सडकबीचमा रूख हुर्काउने गज्जबको ‘तारमाडौं’

A+ A A-

काठमाडौं महानगरपालिकाका प्रमुख विद्यासुन्दर शाक्य स्थानीय तहको चुनावताका भन्थे– म निर्वाचित भएपछि काठमाडौंमा मोनोरेल कुद्छ ।

उनी निर्वाचित भएर आएको अढाई वर्षमा मोनोरेल देखिएन । ललितपुर महानगरपालिकाका प्रमुख चिरिबाबु महर्जन पनि शाक्यलाई पछ्याउँदै मोनोरेलको कुरा गर्न थाले । उनले चक्रपथमा मोनोरेल कुदिहाल्छ जस्तो गरी भाषण पनि गरे केही समय ।

दुवै मेयरको मोनोरेल देखिएन । मोनोरेल कुदेको जनताले देख्न नपाए पनि केही हप्ता भयाे महानगरवासीले महानगर प्रमुख शाक्य साइकल चढेर हिँडेको देखेको । हिजो शनिबार पनि उनी साइकल यात्रामा थिए ।

काठमाडौंका अग्ला घरबीचका साँघुरा गल्लीमा मोनोरेल नकुदेपछि दुई पाङ्ग्रे साइकल गुड्न थालेका छन् । त्यही भएर होला, सडक समृद्धिसँगै ललितपुर र काठमाडौं महानगरपालिका वातावरण संरक्षणमा पनि लागेछन् ।

तलका यी तस्वीर यसका ज्वलन्त उदाहरण हुन् ।

यो तस्वीर ललितपुरको च्यासलको हो । यो देखिएको सडक पिच भएको एक साता भयो । नेकपा नेता तुल्सीलालको स्मृतिमा बनाइएको तुल्सीलाल स्मृति प्रतिष्ठानको पछाडिको बाटो हो यो ।

बालकुमारी मन्दिरबाट विष्णुमती किनार जोड्ने बाटोको बीचमा छ यो रूख । रूखका हाँगा काटिएका छन् । रूखलाई बीचमा पारेर पिच गरिएको छ । यो रूखको धार्मिक र ऐतिहासिक महत्त्व आफ्नो ठाउँमा होला । तर, सडक पिच गर्दा रूखलाई बीचमा पारेर किन गर्नुपर्‍यो ?

यो प्रश्नको उत्तर चिरिबाबुले नै देलान् ।

ललितपुर छाडेर उपत्यकाकै महत्त्वपूर्ण स्थान वीर अस्पतालतिर लागौं । वीर अस्पताल नजिकै छ ट्रमा सेन्टर । ट्रमा सेन्टरको विपरीत दिशामा छ आकाश भैरव मन्दिर । बीचमा बाटो छ । र, बाटोको बीचमा वर्षाैंदेखि पीपलको रूख छ ।

यो रूखको पनि आफ्नै धार्मिक महत्त्व होला । तर, सडकको बीचमा दुर्घटना नै निम्तिने गरी हालसम्म किन यो रूख संरक्षण गरियो ? महानगर र सडक विभागले भन्लान्– यो स्पिड ब्रेकरका लागि काम लाग्छ ।

लागौँ, कालिकास्थान बाँसघारीअघिको सडकबीचको रूख छोडेर अनामनगर, हनुमानस्थानतिर ।

यहाँ चाैबाटाेबीचमा पिपलकाे बाेट छ, वर्षाैंदेखि । यसैलाई ट्राफिक आइल्याण्ड बनाएर गुड्छन् गाढीहरू र हुन्छ घन्टाैँ जाम । सिंहदरबारकाे नाकैमा रहेकाे याे रूख न काट्न मिल्छ, न त बाटाे सार्ने विकल्प नै छ । यहाँसम्म कि यसकाे विकल्पकाे खाेजी सराेकारवालाले गरेकाे समेत देखिन्न ।

याे तस्बीर भने बिजुलीबजार पुलकाे हाे । यो स्थानमा रूख छैन । तर, सडकसम्म लतारिएका तार छन् । एक घण्टा छेउमा उभिएर हेरौँ न, कम्तीमा चारवटा सवारी साधनले उत्रिएर तार पन्छाउँछन् । ठूला गाडी त छिर्नै सक्दैनन् । एक साता लामो समय भयो तार सडकमा असरल्ल छ ।

तार पन्छाउँदै हिँड्नेमा सर्वसाधारण मात्र छैनन्, छेउमा रहेको बैंकका सीईओदेखि सबै कर्मचारीको दैनिकी पनि तार पन्छाउँदै हिँड्नु हो ।

सायद शनिबारे साइकलयात्रामा समेत यो तार कसैले देखेनन्, त्यही भएर आजसम्म सडकमा तार असरल्ल नै छ ।

अब पालो मध्यबानेश्वर हेर्ने ।

नयाँ बानेश्वर र पुरानो बानेश्वरबीचमा एपेक्स कलेज अगाडि मूल सडकको बीचमा छ अर्को पीपलको बोट, वर्षौंदेखि । दुईतिरबाट गाडी कुद्छन् । स्थानीयवासी रूखलाई छेकेर बनाइएको चौतारोमा जाडोमा घाम ताप्छन्, गर्मीमा शीतल ।

रूख बाटोबीचमा छ । रूख मास्ने या बाटो घुमाउने बुद्धि अहिलेसम्म आएन कसैको । घाम ताप्ने स्थानीय यसलाई धार्मिक र ऐतिहासिक महत्त्वको मान्छन् । र, यो पनि स्वीकार गर्छन् कि रूखकै कारण धेरै पटक प्रत्यक्ष सवारी दुर्घटना देखेका छन् स्थानीयले ।

मध्यबानेश्वर छाडेर शान्तिनगर खरिबोटको तस्बीर हेरौँ ।

यो रूख पनि वर्षौंदेखि सडकको बीचमा छ । अझ ठाउँको नाम नै रूखबाट राखिएको छ, खरिबोट ।

चौबाटोमा रहेको यो रूख र बाटाेकाे बीचमा रहेकाे बिजुलीकाे पाेलले स्पिड ब्रेकरको काम भने गरेको छ । तर, स्थानीयवासी भने यो स्थानमा सडकबीचकै रूख र बिजुलीकाे पाेलका कारण दुर्घटना भइरहने बताउँछन् ।

वर्षौंदेखि सडकबीचमा रहेको यो रूख काटन् मिल्ने होइन होला, न त सडक सार्ने ठाउँ नै दिन्छन् स्थानीयले । भयाे, रूखका तस्बीर कति देखाउनु । लागौँ एकछिन् राजधानीका असरल्ल तारतर्फ । तार हेर्दा लाग्छ, काठमाडौं होइन, तारमाडौं हो ।

यो तस्बीर बुद्धनगरको हो । एउटै पोलमा हेर्नुहोस्, कसरी तार गाँजिएको छ । विद्युत् प्राधिकरण र दूरसञ्चार प्राधिकरणले हालेका पोलमा भएजति टेलिफोन र केवल सेवा प्रदायक र इन्टरनेट सेवा प्रदायक कम्पनीले तार राखेका छन् ।