको छ । गत वर्षहरूमा यो पुरस्कार श्रीलंका, बंग्लादेश र भारतमा घोषणा भएको थियो ।

निर्णायक मण्डलका अध्यक्ष हरिश त्रिवेदीले निर्णायक मण्डलका तर्फबाट बोल्दै भने, ‘दक्षिण एसियाको उपस्थिति र प्रभाव अहिले निकै बढेको छ । एउटा दक्षिण एसिया घरमा छ र एउटा विदेशमा छ र यी दुवैले अंग्रेजी लेखन वा अंग्रेजीमा अनुवादित लेखनको साझा ठाउँ ओगटेका छन् । दक्षिण एसियाका नौ राष्ट्र र डायस्पोरालाई समेट्ने एउटै मात्र पुस्कार डीएससी पुरस्कार हो, र यो वर्ष हामीले दक्षिण एसियासँग कुनै सम्बन्ध नभएका लेखकहरूका कृति पनि दर्ता गरिएको पाएका थियौं ।

पाँच देशमा रहेका पाँच निर्णायकहरूका लागि ९० दिनमा ९० वटा उपन्यास पढ्नु परिवर्तनकारी अनुभव थियो । महिनौं लगाएर हामीले १५ वटा र त्यसपछि ६ वटा कृतिहरूको छनेट सूची तयार पार्‍यौं, जसले यो क्षेत्रकै विविध स्वरहरूको प्रतिनिधित्व गर्न सकोस् । यो एकत्रित साहित्यिक मन्थनबाट नै हामीले विभिन्न भाषा र संवेदनशीलताहरू बोकेको सशक्त कृतिलाई विजेताका रूपमा छनाेट गर्न सक्यौं ।’

प्रकाशित मिति: मंगलबार, पुस १, २०७६ ११:०९